Trạm thu phí cầu Bến Thủy. Ảnh: Cienco 4
Cụ thể, văn bản của Cienco 4 cho biết, vừa qua, một số phương tiện truyền thông đăng tải thông tin, UBND tỉnh Hà Tĩnh có văn bản gửi các cơ quan chức năng kiến nghị di chuyển hai trạm thu phí cầu Bến Thủy và cầu Bến Thủy 2 về vị trí phù hợp.
Về kiến nghị này, trước hết, Cienco 4 khẳng định: “Vị trí đặt các trạm thu phí cầu Bến Thủy khi xây dựng đều có sự thống nhất của các bộ ngành, chính quyền địa phương hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và được quy định cụ thể trong hợp đồng BOT.
Việc đề xuất di chuyển hai trạm thu phí của tỉnh Hà Tĩnh sẽ phá vỡ quy định về khoảng cách giữa các trạm, ảnh hưởng đến phương án tài chính của dự án khiến nhà đầu tư và ngân hàng tài trợ vốn chịu nhiều rủi ro”.
Theo Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 4-CTCP, năm 2003, với mục tiêu giảm ùn tắc và tai nạn giao thông cho Tp.Vinh, đồng thời mở ra hành lang phát triển các khu công nghiệp phía Tây của Tp.Vinh, Bộ Giao thông Vận tải cho phép đầu tư dự án đường tránh Tp. Vinh theo hình thức BOT với chiều dài 25,8 km từ Bắc thị trấn Quán Hành (Km 448+800) đến cầu Bến Thủy (Km 467+056, Quốc lộ 1), tổng mức đầu tư 378 tỷ đồng.
Tiếp đó, thực hiện chủ trương của Quốc hội và Chính phủ về việc nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1 từ Thanh Hóa đến Cần Thơ, đồng thời giảm áp lực cho ngân sách nhà nước, ngày 5/9/2012, Bộ Giao thông Vận tải ban hành Quyết định 2118 phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Nam Bến Thủy - tránh Tp.Hà Tĩnh theo hình thức BOT với chiều dài 35,1 km, tổng mức đầu tư 2.434 tỷ đồng.
Để hoàn vốn cho dự án tuyến tránh Tp.Vinh và Quốc lộ 1 đoạn Nam Bến Thủy – tránh Tp.Hà Tĩnh và các hạng mục bổ sung, ngày 7/3/2014, Bộ Tài chính ban hành Văn bản 2895 xin ý kiến Bộ Giao thông Vận tải, UBND các tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh về dự thảo Thông tư thu phí sử dụng đường bộ trạm thu phí cầu Bến Thủy và trạm thu phí cầu Bến Thủy 2, Quốc lộ1.
Trong văn bản trả lời, Bộ Giao thông Vận tải và UBND hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh đều thống nhất các nội dung trong dự thảo của Bộ Tài chính về mức thu phí sử dụng đường bộ trạm thu phí cầu Bến Thủy và trạm thu phí cầu Bến Thủy 2, Quốc lộ 1 để hoàn vốn cho dự án BOT tuyến tránh Tp.Vinh và dự án nâng cấp Quốc lộ 1 đoạn Nam Bến Thủy – tránh Tp.Hà Tĩnh.
Trên cơ sở đó, ngày 24/4/2014, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 51 quy định về mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ trạm thu phí cầu Bến Thủy và trạm thu phí cầu Bến Thủy 2, Quốc lộ 1 thay thế Quyết định 46/2005 của Bộ Tài chính để hoàn vốn cho dự án Tuyến tránh Tp.Vinh và dự án mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Nam Bến Thủy – tránh Tp.Hà Tĩnh.
Theo Bộ Giao thông Vận tải, vị trí của trạm thu phí Bến Thủy hiện tại cách trạm thu phí Hoàng Mai (Km383+600, QL1) 83,5km và cách trạm thu phí cầu Rác (Km 539+100, QL1) 72km, đảm bảo phù hợp về khoảng cách tối thiểu giữa hai trạm thu phí trên cùng một tuyến đường theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Trong trường hợp, nếu dịch chuyển hai trạm thu phí về phía Nam tại khu vực cầu Cấm, (khu kinh tế Đông Nam - Nghệ An, sẽ không thu hút được đầu tư...) hoặc giữa điểm giao giữa Quốc lộ 8B với Quốc lộ 1 cũ theo đề xuất của tỉnh Hà Tĩnh sẽ không đảm bảo khoảng cách với trạm thu phí Cầu Rác.(Đồng thời sẽ ảnh hưởng đến các huyện Bắc Hà Tĩnh, giao thương phát triển vùng kinh tế với Lào...).
Lý giải về việc không đặt trạm thu phí tại vị trí này, Cienco 4 cho biết: “Trạm thu phí đặt ở đây, người dân địa phương của huyện Nghi Xuân gặp thuận lợi là không phải trả tiền khi đi sang Tp.Vinh nhưng một số lượng lớn phương tiện sẽ phải mất tiền khi đi Tp.Hà Tĩnh.
Đặc biệt, khu vực này tập trung rất nhiều mỏ vật liệu xây dựng và các cơ quan hành chính nên sẽ ảnh hưởng rất lớn đến người dân và doanh nghiệp trong vùng, phương án dịch chuyển trạm thu phí về phía Bắc (hướng Tp.Vinh) còn gặp nhiều vướng mắc hơn, bởi trước đây người dân và doanh nghiệp đã không đồng ý, đồng thời, vị trí này cũng không đảm bảo khoảng cách với trạm thu phí Hoàng Mai.
Nếu đặt ở các vị trí khác sẽ ảnh hưởng đến lưu lượng xe, nguồn thu không đảm bảo dẫn tới phương án tài chính của dự án bị phá vỡ, nhà đầu tư không đủ trả nợ khiến ngân hàng cho vay vốn gặp rủi ro”.
Đặc biệt, việc di chuyển trạm thu phí, kinh phí phát sinh rất lớn, ước tính khoảng trên 100 tỷ đồng. Trong điều kiện nguồn vốn khó khăn như hiện nay, việc này càng phải cân nhắc kỹ càng. Quan điểm của nhà đầu tư là tuân thủ các điều kiện hợp đồng, đặc biệt là các chấp thuận của cơ quan quản lý nhà nước liên quan đến dự án.
Lượng xe qua hai trạm thu phí cầu Bến Thủy chủ yếu là các phương tiện chạy tuyến Bắc – Nam, còn xe của người dân địa phương huyện Nghi Xuân đi lại sang Tp.Vinh chiếm tỷ trọng rất ít và Cienco 4 đã có chính sách hỗ trợ bằng giải pháp phát hành vé tháng, vé quý cho các hộ dân khu vực dự án.
Đồng thời, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, nhà đầu tư đang phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu, xem xét để giảm giá vé trong thời gian sớm nhất./.