Các nhà khoa học (từ trái sang): John Goodenough, Stanley Whittingham và Akira Yoshino được xướng danh trong lễ công bố giải Nobel Hóa học 2019 tại Viện Khoa học Hoàng gia Thụy Điển ở Stockholm ngày 9/10/2019. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, các nhà khoa học John B.Goodenough (người Mỹ), M.Stanley Wittingham (người Anh) và Akira Yoshino (người Nhật Bản) đã giành giải Nobel Hóa học năm 2019 với các công trình nghiên cứu, phát triển pin lithium-ion.
Hội đồng Giải thưởng Nobel tuyên bố: "Loại pin nhẹ, có thể sạc lại được nhiều lần và mạnh hơn này hiện đang được sử dụng trong nhiều thiết bị, từ điện thoại di động đến máy tính xách tay và xe điện... và có thể tích trữ một lượng đáng kể năng lượng Mặt trời và gió, có thể tạo ra một xã hội không sử dụng nhiên liệu hóa thạch". Đây có thể được xem là nguồn năng lượng thay thế trong tương lai.
Hội đồng trên cho biết pin lithium-ion đã tạo ra một cuộc cách mạng cho cuộc sống của con người kể từ khi có mặt trên thị trường vào năm 1991, đồng thời nhấn mạnh loại pin này là "lợi ích vĩ đại nhất đối với nhân loại".
Các nhà khoa học đoạt giải từng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của pin lithium đầu những năm 70 của thế kỷ trước.
Nhà khoa học Stanley Wittingham đã sử dụng ổ đĩa khổng lồ lithium để giải phóng electron bên ngoài khi ông phát triển pin lithium chức năng đầu tiên.
Nhà khoa học John B.Goodenough đã tăng mạnh tiềm năng của pin lithium, tạo điều kiện thích hợp cho pin mạnh và hữu dụng hơn nhiều.
Trong khi đó, nhà khoa học Akira Yoshino đã thành công trong việc loại bỏ lithium tinh khiết khỏi pin, thay vào đó dựa hoàn toàn vào các ion lithium, an toàn hơn so với lithium tinh khiết. Điều này làm cho pin có hiệu quả hơn trong thực tiễn.
Nhà khoa học người Mỹ John B.Goodenough, 97 tuổi, đã trở thành người cao tuổi nhất từng đoạt giải Nobel. Hơn 40 năm trước, ông từng tham gia phát minh loại pin đang dùng cho điện thoại di động, iPad...
Trong khi đó, nhà khoa học Stanley Wittingham, 78 tuổi, hiện là giáo sư hóa học và là giám đốc của cả Viện Nghiên cứu vật liệu và Chương trình Khoa học và kỹ thuật vật liệu tại Đại học Binghamton, một phần của Đại học bang New York.
Ông Akira Yoshino là nhà hóa học Nhật Bản, thành viên của Tập đoàn Asahi Kassei và giáo sư Đại học Meijo.
Tiếp sau giải Nobel Hóa học, giải Nobel Văn học sẽ được công bố ngày 10/10, Nobel Hòa bình vào ngày 11/10 và Nobel Kinh tế vào ngày 14/10.
Đáng chú ý, năm nay, Ủy ban Nobel của Viện Karolinska ở thủ đô Stockholm của Thụy Điển sẽ công bố các chủ nhân giải Nobel Văn học cả năm 2018 và 2019 vì giải này năm ngoái không được công bố do vụ bê bối tình dục chưa từng có trong lịch sử, dẫn đến một loạt đơn từ chức được gửi tới lãnh đạo Viện Hàn lâm Thụy Điển.
Mỗi giải Nobel sẽ được trao 9 triệu kronor Thụy Điển (hơn 900.000 USD). Giải thưởng sẽ được chia đều nếu có nhiều người được trao chung một giải.
Lễ trao các giải Nobel sẽ được tổ chức vào ngày 10/12 tới tại Stockholm (Thụy Điển) và Oslo (Na Uy)./.