Trung Á và cái bẫy phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc
Cộng hòa Turkmenistan, một quốc gia ở Trung Á, đang rơi vào cuộc khủng hoảng kinh tế. Một mặt phần lớn nguồn thu nhập của quốc gia là xuất khẩu khí đốt phụ thuộc vào Trung Quốc, mặt khác, khoản vay nợ của quốc gia này ngày càng tăng, khiến cho dòng tiền lưu thông ngày càng ách tắc.
Cộng hòa Tajikistan, một quốc gia khác ở khu vực Trung Á, để đổi lấy khoản tiền viện trợ từ Bắc Kinh cũng đã phải nhượng quyền khai thác tài nguyên cho một số doanh nghiệp Trung Quốc. Theo báo Nihong Keizai, mặc dù áp dụng chế độ kiểm soát thông tin nghiêm ngặt nhưng những thông tin kiểu như "Mỗi ngày đều có hàng dài người đứng đợi mua thực phẩm", "Muốn mua bột mỳ phải đặt trước cả tháng" được phát đi từ Turkmenistan ngày càng nhiều. Theo các thông tin tại đây, tỷ giá quy đổi chính thức 1 USD đổi được 3,5 manat (tiền Turkmenistan) nhưng thực tế tỷ giá trên chợ đen đã rớt xuống 1 USD đổi 18-19 manat. Thực phẩm phục vụ sinh hoạt hàng ngày như bột mỳ, đường, dầu ăn không đáp ứng đủ nhu cầu, trong khi chính phủ đã tiến hành tăng giá nước sạch và khí đốt, đẩy vật giá tại quốc gia Trung Á này tăng 300%. Có một số ý kiến cho rằng cuộc khủng hoảng hiện nay đã vượt qua cả thời kỳ hỗn loạn hậu Xô-viết.Với 70% nguồn thu nhập quốc gia dựa vào xuất khẩu khí thiên nhiên, từ năm 2009, Turkmenistan đã đẩy mạnh xuất khẩu sang Trung Quốc thông qua đường ống dẫn khí tới nước này qua các nước láng giềng Uzbekistan và Kazakhstan. Đồng thời, chính quyền Ashgabat cũng vay nhiều tiền từ Bắc Kinh để phát triển các mỏ khí đốt cũng như xây dựng các cơ sở hạ tầng quy mô lớn. Theo Viện nghiên cứu Cộng đồng các Quốc gia Độc lập (CIS) của Nga thì số vốn vay này lên tới 8 tỷ USD và Turkmenistan dùng một phần số tiền bán khí đốt cho Trung Quốc để trả nợ.Tuy nhiên, sau khi đường ống dẫn dầu đi qua Nga bị ngừng hoạt động, các hợp đồng ký với Iran cũng không thuận lợi, thu nhập từ khí đốt của Turkmenistan năm 2017 đã giảm một nửa so với năm 2015. Thêm vào đó, do hệ thống quản lý tài chính lỏng lẻo trong các dự án cơ sở hạ tầng cộng thêm các vụ tham nhũng đã đẩy kinh tế Turkmenistan rơi vào khủng hoảng. Để trả nợ Trung Quốc, có một số thông tin cho rằng Turkmenistan đã buộc phải nhượng quyền khai thác một số mỏ khí đốt cho phía Trung Quốc.Thời gian qua, nhiều nước Trung Á đã đẩy mạnh quan hệ với Trung Quốc trong sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), kèm theo đó là những khoản vay khổng lồ. Tháng 4/2018, Tajikistan đã nhượng quyền khai thác một mỏ vàng cho doanh nghiệp Trung Quốc để đổi lại nhận được khoản vay 300 triệu USD để xây dựng nhà máy phát điện. Tại Kyrgyzstan, để có vốn xây dựng nhà máy phát điện tại thủ đô Bishkek, chính phủ nước này đã ký vay vốn của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (ngân hàng trung ương), trong đó có điều khoản cam kết sẽ trả toàn bộ các tài sản trong dự án này nếu không thể trả đủ nợ cho Bắc Kinh. Trong một dự án xây dựng đường sắt khác, cũng có điều khoản phải cho Trung Quốc quyền khai thác tài nguyên để đổi lấy các khoản vay.Với việc Sri Lanka phải chuyển quyền khai thác cảng Hambantota ở phía Nam nước này trong thời gian 99 năm, nguy cơ nước này phụ thuộc vào Trung Quốc xuất phát từ BRI đã được cả thế giới nhận diện. Nhà nghiên cứu Andrei Grozin, trưởng bộ phận nghiên cứu Trung Á của viện CIS, cho rằng mục đích của Trung Quốc tại Trung Á là củng cố vị trí độc tôn và thu mua hết nguồn tài nguyên tại đây.TTXVNTin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ và Trung Quốc đều có những lợi thế tại Đông Nam Á
06:30' - 19/08/2018
Theo nhận định của trang mạng thediplomat mới đây, do Mỹ và Trung Quốc đều có những lợi thế tại Đông Nam Á nên cạnh tranh ảnh hưởng của hai cường quốc ở khu vực này sẽ là cuộc chiến kéo dài.
-
Kinh tế Thế giới
Thụy Sỹ lo ngại tham vọng mua doanh nghiệp của các tập đoàn Trung Quốc
09:14' - 14/08/2018
Bộ trưởng Viễn thông Thụy Sỹ, bà Doris Leuthard bày tỏ lo ngại về các thương vụ của các tập đoàn hay công ty lớn của Trung Quốc mua các doanh nghiệp có tầm quan trọng chiến lược của Thụy Sỹ.
-
Chuyển động DN
"Đại gia" viễn thông Trung Quốc Huawei lên kế hoạch đầu tư vào Thụy Sỹ
09:15' - 13/08/2018
Huawei, "ông lớn" trong lĩnh vực viễn thông của Trung Quốc, có kế hoạch đầu tư lớn vào hai thành phố của Thụy Sỹ là Lausanne và Zurich.
-
Kinh tế Thế giới
Nam Thái Bình Dương - "Sàn đấu" mới giữa Trung Quốc và Mỹ
06:03' - 10/08/2018
Các diễn biến mới đây đang làm dấy lên quan ngại rằng khu vực Nam Thái Bình Dương đang trở thành "sàn đấu" của cuộc cạnh tranh chiến lược Chiến tranh Lạnh kiểu mới giữa Trung Quốc và Mỹ.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Câu chuyện truyền cảm hứng cho cả thế giới
10:10'
Hai nước đã trải qua một giai đoạn lịch sử phi thường, xây dựng mối quan hệ song phương đạt được những tiến triển đầy ý nghĩa và đáng tự hào.
-
Kinh tế Thế giới
Ngành rượu vang Đức lo ngại tác động tiêu cực từ thuế quan của Mỹ
21:56' - 11/07/2025
Theo phóng viên TTXVN tại Đức, các nhà sản xuất rượu vang nước này dự đoán sẽ có nhiều hậu quả tiêu cực lớn nếu Mỹ quyết định áp thuế quan đối với rượu vang nhập khẩu.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế lớn thứ sáu thế giới tăng trưởng trì trệ
16:20' - 11/07/2025
Kinh tế Anh chỉ đạt mức tăng trưởng 0,1% trong tháng 5/2025 với sự sụt giảm cả trong hai lĩnh vực sản xuất và xây dựng.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu của Trung Quốc có thể khởi sắc trước thời hạn Mỹ tái áp thuế
15:45' - 11/07/2025
Xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 6/2025 nhiều khả năng tăng nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái, khi các doanh nghiệp đẩy mạnh giao hàng trước thời hạn để tránh rủi ro thuế của Mỹ.
-
Kinh tế Thế giới
Cuba đẩy mạnh sử dụng năng lượng Mặt trời trong sản xuất xì gà
14:45' - 11/07/2025
Để duy trì sản xuất xì gà, nông dân ở tỉnh miền Tây Pinar del Río đã chuyển sang sử dụng tấm pin Mặt trời để vận hành hệ thống tưới tiêu giữa cuộc khủng hoảng năng lượng.
-
Kinh tế Thế giới
Bộ Ngoại giao Mỹ lên kế hoạch cắt giảm nhân sự quy mô lớn
12:50' - 11/07/2025
Ngày 10/7, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết sẽ sớm triển khai kế hoạch cắt giảm nhân sự, sau khi Tòa án Tối cao tạo điều kiện cho đợt tinh giản biên chế hàng loạt theo đề xuất của Tổng thống Donald Trump.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Brazil tuyên bố đáp trả tương xứng nếu Mỹ áp thuế 50%
11:33' - 11/07/2025
Tổng thống Brazil mong muốn tìm ra giải pháp ngoại giao nhưng cũng tuyên bố sẽ áp thuế đáp trả tương xứng nếu Mỹ áp thuế 50% với tất cả các mặt hàng nhập khẩu từ ngày 1/8 tới đây.
-
Kinh tế Thế giới
EU rút Panama khỏi danh sách các nước có nguy cơ cao về rửa tiền
10:49' - 11/07/2025
Chính phủ Panama mới đây tuyên bố nước này đã “khôi phục được niềm tin quốc tế” sau khi được Liên minh châu Âu (EU) rút khỏi danh sách các quốc gia có nguy cơ cao về rửa tiền và tài trợ khủng bố.
-
Kinh tế Thế giới
Canada đứng trước cơ hội trở thành siêu cường năng lượng của thế giới
10:34' - 11/07/2025
Ông Chris Cooper, Giám đốc điều hành Công ty LNG Canada, nhận định chuyến hàng đầu tiên của LNG Canada đã khẳng định được dấu mốc và cơ hội của ngành khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) trong tương lai.