Thắt chặt chuyển đổi mục đích sử dụng rừng

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sau 3 năm triển khai thực hiện đóng cửa rừng tự nhiên theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Thông báo số 191/TB-VPCP ngày 22/7/2016, việc chuyển mục đích sử dụng rừng đã được giám sát chặt chẽ, hành vi phá rừng trái pháp luật được các cấp, các ngành quan tâm hơn nên tình trạng vi phạm pháp luật và diện tích bị thiệt hại do hành vi phá rừng trái pháp luật trên cả nước giảm.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã hướng dẫn các địa phương không cấp chỉ tiêu, đóng cửa khai thác chính gỗ rừng tự nhiên trên toàn quốc, kể cả các đơn vị đã có chứng chỉ quản lý rừng bền vững quốc tế.
Bộ cũng đã hướng dẫn các địa phương không giải quyết khai thác tận dụng sau khai thác chính, kể cả gỗ đổ gãy, gỗ lóc lõi tồn trong rừng tự nhiên; đồng thời dừng việc cấp chỉ tiêu khai thác gỗ gia dụng, chuyển sang cơ chế hỗ trợ khác và sử dụng vật liệu thay thế. Việc khai thác tận dụng gỗ chỉ thực hiện đối với diện tích rừng được phép chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác theo quy định của pháp luật.
Về việc kiểm soát các dự án chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên, đến 31/12/2018, có 37 tỉnh có nhu cầu chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên với 2.954 dự án, đề nghị chuyển mục đích 136.769 ha rừng, bao gồm: rừng tự nhiên 31.932 ha, rừng trồng 68.799 ha, đất chưa có rừng 13.700 ha, chưa xác định 22.338 ha.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức rà soát, lấy ý kiến của các bộ, ngành liên quan, đến ngày 31/12/2018, Bộ đã báo cáo đề nghị Thủ tướng Chính xem xét phủ chấp thuận chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng đối với 22 tỉnh, với 86 dự án (chiếm 3% số dự án đề xuất), diện tích 1.489 ha (chiếm 1,9% tổng diện tích đề nghị của địa phương), bao gồm: rừng tự nhiên 963 ha, rừng trồng 364 ha, đất chưa có rừng 164 ha.
Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Công Tuấn, việc chuyển mục đích sử dụng đã được giám sát chặt chẽ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương rà soát, báo cáo tình hình, nhu cầu chuyển mục đích sử dụng rừng. Việc thanh tra, kiểm tra tại một số địa phương được triển khai thực hiện nghiêm túc.
Trong 3 năm qua, việc ngăn ngừa, đấu tranh với hành vi vi phạm pháp luật, nhất là đối với hành vi phá rừng trái pháp luật được các cấp, các ngành quan tâm hơn. Do đó, tình trạng vi phạm pháp luật và diện tích bị thiệt hại do hành vi phá rừng trái pháp luật trên cả nước giảm, công tác quản lý bảo vệ rừng được chấn chỉnh một bước.
Trong 3 năm qua, bình quân mỗi năm cả nước phát hiện 16.980 vụ vi phạm pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, giảm 35% so với bình quân 5 năm 2011-2015, diện tích rừng bị thiệt hại bình quân là 1.873 ha/năm, giảm 29% so với bình quân 5 năm 2011-2015.
Năm 2018, cả nước đã phát hiện 12.945 vụ, giảm 3.577 vụ (giảm 22%); diện tích rừng bị thiệt hại là 936 ha, giảm 515 ha (giảm 35%) so với năm 2017. Các vụ vi phạm được phát hiện và xử lý kịp thời và xử lý nghiêm; trong đó, xử lý hình sự 363 vụ.
Tuy đạt được nhiều kết quả toàn diện và tích cực trong quản lý bảo vệ rừng, nhưng tình trạng phá rừng, khai thác, mua bán, vận chuyển, cất giữ, chế biến, kinh doanh lâm sản trái phép tuy quy mô không lớn, nhưng vẫn diễn ra ở một số địa phương với các thủ đoạn ngày càng tinh vi.
Theo Thứ trưởng Hà Công Tuấn, trong thời gian tới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai quyết liệt, đồng bộ, có hiệu quả Luật Lâm nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.
Các đơn vị thực hiện nghiêm túc thực hiện đóng cửa khai thác gỗ rừng tự nhiên; đồng thời quan tâm tháo gỡ, giải quyết các khó khăn, vướng mắc của chủ rừng khi thực hiện dừng khai thác gỗ rừng tự nhiên, chuyển sang thực hiện nhiệm vụ khoán bảo vệ rừng, hoạt động công ích theo quy định của nhà nước.
Bộ và các đơn vị liên quan cũng sẽ kiểm soát chặt chẽ các dự án chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên theo đúng tinh thần Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng và theo quy định của Luật Lâm nghiệp.
Các cấp, đơn vị kiên quyết chống chặt phá rừng trái pháp luật, thanh tra, kiểm tra, rà soát các tụ điểm phá rừng; điều tra, xử lý nghiêm các vụ vi phạm theo quy định của pháp luật; công khai kết quả xử lý để toàn xã hội tham gia, giám sát.
Những chủ rừng, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm quản lý bảo vệ rừng và người đứng đầu thiếu trách nhiệm, không phát hiện ngăn chặn kịp thời, tổ chức ngăn ngừa hành vi phá rừng phải kiểm điểm, xử lý nghiêm; kiên quyết loại thải phần tử thoái hóa, biến chất ra khỏi cơ quan công quyền.
"Đối với các tỉnh Tây Nguyên và một số địa phương không thể giải quyết dứt điểm được tình trạng phá rừng, tranh chấp, lấn chiếm đất rừng nghiêm trọng, kéo dài, thì đề nghị Bộ Công an phối hợp, hỗ trợ để điều tra, xử lý các vụ vi phạm pháp luật.", Thứ trưởng Hà Công Tuấn nhấn mạnh./.