Ấn Độ hút vốn đầu tư của các công ty lớn nhất Thung lũng Silicon

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong bài phát biểu tại New Delhi ngày 14/4/2020. Ảnh: AFP/TTXVN

Kể từ đầu năm 2020, những tên tuổi lớn nhất trong ngành công nghệ Mỹ đã đầu tư khoảng 17 tỷ USD vào Ấn Độ. Trong đó, tập đoàn Amazon (AMZN) cam kết đầu tư 1 tỷ USD từ tháng 1/2020, Facebook (FB) đầu tư gần 6 tỷ USD hồi tháng Tư và Google (GOOGL) đứng đầu tất cả với con số dự kiến là 10 tỷ USD.

Đây là những minh chứng cho làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực công nghệ đầy tiềm năng phát triển của Ấn Độ trong năm nay, phần lớn trong số đó đến từ nền kinh tế lớn nhất thế giới.

* “Dòng lũ” vốn đầu tư đổ về Ấn Độ

Xu hướng này không phải là điều được dự đoán trước bởi mới chỉ một vài tháng trước đây, các quan chức Ấn Độ còn phải “đau đầu” giải quyết mâu thuẫn với các công ty công nghệ của nước này, trong khi chính phủ của quốc gia Nam Á cũng chưa thật sự “mở lòng” với các “đại gia” công nghệ thế giới.

Tuy nhiên, mọi thứ đã thay đổi. Đại dịch COVID-19 đã gây "chấn động" nền kinh tế toàn cầu và đặc biệt ảnh hưởng đến Ấn Độ. Trong khi đó, căng thẳng ngoại giao giữa New Delhi và Bắc Kinh đã tràn sang lĩnh vực công nghệ, bên cạnh xu hướng mất lòng tin của Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với các công ty Trung Quốc.

Và trong khi Ấn Độ luôn là một điểm đến có sức hút lớn đối với các công ty công nghệ Mỹ, việc phạm vi hợp tác công nghệ giữa Washington với Bắc Kinh đang giảm dần cùng các mâu thuẫn khác đang khiến vai trò của thị trường quốc gia Nam Á trở nên quan trọng hơn.

Ngoài ra, “dòng lũ” đầu tư cũng làm nổi bật lên một sự thật đã tồn tại trong nhiều năm qua, đó là nền kinh tế kỹ thuật số của Ấn Độ, với hơn 700 triệu người dùng Internet và khoảng 500 triệu người chưa có điều kiện tiếp cận mạng, đơn giản là một thị trường quá màu mỡ để bỏ qua đối với các “đại gia số”.

Jay Gullish, người đứng đầu chính sách về công nghệ tại Hội đồng kinh doanh Mỹ-Ấn, khẳng định: "Mọi người tin tưởng rằng về lâu dài, Ấn Độ sẽ là một thị trường tốt với hệ thống pháp lý có đủ sự công bằng và minh bạch. Theo tôi, diễn biến này chỉ giúp làm phát triển hơn nữa những xu hướng gốc rễ đã tồn tại từ trước đó".

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng ở Washington. Ảnh: AFP/ TTXVN

* Sự thoái lui của Trung Quốc

Đã từ lâu, Thung lũng Silicon của Mỹ đã không còn có thể “thâm nhập” vào thị trường Trung Quốc trong nhiều năm, một phần do cơ chế kiểm duyệt chặt chẽ của quốc gia vốn được mệnh danh là “Bức tường lửa vĩ đại”. Trong bối cảnh luật an ninh quốc gia mới được áp đặt tại Hong Kong, khoảng cách này có thể còn nới rộng hơn nữa.

Luật này sẽ cho phép Chính quyền Hong Kong sử dụng quyền lực để kiểm soát các nền tảng công nghệ, bao gồm việc ra lệnh gỡ bỏ các bài viết đe dọa an ninh quốc gia Trung Quốc hoặc hạn chế quyền truy cập dịch vụ. Điều này khiến Facebook, Google và Twitter tuyên bố ngừng chia sẻ dữ liệu với Hong Kong, trong khi TikTok đã hoàn toàn rời bỏ thị trường Khu hành chính đặc biệt này.

Giám đốc chương trình Luật, Khoa học và Công nghệ Mark Lemley của Đại học Stanford, cho biết: "Việc kinh doanh với Trung Quốc đang ngày càng khó khăn hơn, trong khi một số người cho rằng việc hợp tác với Bắc Kinh đòi hỏi những thỏa hiệp rắc rối về đạo đức".

Sự mất lòng tin của Mỹ đối với công nghệ Trung Quốc tiếp tục gia tăng. Tổng thống Donald Trump tuần trước đã tuyên bố sẽ ngăn chặn các kế hoạch mở rộng của công ty công nghệ Trung Quốc Huawei, và chính quyền của ông đã khẳng định họ đang xem xét về việc cấm ứng dụng video dạng ngắn TikTok đang cực kỳ phổ biến, vốn thuộc sở hữu của Trung Quốc ByteDance.

Bước đi này được cho là sẽ làm gắn kết hơn mối liên kết giữa Mỹ với Ấn Độ. Chính phủ Ấn Độ đã cấm TikTok và hàng chục ứng dụng Trung Quốc vào tháng trước, sau khi xảy ra cuộc đụng độ biên giới giữa hai nước, dẫn đến lời kêu gọi tẩy chay các sản phẩm đến từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Và mặc dù mối quan hệ công nghệ của Ấn Độ với Trung Quốc khá sâu rộng, song những căng thẳng gần đây nhiều khả năng sẽ củng cố mối quan hệ công nghệ lâu đời giữa Ấn Độ với Mỹ.

Ravi Shankar Chaturvedi, Giám đốc nghiên cứu tại Viện kinh doanh toàn cầu, cho biết: "Ấn Độ và các nước láng giềng Đông Nam Á đã cố gắng cân bằng mối quan hệ với hai cường quốc bằng cách củng cố các sợi dây liên kết về kinh tế lớn hơn với Trung Quốc, trong khi vẫn nắm giữ ‘chiếc ô’ an ninh do Washington cung cấp".

* Cơ hội cho Mỹ?

Giám đốc Chaturvedi và các chuyên gia đã chỉ ra rằng Ấn Độ và Mỹ đã có mối quan hệ công nghệ lâu đời, với hàng ngàn kỹ sư Ấn Độ làm việc tại Thung lũng Silicon và người Ấn Độ hiện đang nắm quyền điều hành của Google, Microsoft cùng một số công ty Mỹ khác.

Đồng quan điểm này, chuyên gia Gullish cũng cho rằng: "Giữa Ấn Độ và Mỹ có sự hợp lực tự nhiên trong lĩnh vực kỹ thuật số". Ngoài ra, việc tăng cường sử dụng mạng Internet từ các hộ gia đình và xu hướng làm việc từ xa trong đại dịch có thể làm tăng thêm sức hấp dẫn của thị trường Nam Á. "Thật dễ dàng cho các công ty Mỹ tìm đến Ấn Độ để tìm kiếm cơ hội mới", chuyên gia này cho biết.

Hầu hết các khoản đầu tư công nghệ vào Ấn Độ trong năm nay - từ những công ty như Facebook và Google - đã đi vào “kho bạc” của các công ty do tỷ phú Ấn Độ Mukesh Ambani đứng đầu.

Jio Platforms, công ty dịch vụ kỹ thuật số của Ấn Độ là công ty con của tập đoàn Reliance Industries, đã huy động được hơn 20 tỷ USD kể từ cuối tháng Tư do các công ty, nhà đầu tư mạo hiểm và các quỹ tài sản có chủ quyền muốn sử dụng Jio Platforms như một công cụ để nhanh chóng thâm nhập vào nền kinh tế kỹ thuật số khổng lồ của Ấn Độ.

Jio ra mắt như một mạng di động vào năm 2016 và nhanh chóng thu hút gần 400 triệu thuê bao. Với những đột phá gần đây trong lĩnh vực thương mại điện tử, thanh toán kỹ thuật số, dịch vụ phát trực tuyến và thậm chí là một nền tảng hỗ trợ tổ chức hội nghị qua video giống như Zoom có tên là JioMeet, Jio Platforms dường như đang muốn chuyển mình để trở thành một “hệ sinh thái” về công nghệ của Ấn Độ, và Thung lũng Silicon rõ ràng muốn thâm nhập vào thị trường này.

Là một trong những công ty lớn nhất của Ấn Độ được điều hành bởi người giàu nhất quốc gia này, Reliance có một tầm ảnh hưởng lớn và không bị cản trở bởi nhiều về các quy định liên quan đến lưu trữ dữ liệu và thương mại điện tử. Đây là những yếu tố đã gây trở ngại cho Facebook, Google và Amazon.

Giám đốc Chaturvedi nói: "Phần lớn các quy định thương mại điện tử và luật địa phương hóa dữ liệu đã chịu ảnh hưởng từ Reliance”. Khi Chính quyền Tổng thống Trump ngày càng đóng cửa nền kinh tế Mỹ với phần còn lại của thế giới, Thung lũng Silicon sẽ tìm cách mở rộng phạm vi hoạt động, và Ấn Độ được coi là “miền đất hứa”.

Nhận định về việc này, Giám đốc Mark Lemley cho rằng: "Mỹ không còn là nơi hấp dẫn về sự đổi mới như 5 năm trước đây. Trong khi chính sách của Chính quyền Tổng thống Trump khiến việc đưa những người giỏi nhất và thông minh nhất từ khắp nơi trên thế giới đến Thung lũng Silicon ngày càng khó khăn hơn, các công ty công nghệ lại đang hướng tới một thế giới nơi nước Mỹ không còn là trung tâm của sự đổi mới". Trong bối cảnh đó, Ấn Độ là một trong những lựa chọn hàng đầu./.