Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp, thủy sản Việt Nam – Trung Đông – châu Phi

Nằm trong khuôn khổ chương trình “Gặp mặt Đại sứ các nước Trung Đông – châu Phi”, chiều 10/9 tại Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, Bộ Ngoại giao phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội thảo “Tiềm năng, mô hình hợp tác nông nghiệp, thủy sản giữa Việt Nam và Trung Đông – châu Phi”.

Hội thảo “Tiềm năng, mô hình hợp tác nông nghiệp, thủy sản giữa Việt Nam và Trung Đông – châu Phi”. Ảnh: Thạch Huê/BNEWS/TTXVN

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh nhận định, hội thảo này là cơ hội tốt cho các cơ quan quản lý, các viện nghiên cứu, hiệp hội và doanh nghiệp Việt Nam gặp gỡ các Đại sứ, đại diện của các nước thuộc khu vực Trung Đông – châu Phi để chia sẻ kinh nghiệm, tìm hiểu thực tiễn và mở ra các hướng hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; thậm chí, tìm kiếm thị trường và các cơ hội trao đổi thương mại.
Việt Nam hiện đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 69/70 quốc gia Trung Đông - châu Phi và có quan hệ thương mại với tất cả các quốc gia trong khu vực.

Kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam với các nước Trung Đông – châu Phi trong năm 2018 đạt trên 20,5 tỷ đô la Mỹ (USD) và tiếp nhận trên 2,8 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp từ khu vực này.
Với sự hỗ trợ của một số quốc gia phát triển và tổ chức quốc tế, đặc biệt, trong lĩnh vực nông nghiệp, Việt Nam đã triển khai thành công nhiều mô hình hợp tác song phương, 3 bên – 4 bên và đã cử trên 400 chuyên gia sang hỗ trợ phát triển nông nghiệp tại nhiều nước châu Phi như Mozambique, Benin, Guinea, Senegal...

Với sự trợ giúp của chuyên gia nông nghiệp Việt Nam, năng suất lúa, rau màu, nuôi trồng thủy sản tại các dự án thí điểm đều tăng, từng bước góp phần giúp các nước châu Phi đảm bảo an ninh lương thực.
Thứ trưởng Quốc Doanh ghi nhận, những đóng góp đáng kể về hỗ trợ kỹ thuật và nguồn vốn vay ưu đãi từ các quỹ Ả-rập, quỹ Cô-oét... cho các địa phương của Việt Nam để triển khai các dự án đầu tư xây dựng những công trình thủy lợi, hệ thống tưới tiêu tiết kiệm và phát triển nông thôn tại Việt Nam là rất đáng trân trọng.
Giới thiệu về nông nghiệp Việt Nam và những đóng góp với sự phát triển nông nghiệp của nhiều quốc gia trên thế giới, ông Đào Thế Anh, Phó Giám đốc Việt Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, cho biết, Việt Nam đã trở thành nước đứng thứ 2 trong Đông Nam Á và đứng thứ 13 trên thế giới về xuất khẩu nông sản, với tổng kim ngạch xuất khẩu nông sản 10 năm qua (2008 - 2018) đạt 302 tỷ USD, tăng bình quân 9,24%/năm.
Riêng trong lĩnh vực hợp tác quốc tế, ngành nông nghiệp Việt Nam cũng đã có nhiều thành tích nổi bật trong quan hệ hợp tác với nhiều quốc gia trên toàn cầu như Sudan, Nigeria, Mozambique… (châu Phi); Cuba, Venezuela (ở Trung và Nam Mỹ) hay Lào, Uzbekistan...(châu Á) trong các dự án hợp tác nghiên cứu, phát triển cây lương lực và cây thực phẩm hay dự án hợp tác phát triển lúa gạo ở Venezuela…
Riêng đối với lĩnh vực nông nghiệp, ông Đào Thế Anh kiến nghị với các cơ quan quản lý Nhà nước, cần tiếp tục xuất khẩu và chuyển giao nguồn gen cây lương thực, cây thực phẩm để trồng khảo nghiệm ở các nước châu Phi; chọn tạo giống cây trồng; tăng cường sản xuất hạt giống và chuyển giao kỹ thuật canh tác, tiến bộ khoa học kỹ thuật để thúc đẩy sự phát triển của chuỗi giá trị thực phẩm.
Song song đó, tích cực hợp tác, trao đổi và đào tạo nguồn nhân lực cho các nước châu phi; xây dựng Trung tâm xuất sắc Hợp tác nông nghiệp Nam-Nam và đề nghị sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế như  Tổ chức Lương thực thế giới (FAO), Quỹ quốc tế về phát triển nông nghiệp (IFAD) và các tổ chức quốc tế khác….
Phát biểu tại hội thảo, ngài Đại sứ Mozambique Leonardo Rosario Manuel Pene cho biết, nhờ nhận được các phương thức sản xuất của Việt Nam, sản lượng nông nghiệp của Mozambique hiện đạt 7 tấn/ha, so với chỉ 2 tấn/ha vào năm 2010, thời điểm Việt Nam và Mozambique bắt đầu quá trình hợp tác. Đây là một thành tựu lớn lao!
Ngài Đại sứ cũng cho hay, Mozambique có khá nhiều lợi thế do nằm ở vị trí chiến lược đối với các thị trường trong khu vực và quốc tế. Mozambique có 86 triệu m2 đất nông nghiệp nhưng mới chỉ canh tác trên 5,2 triệu m2, có nghĩa là còn nhiều diện tích đất để có thể sinh lời.

Mozambique có dân số 28 triệu người, với 80% dân số sinh sống ở khu vực nông thôn. Ngành nông nghiệp được Hiến pháp quy định là nền tảng phát triển nên Chính phủ Mozambique đang hết sức nỗ lực để cải thiện tình hình sản xuất nông nghiệp của quốc gia.
Về nuôi trồng thủy sản, ngài Đại sứ cũng nhấn mạnh những thành tựu đáng khích lệ trong quan hệ hợp tác giữa Mozambique và Việt Nam từ năm 2009.

Khi ấy, Mozambique chỉ nuôi trồng được 600 tấn cá/năm. Nhưng từ khi bắt đầu nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật của Việt Nam vào năm 2009, Mozambique đã sản xuất được 3.000 tấn/năm.
Nhân sự kiện này, ngài Đại sứ Mozambique gửi lời mời tới các doanh nhân và cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam tới thăm và tìm hiểu về Mozambique, để chứng kiến nguồn tài nguyên hiện hữu như diện tích đất canh tác và diện tích nuôi trồng thủy sản cùng nhiều lợi thế khác...

Ông hy vọng Việt Nam có thể chuyển giao công nghệ, hệ thống tưới tiêu, các dịch vụ chế biến, đầu tư cơ sở hạ tầng.
Kết thúc hội thảo, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, Viện Kinh tế nông nghiệp hữu cơ, Công ty Cổ phần Lavifood và Quỹ Khởi nghiệp xanh đã ký kết Biên bản ghi nhớ Hợp tác nghiên cứu ứng dụng về khoa học nông nghiệp phát triển bền vững chuỗi giá trị nông nghiệp tại khu vực Trung Đông – châu Phi./.