EVNHES - nâng cao tính minh bạch và tăng năng suất ngành điện

EVNHES được trao giải Sao Khuê năm 2019 và tham dự giải thưởng "Make in Viet Nam" năm 2022 do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức. Ảnh: Mai Phương/BNEWS/TTXVN

EVNHES là hệ thống thu thập dữ liệu công tơ do Công ty Viễn thông điện lực và Công nghệ thông tin (EVNICT) xây dựng với mục tiêu thu thập chỉ số công tơ và các thông số của thiết bị phục vụ ghi chỉ số tính hóa đơn, chăm sóc khách hàng và kiểm soát sự cố mất điện của toàn Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Sản phẩm đã được Hiệp hội phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) trao giải Sao Khuê năm 2019, EVN công nhận Make by EVN, được giới thiệu và trưng bày tại Hội nghị Tự động hóa của EVN năm 2022 và được EVN đăng ký tham dự giải thưởng "Make in Viet Nam" năm 2022 do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức.

Đây là giải thưởng chính thức trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông được Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì và xét trao tặng hàng năm cho các tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam có sản phẩm công nghệ số xuất sắc được nghiên cứu, thiết kế, sáng tạo, sản xuất tại Việt Nam.

Theo EVNICT, trước các thay đổi ngày càng mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, việc thu thập dữ liệu công tơ tại các đơn vị trong ngành điện từ khâu phát, truyền tải, phân phối cần áp dụng tự động hóa để nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh của đơn vị dựa trên nền tảng của các công nghệ 4.0.

Việc thu thập dữ liệu từ xa của các công tơ thông minh là nhu cầu thiết yếu trong việc nâng cao hiệu quả trong việc quản lý số liệu, giảm nhân lực đi ghi chỉ số điện bằng tay và giảm thiểu sai sót trong quá trình thu thập và khai thác số liệu đo đếm.

Hiện tại, trên toàn hệ thống lưới điện từ truyền tải đến phân phối do EVN quản lý có tới hàng triệu điểm đo, vì vậy, nhu cầu về một hệ thống phần mềm thu thập số liệu đo đếm áp dụng thống nhất cho tất cả các đơn vị trong toàn EVN nhằm hiện đại hóa thu thập số liệu và nâng cao hiệu quả điều hành thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin và tự động hóa trong lĩnh vực thu thập và quản lý số liệu đo đếm là cần thiết và quan trọng trong sản xuất kinh doanh điện năng của EVN.

Trên cơ sở này, EVNICT đã thiết kế phần mềm đo đếm tự động với mục đích hướng đến việc thống nhất công nghệ thu thập và phần mềm thu thập áp dụng với các công nghệ hiện hữu trong và ngoài nước, nhằm nâng cao tính minh bạch và tăng năng suất lao động cho các đơn vị sử dụng.

EVNHES được nghiên cứu xây dựng từ năm 2015, nghiệm thu năm 2017 và áp dụng rộng rãi trong các đơn vị thuộc EVN từ năm 2018 nhằm hiện đại hóa công tác thu thập số liệu và nâng cao hiệu quả điều hành thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin và tự động hóa trong lĩnh vực thu thập và quản lý số liệu đo đếm.

Hệ thống cho phép kết nối, tích hợp với các phần mềm dữ liệu đo đếm (MDMS), kho dữ liệu đo đếm EVN, Hệ thống thông tin quản lý khách hàng sử dụng điện (CMIS), Hệ thống phần mềm Quản lý kỹ thuật nguồn điện, lưới điện (PMIS) để tích hợp các dữ liệu đo đếm sử dụng trong quá trình tính toán hóa đơn, xây dựng thông tin lưới điện, nghiên cứu phụ tải.

Điều đặc biệt của EVNHES đó chính là hệ thống phần mềm duy nhất tại Việt Nam có thể kết nối được với tất cả các chủng loại thiết bị trên hệ thống lưới điện của EVN. Nếu như trước đây, các Tổng công ty phải sử dụng từ năm đến sáu hệ thống để quản lý các thiết bị theo các công nghệ khác nhau khiến khâu quản lý điều hành trở nên phức tạp thì hiện nay với EVNHES, các đơn vị chỉ cần áp dụng một hệ thống cho toàn bộ các công nghệ và chủng loại đồng hồ đo đếm trên lưới điện.

Nhóm kỹ sư thiết kế phần mềm EVNHES trong ngày nhận giải Sao Khuê. Ảnh: Mai Phương/BNEWS/TTXVN

Hệ thống EVNHES tích hợp với các hệ thống trong hệ sinh thái của EVN bao gồm, Hệ thống quản lý khách hàng chia sẻ dữ liệu phục vụ tính toán hóa đơn, Hệ thống chăm sóc khách hàng: cung cấp thông tin chỉ số và sản lượng cho khách hàng, Hệ thống khai thác dữ liệu MDMS, Hệ thống OMS quản lý sự cố mất điện, Hệ thống quản lý lưới điện PMIS. Đây là hệ thống dữ liệu nguồn và thích hợp với các hệ thống quản lý kỹ thuật của EVN.

Phân tích của EVNICT cho thấy, trước đây để đi ghi chỉ số cho 5.000 hóa đơn cần có 2 người thực hiện trong 1 ngày bằng cách ghi thủ công đồng nghĩa với việc thời gian ghi chỉ số kéo dài dẫn tới việc thu tiền của khách hàng cũng kéo dài theo.

Từ khi áp dụng công nghệ thu thập dữ liệu từ xa nguồn lực đi ghi chỉ số được giảm thiểu, khoảng thời gian đi thu 4 ngày cho 1 phiên nay được rút về 1 ngày cho toàn bộ hóa đơn của Tổng công ty  bao gồm toàn bộ các quy trình từ thu thập chỉ số, tính toán hóa đơn và thanh toán hóa đơn qua ngân hàng.

Tuy nhiên hiện nay công tác này đã không còn cần nhân sự ghi thủ công, chỉ cần đội xử lý hiện trường hỗ trợ kiêm nhiệm trong quá trình xẩy ra sự cố với thiết bị đo, điều này giúp EVN tối ưu hóa được nguồn nhân lực.

Với việc thu tiền điện của khách hàng, nếu như trước đây cần phải dành thời gian từ ngày 1 đến ngày 25 hàng tháng để có thể thu được toàn bộ tiền của khách hàng thì hiện nay toàn bộ hóa đơn của khách hàng có thể dồn về ngày 1 đầu tháng, hệ thống EVNHES đã giúp EVN tối ưu hóa đươc dòng tiền.

EVNHES hiện đã được triển khai tại các  điểm đo trên toàn bộ hệ thống lưới điện của EVN. Từ khi triển khai vận hành, hệ thống EVNHES đã mang lại hiệu quả kinh tế cao khi giảm thiểu chi phí đầu tư ban đầu, tiết kiệm chi phí, thời gian khi sử dụng.

Đồng thời giải phóng được nguồn lao động thủ công nâng cao chất lượng dịch vụ cho ngành điện, hỗ trợ ngành điện trong việc chăm sóc khách hàng và có chiến lược dài hạn trong việc sử dụng nguồn nhân lực.

EVN đang có kế hoạch xây dựng trung tâm dữ liệu trên hạ tầng EVNCloud. Do vậy, hệ thống EVNHES đáp ứng việc cài đặt trên EVNCloud cho phép dùng chung trên toàn bộ EVN (Bao gồm 5 Tổng Công ty điện lực, 4 Tổng Công ty truyền tải và các GENCO) cho phép các đơn vị không phải đầu tư hạ tầng máy chủ để triển khai hệ thống mà chỉ cần đăng ký thuê dịch vụ để hệ thống tập trung tại EVN thực hiện theo mô hình dịch vụ.

Với EVNHES chất lượng dịch vụ khách hàng của EVN đã được nâng cao một bước rõ rệt với tính chuyên nghiệp, đơn giản hóa, minh bạch và độ tin cậy cao, cải thiện dịch vụ về điện, góp phần vào mục tiêu coi khách hàng là trung tâm của công tác kinh doanh và dịch vụ khách hàng của EVN.

Dự án có vai trò làm nền tảng cho hoạt động kinh doanh và dịch vụ khách hàng cũng như triển khai lưới điện thông minh tại EVN và các Tổng công ty. Dự án còn giúp tổng hợp số liệu thu thập dữ liệu công tơ - là dữ liệu đầu vào cho toàn bộ các công tác chuyển đổi số của EVN, cho phép tính toán các tổn thất online, chốt sản lượng, kiểm soát toàn bộ các sự cố trên lưới điện EVN.

Đồng thời, cho phép giám sát quá tải trạm biến áp trong thời gian nắng nóng của năm để Trung tâm Điều độ hệ thống điện Quốc gia (A0) thực hiện điều độ hệ thống điện Quốc gia.

Bên cạnh đó, số liệu hệ thống thu thập công tơ còn phục vụ nghiên cứu cho nhu cầu tiêu thu điện của khách hàng theo vùng miền, khu vực, thời gian thực tế quản lý, giảm thiểu tổn thất trên lưới điện của EVN.

Hiện nay Tổng công ty Điện lực thành phố Hà Nội (EVNHANOI) là đơn vị hoàn thành 100% triển khai dự án. EVNHANOI đánh giá rất cao hiệu quả của dự án đem lại. Các Tổng công ty khác cũng thường xuyên đến học hỏi tại EVNHANOI các kinh nghiệm triển khai./.