Chuối “ế” và câu chuyện “giải cứu” nông sản Việt
Gần đây nhất, nhiều người trồng chuối ở Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu, Tây Ninh… đang rơi vào tình trạng lao đao do mất giá và không tiêu thụ được cũng xuất phát từ kiểu làm ăn theo phong trào.
Chuối ế do đâu?
Theo thông tin từ một số doanh nghiệp, tình trạng chuối ế hiện nay ở một số địa phương có nguyên nhân xuất phát từ thời điểm khoảng 2 năm trước, bắt nguồn từ câu chuyện một số doanh nghiệp đầu tư vùng nguyên liệu để xuất khẩu và tiêu thụ chuối với giá khá tốt.
Cụ thể, vào khoảng quý 3/2015, diện tích trồng chuối của Trung Quốc bị thu hẹp do ảnh hưởng nặng nề bởi thời tiết, khiến năng suất, sản lượng chuối sụt giảm mạnh. Thêm vào đó, trong năm 2016, Trung Quốc ngừng nhập khẩu chuối của Philippines, do phát hiện dư lượng thuốc trừ sâu vượt mức cho phép và thay vào đó là tăng cường nhập khẩu chuối từ Việt Nam.
Ông Nguyễn Lâm Viên, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Vinamit cho biết, nhu cầu tiêu thụ tăng cao đã đẩy giá chuối tăng mạnh, thậm chí có thời điểm, giá chuối lên đến 23.000 đồng/kg. Do đó, nhiều nông dân đã tự ý chuyển sang trồng chuối. Thậm chí, có địa phương thấy tình hình tiêu thụ chuối khá tốt đã triển khai rộng rãi mô hình trồng chuối cho nông dân, khiến diện tích trồng chuối tăng lên nhanh chóng.
“Trong năm 2016, khi thấy người dân một số tỉnh Đông Nam Bộ đổ xô vào trồng chuối, chúng tôi đã thấy không ổn rồi. Nếu Trung Quốc không nhập hàng nữa thì coi như dân mình xong.
Thực tế, từ đầu năm nay, khi Trung Quốc mở cửa khẩu, nhập chuối của Philippines trở lại thì giá chuối trong nước bắt đầu rớt thê thảm như hiện nay”, ông Nguyễn Lâm Viên cho hay.
Nói thêm về nguyên nhân khiến chuối khó tiêu thụ, ông Võ Quan Huy, Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An, một doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu chuối hàng đầu của Việt Nam cho biết: Ở Trung Quốc, tình trạng sản xuất chuối đã được phục hồi vào giữa năm 2016, hiện đang là mùa thu hoạch chuối ở thị trường này nên hạn chế nhập chuối của Việt Nam cũng là dễ hiểu.
Bên cạnh đó, khâu bảo quản và chất lượng của sản phẩm chuối nông dân trồng vẫn còn hạn chế. Từ khi thu hoạch chuối cho đến khi vào tay người tiêu dùng của nước nhập khẩu có khi phải mất 3 tuần để vận chuyển. Tuy nhiên, nếu khâu bảo quản không tốt, chỉ cần 2 tuần là chuối đã bị hư hết. Hơn nữa, do hầu hết người dân đều trồng tự phát, không theo quy trình nên chất lượng sản phẩm không đảm bảo yêu cầu của nước nhập khẩu, các doanh nghiệp khác muốn bao tiêu cũng khó.
Làm gì để nông sản không ế?
Khi thấy tình trạng giá chuối rớt thê thảm, nhiều cuộc “giải cứu” được một số doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tổ chức thực hiện. Trên mạng xã hội vài ngày gần đây liên tục xuất hiện những chương trình vận động, kêu gọi mọi người cùng tham gia hỗ trợ tiêu thụ chuối cho nông dân. Một số doanh nghiệp chế biến cũng tham gia vào cuộc giải cứu này, nhưng tất cả cũng chỉ là “muối bỏ biển”.
Có thể, một thời gian nữa, tình trạng chuối ế sẽ trôi qua khi nông dân thấy không hiệu quả sẽ đồng loạt chặt bỏ để chuyển sang trồng các loại cây khác có hiệu quả hơn như tình trạng của nhiều cây, con khác. Do vậy, nếu cái gốc vấn đề không được giải quyết thì vài tháng sau, có thể lại có hành ế, thanh long dư thừa, dưa hấu đổ bỏ... nhất là những sản phẩm có đợt thu hoạch rộ.
Dưới góc độ của chuyên gia, Tiến sĩ Võ Thị Mai, Phó Chủ tịch Hội Làm vườn Việt Nam cho rằng, câu chuyện giải cứu nông sản ế phải có giải pháp tổng thể bắt đầu từ Nhà nước, phải thay đổi quy trình sản xuất nông nghiệp từ khâu dự báo thị trường, quy hoạch đến sản xuất mới giải quyết được tình trạng dư thừa nông sản.
Lâu nay nền nông nghiệp của Việt Nam cứ sản xuất không theo nhu cầu thị trường, nông dân thấy giá cao là đổ xô vào nuôi, trồng mà ít quan tâm đến nhu cầu thị trường như thế nào, bán đi đâu. Nếu không thay đổi được điều này thì vẫn mải loay hoay trong vòng luẩn quẩn “được mùa mất giá”, “dội chợ”.
"Phải tổ chức rộng rãi hình thức kinh tế tập thể trong sản xuất nông nghiệp, bởi chỉ có dựa trên mô hình hợp tác xã thì mới giải quyết được bài toán sản xuất manh mún, mới có thể đưa công nghệ sản xuất hiện đại, tổ chức liên kết với doanh nghiệp dễ dàng”, Tiến sĩ Mai chia sẻ.
Trong số các nguyên nhân, vấn đề thương hiệu nông sản cũng là rào cản khiến tiêu thụ gặp khó. Theo ông Lê Văn Bảnh, Cục trưởng Cục Chế biến Nông lâm thủy sản và Nghề muối (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), mặc dù có nhiều thế mạnh về sản xuất nông nghiệp, tuy nhiên cho đến nay, 90% nông sản của Việt Nam vẫn xuất khẩu dưới dạng thô, kim ngạch còn thấp.
Nhiều sản phẩm đã được biết đến rộng rãi ở thị trường trong và ngoài nước, đã được Cục Sở hữu trí tuệ bảo hộ tên gọi xuất xứ, chỉ dẫn địa lý nhưng vẫn còn đến hơn 80% lượng nông sản của nước ta chưa xây dựng được thương hiệu, chưa có logo, nhãn mác, đặc biệt nhiều sản phẩm phải bán ra thị trường thế giới thông qua các thương hiệu nước ngoài. Do vậy, việc xây dựng và phát triển thương hiệu nông sản là một trong những giải pháp phát triển bền vững mà ngành nông nghiệp phải hướng đến.
Ngoài ra, một điểm mấu chốt nữa là trong bối cảnh tiêu thụ một số nông sản gặp nhiều khó khăn như hiện nay, đáng lẽ ra ngành chế biến phải phát huy hiệu quả, giải cứu cho nông sản thừa. Tuy nhiên, công nghệ bảo quản sau thu hoạch và chế biến nông sản của Việt Nam vẫn còn khá hạn chế. Thậm chí, ngay cả một số tỉnh trọng điểm của vựa trái cây Đồng bằng sông Cửu Long cũng không có bất kỳ một doanh nghiệp nào tham gia trong lĩnh vực chế biến.
Dưới góc độ của một trong những doanh nghiệp đi đầu trong lĩnh vực chế biến nông sản, ông Nguyễn Lâm Viên cho rằng, chẳng có đất nước nào như Việt Nam có thể sản xuất hàng loạt sản phẩm nông nghiệp, nhưng lại chỉ trông chờ vào việc bán sản phẩm chủ yếu ở dạng thô. Đã đến lúc Nhà nước phải xem xét lại điều này, phải đưa việc xây dựng khâu bảo quản, chế biến sau thu hoạch nông sản trở thành một trong những giải pháp chính để hỗ trợ tiêu thụ và giúp sản xuất nông nghiệp mang tính bền vững hơn.
“Việc đầu tư vào ngành chế biến nông sản có thể bắt đầu từ việc xây dựng các kho mát, trữ đông ngay tại vùng nguyên liệu. Nếu Nhà nước không làm được thì nên khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia vào lĩnh vực này, với cơ chế hỗ trợ lãi suất vay khoảng 1%/năm chẳng hạn”, ông Viên đề xuất./.
Tin liên quan
-
Hàng hoá
Nhộn nhịp Phiên chợ Nông sản cuối năm
18:04' - 29/12/2016
Trong 3 ngày từ 29 – 31/12, tại Khu Hội chợ triển lãm giao dịch Kinh tế và thương mại (số 489 đường Hoàng Quốc Việt, Hà Nội) diễn ra Phiên chợ Nông sản cuối năm.
-
Kinh tế & Xã hội
Ứng dụng công nghệ của NASA trong bảo quản, chế biến nông sản và thực phẩm
06:01' - 10/12/2016
Ngày 9/12 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Cục Công tác phía Nam - Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hội thảo “Ứng dụng Airocide - công nghệ của NASA trong bảo quản, chế biến nông sản, thực phẩm”.
-
Hàng hoá
Chính sách nhập cư của ông Donald Trump có thể làm tăng giá nông sản nhập vào Canada
20:31' - 09/12/2016
Nếu Tổng thống đắc cử Donald Trump thực thi chính sách “trục xuất” khỏi Mỹ những người nhập cư trái phép, giá nông sản nhập vào Canada sẽ tăng.
-
Kinh tế & Xã hội
Mỹ Latinh phòng ngừa loại nấm độc tàn phá hàng loạt giống chuối
14:31' - 08/10/2016
Nhiều quốc gia nhiệt đới ở khu vực Mỹ Latinh đang triển khai các biện pháp đề phòng loài nấm độc “Fusarium oxisporum nhiệt đới” thường gây “bệnh Panama” làm thối rễ hàng loạt giống chuối.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế & Xã hội
Bình Dương rà soát các gói thầu liên quan đến Tập đoàn Thuận An
15:30'
Ông Võ Anh Tuấn, Chánh văn phòng UBND tỉnh Bình Dương cho biết, hiện địa phương chưa nhận bất kỳ chỉ đạo nào từ Trung ương về rà soát hoặc điều tra liên quan đến Tập đoàn Thuận An.
-
Kinh tế & Xã hội
Đề án trồng cây xanh tại Bến Tre chỉ đạt 25,6% kế hoạch
14:00'
Theo UBND tỉnh Bến Tre, sau 3 năm triển khai, tiến độ thực hiện Đề án trồng cây xanh trên địa bàn giai đoạn 2021-2025 rất chậm, chỉ đạt 25,6% so kế hoạch.
-
Kinh tế & Xã hội
Bến Tre thông qua nghị quyết về chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết
13:31'
Sáng 24/4, Hội đồng nhân dân tỉnh Bến Tre khóa X tổ chức Kỳ họp thứ 12 (giải quyết công việc phát sinh đột xuất) để thông qua các nghị quyết quan trọng phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương.
-
Kinh tế & Xã hội
Việt Nam ủng hộ có thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa
10:53'
Ngày 23/4, phiên họp thứ tư của Ủy ban đàm phán liên chính phủ (INC-4) về rác thải nhựa đã diễn ra tại Ottawa, Canada với sự tham dự của các nhà đàm phán đến từ 176 quốc gia, trong đó có cả Việt Nam.
-
Kinh tế & Xã hội
Nhân sự “phù hợp” – yếu tố cốt lõi trong phát triển nguồn nhân lực doanh nghiệp
10:00'
Nhân sự không chỉ là yếu tố thúc đẩy sự phát triển mà còn là nền tảng để xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Phát triển nguồn nhân lực ở THACO là một trong những nhiệm vụ hướng đến sự phát triển bền vững.
-
Kinh tế & Xã hội
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay ngày 24/4/2024
09:46'
Bnews. Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 24/4, sáng mai 25/4, các trận đấu trong nước, quốc tế đêm nay và sáng mai được cập nhật mới nhất, chính xác nhất. Lịch thi đấu ngoại hạng Anh, La Liga, Bundesliga.
-
Kinh tế & Xã hội
Từ hôm nay 24/4, thí sinh có thể thử đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT
09:20'
Bắt đầu từ ngày 24/4, thí sinh học lớp 12 năm học 2023-2024 có thể thử đăng ký dự thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông trực tuyến trên hệ thống quản lý thi, ngay sau khi được cấp tài khoản và mật khẩu.
-
Kinh tế & Xã hội
Hà Nội tổ chức 6 điểm bắn pháo hoa kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô
08:04'
Thành phố Hà Nội tổ chức 6 điểm với 7 trận địa bắn pháo hoa tầm cao với thời lượng bắn 15 phút, bắt đầu từ 21 giờ đến 21 giờ 15 ngày 10/10.
-
Kinh tế & Xã hội
Mỹ đặt mục tiêu mới về bảo vệ các nguồn nước
06:00'
Ngày 23/4, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đặt mục tiêu mới nhằm bảo vệ các nguồn nước lớn của quốc gia này, từ các con sông cho đến các vùng đất ngập nước.