Vì sao Fed không nên cắt giảm lãi suất tại thời điểm hiện nay?

Gần đây khi triển vọng của nền kinh tế Mỹ trở lên mờ mịt cùng với những lo ngại về các cuộc chiến thương mại và nhu cầu của người tiêu dùng đè năng lên niềm tin chung, nhiều nhà quan sát cho rằng Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ đưa ra một số biện pháp kích thích nền kinh tế bằng việc giảm lãi suất xuống một nửa điểm phần trăm trong vòng vài tháng tới.

Tuy nhiên, theo ông Narayana Kocherlakota, giáo sư kinh tế của trường Đại học Rochester, nếu mục tiêu của việc cắt giảm nhằm có được sự đảm bảo để ngăn chặn sự xuống dốc của nền kinh tế, thì có một cách tốt hơn để Fed làm điều đó.

Từ các số liệu về kinh tế hiện nay, có rất ít số liệu cho thấy cần phải hỗ trợ cho việc thích thích nền kinh tế tức thời, như các nhà tuyển dụng phi nông nghiệp đã có thêm hơn 150.000 việc làm mỗi tháng trong quý vừa qua; tỷ lệ thất nghiệp ở mức 3,6% trong tháng Năm, mức thấp nhất trong vòng 50 năm qua; lạm phát cơ bản (không bao gồm giá lương thực và năng lượng dễ bay hơi) vẫn nằm trong khoảng từ 1,5% đến 2%..

Mặc dù Fed lo lắng về một một cú sốc bất lợi có thể xảy đối với tăng trưởng kinh tế trong tương lai do những thay đổi đáng lo ngại trong chính sách thương mại của Nhà Trắng và cần phải giải quyết rủi ro này.

Tuy nhiên, nếu như không có các số liệu đáng lo ngại cho thấy sự khó khăn của nền kinh tế thì việc giảm lãi suất mục tiêu sẽ còn là vấn đề phải bàn bởi nó có thể khiến một số nhà quan sát nghi ngờ rằng Fed đang phản ứng với áp lực chính trị, hoặc đang hành động để thúc đẩy thị trường chứng khoán.

Fed có nhiều cách trực tiếp hơn để giảm thiểu rủi ro đối với tăng trưởng. Ví dụ, Fed có thể cam kết về một kế hoạch hành động rõ ràng và tích cực trong trường hợp  xuất hiện các dấu hiệu của sự tăng trưởng chậm.

Cụ thể, ngân hàng trung ương có thể hứa sẽ cắt giảm lãi suất mục tiêu xuống 0,25% - mức từ năm 2008 đến 2015 - nếu tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4,1% (cao hơn một nửa phần trăm điểm so với mức hiện tại) và giữ mức đó trong khoảng thời gian 3 tháng.

Để thể hiện quyết tâm chống suy thoái kinh tế, Fed cũng có thể cam kết giữ lãi suất ở mức 0,25% ít nhất cho đến khi tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống dưới 4,1% (nếu như vậy, sẽ phải có môt điều khoản giải thoát cho phép Fed cam kết tăng mức lãi suất trong trường hợp lạm phát giả sử vượt quá mức 2,5%).

Một kế hoạch minh bạch như vậy sẽ có một số lợi thế. Một mặt, nó có thể có tác động tích cực ngay lập tức: Nếu các doanh nghiệp và hộ gia đình tin rằng Fed sẽ hành động phù hợp để duy trì việc mở rộng trong những năm tới, họ sẽ nhiều khả năng chi tiêu cho hiện tại.

Mặt khác, nó sẽ giúp có một phản ứng mạnh mẽ và đầy sức thuyết phục nếu có dấu hiệu suy thoái.

Có lẽ quan trọng nhất, nó sẽ dựa trên một thước đo kinh tế, thất nghiệp, mà có tầm quan trọng rõ ràng đối với công chúng mà Fed phục vụ./.