Ý nghĩa của chuyến công du châu Á của Tổng thống Mỹ
Xung quanh chuyến công du châu Á dài ngày nhất của Tổng thống Mỹ Donald Trump kể từ trước đến nay với khái niệm “Chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương mở và tự do” được đề cập, chuyên gia nghiên cứu Hoàng Thị Hà, Viện nghiên cứu Đông Nam Á (Singapore) đã có những bình luận về chính sách của chính quyền Trump tại khu vực trước những động thái mới này.
Theo nhà nghiên cứu Hoàng Thị Hà, bất chấp những động thái mới đây của Tổng thống Mỹ như thực hiện chuyến công du châu Á dài ngày và quyết định dự Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS) tại Philippines, chính sách của chính quyền Donald Trump đối với khu vực này vẫn chưa định hình rõ nét và vẫn bị chi phối bởi điểm nóng trước mắt là vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên hay nỗi ám ảnh của ông Trump về thâm hụt thương mại với nhiều nước ở khu vực.Điểm nhấn trong chính sách của chính quyền Mỹ tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương, theo chuyên gia Hoàng Thị Hà, đó chính là Chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương mở và tự do mà ông Trump sẽ phác thảo trong những ngày tới. Ban đầu đây là ý tưởng của Nhật Bản nhưng trong những tháng vừa qua, nó đã trở thành khung chiến lược cho chính sách châu Á của chính quyền Trump, với một số đường nét sơ bộ.Thứ nhất về mặt phạm vi áp dụng, đây là sự mở rộng phạm vi chiến lược bao quát cả hai đại dương – Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, chứ không chỉ tập trung vào sườn Đông Á-Thái Bình Dương như trước. Và theo như tên gọi, chiến lược này dành nhiều ưu tiên cho không gian biển.Thứ hai, nền tảng của chiến lược này dựa trên bộ tứ Mỹ-Nhật-Ấn Độ và Australia (mặc dù sự tham gia của Australia vẫn còn thận trọng do quan ngại Trung Quốc). Yếu tố mới ở đây là sự nâng tầm vai trò đối tác chiến lược của Ấn Độ vì Nhật-Mỹ và Australia vốn đã là những đồng minh quân sự. Các thể chế đa phương như ASEAN hay liên quan đến ASEAN sẽ không bị phớt lờ, nhưng sẽ ko đóng vai trò nổi bật như thời Tổng thống Barack Obama.Thứ ba là mục tiêu “mở và tự do” cho cấu trúc khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương – dựa trên luật lệ và những nguyên tắc căn bản như tự do hàng hải, thương mại công bằng và tự do, hội nhập kinh tế nhưng tôn trọng chủ quyền. Tất cả những yếu tố này ngoài ý nghĩa kinh tế thì còn có hàm ý địa chiến lược rất rõ ràng. Đối tượng chiến lược ở đây là Trung Quốc, hay cụ thể hơn là sự trỗi dậy kinh tế của Trung Quốc kéo theo việc Bắc Kinh đang chủ động và ráo riết xây dựng một cấu trúc khu vực trong đó Trung Quốc là cường quốc trung tâm. Điều này thể hiện rất rõ ở chiến lược “Vành đai và Con đường” (BRI) vốn bao quát không chỉ Thái Bình Dương mà còn Ấn Độ Dương. Chính vì vậy, theo chuyên gia Hoàng Thị Hà, một trong những thông điệp quan trọng trong Chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương Mở và Tự do là có nhiều vành đai và nhiều con đường, và không phải mọi con đường đều dẫn đến Bắc Kinh.Nhận định về việc Tổng thống Mỹ tham dự các sự kiện của ASEAN tại Philippines, nhà phân tích Hoàng Thị Hà cho rằng việc Philippines là Chủ tịch ASEAN và là nước chủ nhà của Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN cũng như những hội nghị liên quan khác là nguyên nhân khiến Manila trở thành một trong những điểm dừng chân của Tổng thống Trump trong chuyến công du châu Á lần này. Điều này đơn thuần xuất phát từ yếu tố hậu cần, tổ chức.
Tuy nhiên bản thân Philippines vẫn là một đồng minh quan trọng của Mỹ trong khu vực Đông Nam Á, cho dù liên minh này đã có nhiều sứt mẻ sau khi ông Duterte lên cầm quyền. Điều quan trọng là ông Duterte và ông Trump không có “cảm giác thù ghét” như giữa ông Duterte và Tổng thống Obama. Khác với nhiều lãnh đạo phương Tây, ông Trump không những không chỉ trích mà còn đánh giá cao cuộc chiến chống ma túy của ông Duterte. Đây là cầu nối quan trọng của hai nhà lãnh đạo vốn là những cá tính đặc biệt và đều được bầu lên dựa trên hứa hẹn về việc đảm bảo pháp luật và trật tự.Philippines cũng là một mắt xích quan trọng trong cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu do Mỹ lãnh đạo. Điều này là rất rõ ràng sau thành công của chiến dịch Marawi, một phần lớn nhờ vào hợp tác an ninh-quân sự giữa hai bên. Và cũng như Hà Nội, Manila là một bên tranh chấp quan trọng ở Biển Đông. Mặc dù Tổng thống Duterte ưu tiên tranh thủ hợp tác kinh tế với Bắc Kinh hơn là theo đuổi kiện tụng, nhưng Mỹ và Philippines đều có lợi ích chung trong việc đảm bảo hòa bình, ổn định và tự do hàng hải ở Biển Đông dựa trên luật pháp quốc tế.Chuyên gia Hoàng Thị Hà cho rằng chính quyền Mỹ vẫn chưa có chính sách ổn định và nhất quán về Đông Nam Á. Cụ thể là chính quyền Trump chưa có một khuôn khổ chiến lược chủ đạo để liên kết với Đông Nam Á, đặc biệt là với các thể chế đa phương như ASEAN.Cho đến nay và trong tương lai sắp tới, sự hiện diện của Mỹ ở khu vực và việc thúc đẩy quan hệ Mỹ-ASEAN chủ yếu dựa trên nỗ lực ở cấp Bộ trưởng Ngoại giao, Bộ trưởng Quốc phòng, chứ không phải dựa trên sự chỉ đạo chiến lược và tham gia trực tiếp của Tổng thống Trump.Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Vị thế Philippines trong chiến lược của Mỹ
06:30' - 21/11/2017
Đối với hầu hết các nhà lãnh đạo châu Á, công bằng mà nói chiến lược của Tổng thống Mỹ Donald Trump là một bí ẩn, nhưng liệu chìa khoá để hiểu được mục tiêu của Mỹ ở châu Á liệu có nằm ở Philippines?
-
Kinh tế Thế giới
Đằng sau các thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung
05:30' - 21/11/2017
Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa kết thúc chuyến công du châu Á đầu tiên, trong đó Bắc Kinh là chặng dừng được chú ý nhất với hơn 250 tỷ USD giá trị thỏa thuận hợp tác kinh tế thương mại song phương.
-
Kinh tế Thế giới
Những câu hỏi mới về mối quan hệ Mỹ - Nhật
06:30' - 16/11/2017
Theo mạng tin của tổ chức phân tích thông tin tình báo Stratfor, trong 7 thập niên qua, Mỹ là đồng minh song phương quan trọng nhất của Nhật Bản.
-
Kinh tế Thế giới
Báo Mỹ: "Nước Mỹ trên hết" có thể trở thành nước Mỹ "cô độc"
05:30' - 15/11/2017
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra hai lời kêu gọi mâu thuẫn nhau nhân chuyến công du châu Á: Các quốc gia trên thế giới cần tập hợp đằng sau Mỹ để đối phó với mối đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ và Philippines cam kết duy trì tự do hàng hải trên Biển Đông
08:18' - 14/11/2017
Theo Tuyên bố chung Mỹ-Philippines, hai bên nhấn mạnh lại cam kết duy trì các nguyên tắc, trong đó có tự do hàng hải, tự do bay ngang qua Biển Đông và sự tự kiềm chế.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Chủ tịch Trung Quốc nhấn mạnh nguyên tắc then chốt trong quan hệ với Mỹ
19:56'
Chủ tịch Trung Quốc đánh giá mối quan hệ Trung - Mỹ đã trải qua nhiều thăng trầm và có một số bài học quan trọng để chia sẻ.
-
Kinh tế Thế giới
Tòa án Tối cao Mỹ để ngỏ khả năng áp dụng quyền miễn trừ với cựu Tổng thống Donald Trump
08:18'
Các thẩm phán đã bày tỏ sự hoài nghi với những lập luận của cựu Tổng thống Trump về quyền miễn trừ đối với nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử mang lại thắng lợi cho đương kim Tổng thống Joe Biden.
-
Kinh tế Thế giới
Lợi thế về giá giúp Trung Quốc "giảm xóc" trước tác động của thuế quan
07:44'
Mặt bằng giá cả của Trung Quốc quá cạnh tranh đến mức nước này có thể chịu đựng bất kỳ mức thuế quan mới nào.
-
Kinh tế Thế giới
Bỉ xây dựng đảo năng lượng tái tạo đầu tiên trên thế giới
07:30'
Bỉ đang xây dựng một hòn đảo năng lượng ngoài khơi đầu tiên trên thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2024 được nâng lên 4,8%
21:50' - 25/04/2024
Các nhà phân tích đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay sau kết quả tốt hơn mong đợi trong quý đầu tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Hàng loạt các chuyến bay tại Pháp bị hủy do đình công
15:57' - 25/04/2024
Ngày 25/4, việc di chuyển bằng đường hàng không trên khắp châu Âu đang phải đối mặt với sự gián đoạn đáng kể do các cuộc đình công tại Pháp.
-
Kinh tế Thế giới
Nga xem xét bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái
15:32' - 25/04/2024
Các nguồn tin cho biết Chính phủ Nga có kế hoạch bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái từ ngày 1/5 trong bối cảnh giá than đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đưa ra ưu tiên số một cho ngành vận tải vào năm 2050
08:47' - 25/04/2024
Ngày 24/4, Chính phủ Mỹ đã đặt ra mục tiêu quốc gia là cắt giảm lượng phát thải từ ngành vận chuyển hàng hóa về mức 0 vào năm 2050.
-
Kinh tế Thế giới
Giá vàng "ém mình" chờ các dữ liệu kinh tế quan trọng của Mỹ
08:24' - 25/04/2024
Giá vàng thế giới đi ngang trong phiên giao dịch 24/4, khi rủi ro từ căng thẳng ở Trung Đông giảm bớt.