Tính toán chiến lược trên bàn cờ thương mại Mỹ-Trung
Hãng tin Reuters dẫn nguồn Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cho biết ngày 10/4, Trung Quốc đã đệ đơn kiện lên WTO về việc Tổng thống Mỹ Donald Trump tăng thuế nhập khẩu đối với thép và nhôm.
Trước đó, Tổng thống Trump còn đe dọa tăng thuế lên 50 tỷ USD đối với hàng hóa của Trung Quốc trong một cuộc xung đột khác về chính sách công nghệ.
Theo WTO, Trung Quốc đã yêu cầu 60 ngày tham vấn với Mỹ về tranh chấp thép và nhôm. Nếu thất bại, bước tiếp theo có thể là Bắc Kinh sẽ yêu cầu một phán quyết từ một hội đồng chuyên gia thương mại. Bắc Kinh nói rằng quyết định của ông Trump áp thuế 25% đối với thép và 10% với nhôm là vi phạm các quy tắc thương mại quốc tế.
Thép và nhôm nằm trong số các ngành công nghiệp của Trung Quốc có cung vượt quá cầu. Các đối tác thương mại của Trung Quốc than phiền rằng các nhà máy của nước này đang xuất khẩu vượt mức cầu và bán sản phẩm ra với giá rẻ một cách phi lý, đe dọa đến việc làm ở Mỹ và châu Âu.
Mỹ đã mua số lượng ít thép và nhôm của Trung Quốc sau khi tăng thuế quan trước đó để bù lại những gì mà Washington nói rằng Bắc Kinh trợ giá không chính đáng cho các nhà sản xuất của họ. Tuy nhiên, các nhà kinh tế nói rằng Bắc Kinh phản ứng để cho thấy nước này sẽ tự vệ.
Ngày 23/3, Chính phủ Trung Quốc cũng đã đưa ra một danh mục hàng hóa của Mỹ, bao gồm thịt lợn, táo và ống thép, có thể sẽ là mục tiêu trả đũa nếu ông Trump không thương lượng giải quyết tranh chấp về thuế nhôm, thép.
Phân tích về cuộc chiến thương mại Trung-Mỹ, chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa nhận định rằng từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu gay gắt về quan hệ thương mại bất lợi giữa Mỹ với Trung Quốc vào ngày 16/2 và 22/3 vừa qua, người ta lo ngại rằng trận chiến thương mại giữa hai nước sẽ bùng nổ.
Thực tế, giới hữu trách hai bên đang lặng lẽ đàm phán với nhau để tìm giải pháp thỏa hiệp mà chưa có kết quả. Người ta chờ đợi lời tuyên bố chính thức của Tập Cận Bình tại Diễn đàn Bác Ngao mà quên rằng đó chỉ là một diễn đàn dành cho quốc tế và bài phát biểu mang nội dung tuyên truyền chứ không phải đưa ra chính sách mà họ sẽ áp dụng. Chính phủ Trung Quốc đang đàm phán rất chặt chẽ với Mỹ và đôi bên chưa hề nhượng bộ chút nào.
Khi hai cường quốc kinh tế từ hai bờ Thái Bình Dương có xung đột về thương mại, hậu quả sẽ ra sao đối với các nước và khu vực? Ông Nguyễn Xuân Nghĩa cho rằng các nền kinh tế Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan và thậm chí Đức có khả năng hứng chịu hậu quả vì các nước và khu vực đó góp phần đáng kể trong chuỗi cung ứng hàng hóa được Trung Quốc bán cho Mỹ, nhất là các mặt hàng điện tử.
Nếu các mặt hàng đó bị Mỹ áp thuế thì các nước và khu vực đó sẽ bị thiệt hại, mà họ lại là đồng minh chiến lược về an ninh của Mỹ. Chính vì vậy mà Mỹ phải cân nhắc vì chính quyền Trump coi an ninh là một phần trọng yếu trong quan hệ kinh tế. Nước hưởng lợi là Brazil, nước xuất khẩu đậu nành số một cho Trung Quốc, chiếm hơn một nửa lượng nhập khẩu của Trung Quốc, vượt Mỹ và Argentina.
Nếu Trung Quốc gây khó cho đậu nành Mỹ thì Brazil sẽ có lợi. Tương tự, nếu rượu nho của Mỹ bị áp thuế thì Australia sẽ có cơ hội bán rượu nhiều hơn. Nhìn chung, nếu trận chiến thương mại bùng nổ giữa hai nước, kinh tế thế giới có thể bị suy trầm và các nước Đông Á đều bị ảnh hưởng bất lợi.
Ông Nguyễn Xuân Nghĩa nhận định Mỹ đang muốn làm Trung Quốc thay đổi chứ không chỉ muốn tranh cãi về vấn đề xuất nhập khẩu. Trong 5 năm của nhiệm kỳ đầu, Chủ tịch Tập Cận Bình đã muốn cải cách và chuyển hướng mà chưa xong vì còn phải thanh lọc nội bộ. Hiện mới là thời điểm để Tập Cận Bình giải quyết các bài toán kinh tế tài chính và loại trừ nguy cơ chính trị.
Vì vậy, Mỹ gây áp lực để Bắc Kinh phải cải cách mạnh hơn và áp dụng quy luật tự do của thị trường thay vì duy trì chế độ bảo hộ thương mại. Chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa nhấn mạnh: “Donald Trump chuẩn bị những bước đi rất kỹ khi đọ sức với Bắc Kinh, trừng phạt hàng hóa Trung Quốc. Washington gây chia rẽ giữa Trung Quốc và nhiều đối tác thương mại quan trọng của Bắc Kinh”.
Trong 6 tuần qua, trên "bàn cờ" thương mại, Trung Quốc và Mỹ đã thu hút sự chú ý của báo chí cho dù trên thực tế, chưa một bên nào đánh thuế lên đối phương. Dù vậy, cuộc đọ sức thương mại hiện nay giữa hai cường quốc kinh tế của thế giới không chỉ thu hẹp ở góc độ kinh tế hay thương mại.
Đây trước hết là một "ván cờ" chiến lược giữa Washington và Bắc Kinh với những “tác động phụ” ảnh hưởng tới toàn thế giới. Chuyên gia Nguyễn Xuân Nghĩa cho rằng trong mọi trận chiến, đôi bên đều bị thiệt hại và thật ra đều muốn tránh. Trước mắt, Mỹ thiệt hơn vì bị Bắc Kinh nhắm vào sản phẩm của các tiểu bang ủng hộ ông Trump.
Nhưng trong dài hạn, Trung Quốc có thể thua vì kinh tế bị lệ thuộc vào xuất cảng nhiều hơn Mỹ. Ông Nguyễn Xuân Nghĩa cho rằng yếu tố quan trọng nhất là lãnh đạo Bắc Kinh đang phải cải cách và chuyển hướng kinh tế để tránh một cuộc khủng hoảng như đã chứng kiến tại Nhật Bản từ mấy chục năm qua, khi đà tăng trưởng không còn ngoạn mục như trước.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Phản ứng đầu tiên từ Trung Quốc sau khi Mỹ cấm xuất khẩu cho ZTE
10:57' - 17/04/2018
Ngày 16/4, Bộ Thương mại Mỹ đã cấm các công ty trong nước xuất khẩu các mặt hàng công nghệ cho ZTE sau khi phát hiện doanh nghiệp này vi phạm các điều khoản thi hành án phạt từ một tòa án Mỹ.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ tổn thất không kém Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại
05:30' - 12/04/2018
Theo báo Văn hối (Hong Kong), một khi Trung Quốc và Mỹ “sứt mẻ” về vấn đề thương mại, những tổn thất mà Mỹ phải gánh chịu có thể sẽ không nhỏ hơn Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Danh sách áp thuế của Mỹ và Trung Quốc "bỏ qua" nhiều sản phẩm then chốt
19:43' - 10/04/2018
Trong một số trường hợp, nhiều sản phẩm không có tên trong danh sách thuế vì chúng không tạo ra sự khác biệt đáng kể.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc đưa mâu thuẫn thương mại với Mỹ ra WTO
17:24' - 10/04/2018
Việc Trung Quốc yêu cầu tham vấn tại WTO đánh dấu bước đầu tiên khởi động một cuộc chiến pháp lý với Mỹ tại Cơ quan giải quyết tranh chấp của WTO.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Nhật Bản sẽ tạm dừng chương trình hỗ trợ giá điện và khí đốt
08:43'
giải pháp trên đã được hai đảng trong liên minh cầm quyền gồm đảng Dân chủ tự do (LDP) và đảng Công minh nhất trí vào ngày 26/10/2022 và được triển khai từ đầu năm 2023 theo 2 giai đoạn.
-
Kinh tế Thế giới
Vụ sập cầu ở Mỹ: Tìm thấy hộp đen của tàu chở hàng gây tai nạn
20:19' - 27/03/2024
Các nhân viên điều tra của Ủy ban an toàn giao thông quốc gia Mỹ (NTSB) đã tiếp cận và thu thập được hộp đen của con tàu chở hàng đâm sập cầu ở thành phố Baltimore thuộc bang Maryland (Mỹ).
-
Kinh tế Thế giới
Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon của EU ảnh hưởng tới xuất khẩu của quốc gia ASEAN
09:27' - 27/03/2024
Nhận định của Ủy ban Chứng khoán Malaysia (SC) cho hay, 75% mặt hàng xuất khẩu của nước này sang Liên minh châu Âu (EU) bị ảnh hưởng bởi Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM).
-
Kinh tế Thế giới
Vụ tấn công tại Moskva: Tổng thống Nga V. Putin chỉ đạo điều tra khách quan
10:11' - 26/03/2024
Ngày 25/3, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chủ trì cuộc họp thảo luận về các biện pháp cần thực hiện sau vụ tấn công khủng bố ở nhà hát Crocus City Hall.
-
Kinh tế Thế giới
Các nước ASEAN đón nhận cơ hội mới từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng
16:25' - 25/03/2024
Các công ty đa quốc gia đang đối mặt với tình trạng chuỗi cung ứng bất ổn do biến động địa chính trị toàn cầu và Đông Nam Á hiện đang được hưởng lợi từ sự dịch chuyển dòng vốn đầu tư khỏi Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc cam kết đối xử bình đẳng với các doanh nghiệp nước ngoài
15:03' - 25/03/2024
Ngày 25/3, Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Guo Tingting cam kết không “phân biệt đối xử” giữa doanh nghiệp nước ngoài và doanh nghiệp trong nước nhằm thu hút chuyên môn, hợp tác và đầu tư nước ngoài.
-
Kinh tế Thế giới
Chính phủ Anh sẽ đầu tư hơn 200 triệu bảng Anh vào lĩnh vực hạt nhân
09:14' - 25/03/2024
Ngày 25/3, Thủ tướng Anh Rishi Sunak công bố khoản đầu tư công 200 triệu bảng Anh (252 triệu USD) để thúc đẩy chương trình hạt nhân và ngành công nghiệp hạt nhân dân sự để tạo mới 40.000 việc làm.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc sẽ ban hành các quy định mới để tăng cường thu hút FDI
16:36' - 24/03/2024
Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường cho biết sẽ nghiên cứu kỹ các vấn đề về tiếp cận thị trường và luồng dữ liệu xuyên biên giới, nhằm sớm đưa thêm một số quy định mới để thu hút đầu tư nước ngoài (FDI).
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế Thái Lan đối mặt với nguy cơ suy thoái dài hạn
14:29' - 24/03/2024
Những trở ngại cơ cấu lâu dài trong lĩnh vực xuất khẩu và sản xuất ngày càng có tác động rõ rệt hơn đến nền kinh tế Thái Lan.