Vì sao khó triệt tận gốc tín dụng “đen”?
Trước những diễn biến phức tạp của tình trạng tín dụng “đen”, ngày 15/4/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 12/CT-TTG 2019 về tăng cường phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tín dụng “đen”.
Sau hơn 1 năm triển khai thực hiện Chỉ thị, liên tiếp các ổ nhóm tín dụng “đen”, tổ chức cho vay nặng lãi bị đánh sập thời gian qua đã khiến loại hình hoạt động này giảm đi rõ rệt.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn những rào cản khiến cơ quan chức năng khó triệt tận gốc loại hình này.
Tín dụng “đen” co vòi bạch tuộc
Trước thời điểm thực hiện Chỉ thị 12/CT-TTG 2019, tình hình hoạt động tín dụng “đen” trên địa bàn tỉnh Bình Dương diễn biến phức tạp, hình thành nhiều nhóm, tổ chức hoạt động dưới các hình thức vỏ bọc như công ty cho vay, công ty cho thuê tài chính, các cơ sở cầm cố thế chấp tài sản có cho vay.
Hoạt động thu nợ, đòi nợ, ép nợ của các băng nhóm tín dụng "đen" đã gây ra không ít vụ việc vi phạm pháp luật, mất an ninh trật tự trên địa bàn.
Chia sẻ với chúng tôi, Trung tá Lâm Hồng Vũ, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Bình Dương cho biết, các nhóm đối tượng hoạt động hết sức chuyên nghiệp, có nguồn cung cấp tài chính, người đi tiếp thị cho vay, kẻ đi thu nợ siết nợ.
Hệ lụy của tín dụng “đen” đã làm phát sinh nhiều loại tội phạm như: bắt giữ người trái pháp luật, cưỡng đoạt tài sản, cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng...
Trước tình hình đó, Ban Giám đốc Công an tỉnh Bình Dương đã lên kế hoạch triệt phá các ổ nhóm tín dụng "đen". Sau hơn 1 năm thực hiện Chỉ thị 12/CT-TTG 2019, Công an tỉnh Bình Dương đã bắt giữ 34 vụ với 89 đối tượng, trong đó khởi tố 26 vụ và 76 đối tượng về các hoạt động liên quan đến hoạt động tín dụng “đen”.
Theo Trung tá Lâm Hồng Vũ, bên cạnh việc triển khai quyết liệt việc phá các ổ nhóm, Công an tỉnh Bình Dương đã chủ động lên kế hoạch đưa vào quản lý 7 băng nhóm, 191 đối tượng hoạt động đơn lẻ, 64 cơ sở cầm đồ, một số công ty tư vấn thủ tục tài chính ngân hàng có biểu hiện hoạt động tín dụng “đen”. Qua đó, tội phạm liên quan đến tín dụng “đen” đã phần nào co cụm, giảm bớt không còn công khai, lộng hành như trước.
Từ câu chuyện của Bình Dương nhìn rộng ra trên cả nước có thể thấy, liên tục các thông tin triệt phá các băng ổ nhóm tín dụng “đen” trên cả nước được các phương tiện thông tin đại chúng đăng tải đã ghi nhận những nỗ lực của ngành công an nói riêng và các cơ quan chức năng nói chung.
Có lẽ ấn tượng với tôi nhất trong câu chuyện trao đổi với Trung tá Phạm Văn Quang thuộc Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hải Dương về hoạt động của tín dụng đen trên địa bàn tỉnh là câu nói lặp đi lặp lại nhiều lần: “Không có Chỉ thị 12 là chết đấy anh ạ, loạn lắm, phải cùng thực hiện đồng bộ nhiều địa phương triển khai mới ổn được”.
Trung tá Phạm Văn Quang cho biết, dưới sự chỉ đạo của Ban Giám đốc Công an tỉnh, Công an các huyện, thành phố đã tập trung lực lượng, triển khai đồng bộ các biện pháp đấu tranh với tội phạm tín dụng “đen”, đã đánh đúng, đánh trúng nhiều băng nhóm nguy hiểm, nhiều đối tượng cầm đầu cộm cán, xử lý nghiêm minh trước pháp luật.
Các vụ án phát sinh từ tín dụng “đen” đã được điều tra khám phá đạt tỉ lệ cao. Do đó, tình hình hoạt động tín dụng “đen” đã được kiềm chế, các hoạt động không còn trắng trợn, manh động như trước.
Đáng chú ý là nhiều nhóm đối tượng đã đóng cửa cơ sở, tháo dỡ biển hiệu, cho vay lãi suất thấp hơn. Việc đòi nợ, siết nợ giảm không còn côn đồ, manh động như trước.
Thực tế cho thấy, việc vào cuốc rốt ráo của các cơ quan chức năng đã khiến những chiếc vòi của con bạch tuộc không còn vươn ra để lộng hành nữa.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng vẫn còn tiềm ẩn phức tạp do hoạt động tín dụng “đen” có thu nhập cao và là nguồn sống chính của các băng nhóm.
Khó triệt tận gốc
Khi đặt vấn đề vì sao khó triệt tận gốc hoạt động tín dụng “đen” với chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu thì câu trả lời chúng tôi nhận được là: “Rất khó!”, bởi theo ông Hiếu lý giải thì thị trường tín dụng thì phải đi từ căn bản là người đi vay, từ cốt lõi ở nhu cầu vay.
Nếu theo dẫn giải của ông Hiếu thì có thể hiểu là nhu cầu vay nếu được đáp ứng sẽ giải quyết được vấn đề. Nhưng cái khó ở đây là các khoản vay dưới chuẩn, vay nóng trong thời gian ngắn thì không có tổ chức tín dụng chính thống nào đáp ứng và đấy chính là khe cửa để tín dụng “đen” lách vào.
Bên cạnh đó, theo Trung tá Phạm Văn Quang, việc tổ chức cho vay tiền với lãi suất cao đem lại nguồn thu nhập lớn nên các đối tượng không dễ dàng từ bỏ, mà sẽ chuyển sang các hình thức hoạt động tinh vi hơn nhằm đối phó với cơ quan chức năng. Mặt khác, với chế tài xử phạt còn thấp nên các đối tượng sẽ tiếp tục hoạt động.
Trung tá Phạm Văn Quang cũng cho rằng, việc xử lý tội phạm tín dụng “đen” đang gặp nhiều khó khăn do các đối tượng có nhiều thủ đoạn lách luật, gây khó, xác định phạm vi giữa dân sự và hình sự của các hợp đồng cho vay cũng có khó khăn cho cơ quan thực thi pháp luật.
Cùng quan điểm trên, Trung tá Lâm Hồng Vũ chia sẻ thêm, Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự chưa quy định chế tài xử phạt đối với hành vi cho vay lãi nặng nhưng không có tài sản cầm cố nên không xử phạt hành chính được với trường hợp cho vay tiền lãi quá mức cho phép nhưng chưa đến mức xử lý hình sự nếu hợp đồng cho vay không có tài sản thế chấp.
Bên cạnh đó, theo ông Lâm Hồng Vũ, công tác quản lý nhà nước, đặc biệt là cấp giấy phép cho các công ty tài chính hoạt động chưa chặt chẽ. Việc quản lý, phát hiện vi phạm liên quan đến tín dụng “đen” còn yếu kém.
Có thể nhận thấy những rào cản thực tiễn khi triển khai công tác đấu tranh với loại tội phạm tín dụng “đen” liên quan đến pháp lý nên được các cấp có thẩm quyền xem xét giải quyết bởi nếu không được sự vào cuộc thường xuyên của các cơ quan chức năng thì tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến tín dụng “đen” có thể hoạt động mạnh mẽ trở lại bất cứ lúc nào./.
>>>Bài cuối: Lời giải cho bài toán tín dụng “đen”
Tin liên quan
-
Tài chính
Ẩn họa tín dụng đen sau đại dịch COVID-19 - Bài 3: Đẩy mạnh hình thức cho vay tiêu dùng
17:48' - 07/07/2020
Theo các chuyên gia, việc phát triển thị trường tài chính lành mạnh được xem là giải pháp tốt nhất đáp ứng nhu cầu người dân cũng như ngăn chặn tín dụng đen.
-
Tài chính
Ẩn họa tín dụng đen sau đại dịch COVID-19 - Bài 2: Nở rộ các app cho vay trực tuyến
17:47' - 07/07/2020
Không cần thẩm định, chỉ cần chứng minh nhân dân thì sau 5-15 phút, người đi vay có thể được duyệt vay từ 1-15 triệu đồng. Tuy nhiên, đây lại là “bẫy” của các app cho vay trực tuyến hiện nay.
-
Tài chính
Ẩn họa tín dụng đen sau đại dịch COVID-19 - Bài 1: Cảnh giác với “bẫy” tín dụng đen
17:15' - 07/07/2020
Hoạt động tín dụng "đen" đang lộng hành khi một số người dân rơi vào cảnh mất việc làm nên không còn đáp ứng được điều kiện vay ngân hàng, trong khi chưa tiếp cận được với dịch vụ tài chính hợp pháp.
Tin cùng chuyên mục
-
Ngân hàng
Đồng USD ổn định sau khi Fed hạ lãi suất
09:03'
Chỉ số USD so với rổ tiền tệ chính rơi xuống 96,224 – mức thấp nhất kể từ tháng 2/2022 – ngay sau quyết định của Fed, trước khi đảo chiều mạnh và tăng tới 0,44% trong ngày lên 97,074.
-
Ngân hàng
Tỷ giá hôm nay 18/9: Đồng USD tiếp tục giảm giá sau quyết định lãi suất của Fed
08:46'
Vietcombank giảm tiếp 12 đồng ở cả giá mua vào và bán ra, niêm yết tỷ giá USD ở mức 26.165 - 26.445 VND/USD (mua vào - bán ra).
-
Ngân hàng
Đơn giản hóa thủ tục hành chính thuộc quản lý của Ngân hàng Nhà nước
21:26' - 17/09/2025
Phê duyệt cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh trong 3 lĩnh vực: Thành lập và hoạt động ngân hàng; hoạt động thanh toán; hoạt động tín dụng.
-
Ngân hàng
Tỷ giá hôm nay 17/9: Giá bán USD đi xuống
08:45' - 17/09/2025
Tỷ giá hôm nay 17/9 giữa Đồng Việt Nam (VND) với Đô la Mỹ (USD) tại các ngân hàng ghi nhận xu hướng giảm giá, trong khi tỷ giá với Nhân dân tệ (NDT) tiếp tục tăng.
-
Ngân hàng
Bảo hiểm Agribank Thừa Thiên - Huế chi trả hơn 250 triệu đồng cho khách hàng
08:00' - 17/09/2025
Bảo an tín dụng là một sản phẩm bảo hiểm tự nguyện, nhằm bảo vệ cho người vay vốn trước các rủi ro, qua đó giúp giảm gánh nặng trả nợ cho gia đình và bảo vệ quyền lợi của ngân hàng cho vay.
-
Ngân hàng
Nhiều ngân hàng tiên phong đăng ký áp dụng quy định mới về an toàn vốn
18:21' - 16/09/2025
Nhiều ngân hàng như Vietcombank, VPBank, Kienlongbank đã tiên phong đăng ký áp dụng quy định mới về an toàn vốn.
-
Ngân hàng
Triển khai thanh toán thẻ NAPAS không tiếp xúc trên xe buýt
16:58' - 16/09/2025
Việc sử dụng thẻ NAPAS giúp hành khách không cần mua vé giấy hay nạp tiền vào thẻ riêng, từ đó rút ngắn thời gian lên xuống xe, giảm tình trạng xếp hàng và hạn chế sử dụng tiền mặt.
-
Ngân hàng
Vietcombank Nhơn Trạch kịp thời ngăn chặn vụ chuyển tiền lừa đảo
16:55' - 16/09/2025
Vietcombank Nhơn Trạch cho biết sự cảnh giác và xử lý kịp thời của cán bộ ngân hàng đã góp phần ngăn chặn một vụ lừa đảo có thể gây thiệt hại lớn cho khách hàng.
-
Ngân hàng
Vietcombank năm thứ 3 liên tiếp dẫn đầu ngành ngân hàng về giá trị thương hiệu
15:49' - 16/09/2025
Năm 2025, giá trị thương hiệu Vietcombank được Brand Finance định giá đạt 2,4 tỷ USD, tăng 16% so với năm 2024.