WTO nỗ lực lấy lại tầm ảnh hưởng với thương mại toàn cầu

Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala. Ảnh: TTXVN phát

Tại hội nghị lớn nhất của WTO trong 4 năm qua, tổ chức thương mại đa phương này hy vọng sẽ tái khẳng định vai trò quan trọng của mình trong việc thúc đẩy thương mại quốc tế, cũng như mang lại luồng sinh khí mới cho tổ chức.

Trả lời phỏng vấn của hãng tin Reuters qua điện thoại ngày 8/6, Tổng giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala bày tỏ tin tưởng khả năng Hội nghị cấp Bộ trưởng lần thứ 12 (MC12) sẽ đạt được các thỏa thuận về vấn đề giảm trợ cấp cho hoạt động đánh bắt cá tận diệt và chia sẻ vaccine.

Bà Okonjo-Iweala nói: "Nếu chúng tôi đạt được một hoặc hai thỏa thuận thì sẽ rất tốt. Tôi nghĩ rằng chúng tôi đang tiến rất gần đến điều đó".

Sự kiện quan trọng sắp tới đánh dấu hội nghị cấp bộ trưởng đầu tiên trong nhiệm kỳ của Tổng giám đốc WTO Okonjo-Iweala.  Cựu Bộ trưởng Tài chính Nigeria này đã lãnh đạo WTO từ tháng 3/2021.

MC12 diễn ra trong 4 ngày, từ ngày 12/6, được cho là phép thử quan trọng về tầm ảnh hưởng của tổ chức thương mại toàn cầu. Hội nghị cấp Bộ trưởng lần thứ 11 của WTO được tổ chức tại Buenos Aires (Argentina) tháng 12/2017, song không đạt được thỏa thuận mới nào.

Kể từ đó, WTO vẫn chưa xử lý được nhiều vấn đề còn tồn đọng. Đặc biệt, tổ chức thương mại đa phương này đang chịu sức ép phải đạt được một thỏa thuận nhằm chấm dứt trợ cấp cho các hoạt động đánh bắt cá theo kiểu tận diệt sau hơn 20 năm đàm phán.

Bên cạnh đó, WTO cũng đang nỗ lực chứng tỏ vai trò có liên quan trong cuộc chiến chống đại dịch COVID-19. Bốn “ông lớn” trong ngành sản xuất dược phẩm gồm Ấn Độ, Nam Phi, Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) gần đây nhất trí tạm miễn trừ bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với vaccine ngừa COVID-19.

Trong khi đó, các hãng dược lớn bày tỏ phản đối quan điểm này. Liên đoàn các nhà sản xuất và hiệp hội dược phẩm quốc tế (IFPMA) cho rằng các quyền bảo hộ sở hữu trí tuệ suy yếu sẽ tạo ra các tác động tiêu cực.

Ngoài vấn đề trợ cấp cho hoạt động đánh bắt cá và đại dịch, thì các vấn đề khác như nông nghiệp, dịch vụ, sự phát triển, an ninh lương thực và các nước kém phát triển cũng nằm trong chương trình nghị sự của MC12.

Người phát ngôn WTO Daniel Pruzin nhận định các chuyên gia ngày càng lạc quan nhưng vẫn thận trọng về những kết quả đạt được tại hội nghị sắp tới.

MC12 đã bị hoãn 2 lần do đại dịch COVID-19. Ban đầu hội nghị dự kiến được tổ chức vào tháng 6/2020 tại thủ đô Nur-Sultan của Kazakhstan. Sau đó, thời gian tổ chức được ấn định lại từ ngày 30/11-3/12/2021.

Tuy nhiên, cuộc họp lớn nhất của cơ quan thương mại toàn cầu này lại bị hoãn vào phút chót do bùng phát lây nhiễm biến thể Omicron của virus SARS-CoV-2, dẫn đến việc áp dụng các hạn chế đi lại và quy định kiểm dịch ở Thụy Sĩ và nhiều nước châu Âu khác.

Hội nghị sắp tới diễn ra trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Một số nước phương Tây từ chối đàm phán trực tiếp với Nga. Tuy nhiên, bà Okonjo-Iweala bày tỏ tin tưởng các cuộc đàm phán có thể tiếp diễn thông qua nhiều hình thức và quy mô khác nhau./.