Nhập khẩu gạo năm 2026 của Phillipines dự kiến giảm xuống dưới 4 triệu tấn

Bộ Nông nghiệp Philippines mới đây cho biết, khối lượng gạo nhập khẩu của nước này trong năm 2026 dự kiến sẽ giảm xuống dưới mức 4 triệu tấn, do sản lượng nội địa tăng mạnh giúp giảm bớt lượng đặt hàng với các nhà cung cấp nước ngoài.

Trong một thông báo, Bộ Nông nghiệp Philippines nhận định lượng gạo nhập khẩu vào năm tới sẽ dao động trong khoảng từ 3,6-3,8 triệu tấn. Bộ khẳng định mức này đủ để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ mà không gây áp lực giảm giá thu mua lúa của nông dân trong nước. Cơ quan này cho biết dự báo nhập khẩu trên được đưa ra dựa trên giả định sản lượng lúa trong nước sẽ đạt 20,3 triệu tấn vào năm tới. Nếu mục tiêu này thành hiện thực, con số này sẽ gần bằng mức cao kỷ lục 20,06 triệu tấn được thiết lập vào năm 2023.

Cục Trồng trọt (BPI) dự kiến sẽ bắt đầu xử lý hồ sơ xin Giấy phép Nhập khẩu Kiểm dịch Thực vật (SPSIC) cho khoảng 500.000 tấn gạo, trong đó bao gồm 50.000 tấn dành riêng cho các cơ quan chính phủ. Nhằm giảm bớt áp lực dòng tiền cho các doanh nghiệp nhập khẩu, Bộ Nông nghiệp Philippines thông báo sẽ miễn yêu cầu đặt cọc 10% như thông lệ khi xin cấp giấy phép.

Bộ cũng quy định tất cả các lô hàng phải cập cảng trước giữa tháng 2/2026 để ngăn chặn việc gạo nhập khẩu gây áp lực lên giá lúa trong nước khi bước vào vụ thu hoạch Hè. Bộ trưởng Nông nghiệp Francisco P. Tiu Laurel, Jr. cho biết khối lượng nhập khẩu lớn trong năm 2024, kết hợp với các lô hàng lớn cập cảng vào đầu năm 2025 trước khi lệnh cấm có hiệu lực, đã kéo giá lúa sụt giảm và gây ảnh hưởng tiêu cực đến thu nhập của người nông dân.

Sau các cuộc thảo luận giữa giới quản lý kinh tế của chính phủ, mức thuế quan sẽ được điều chỉnh tăng từ 15% lên 20% khi hoạt động nhập khẩu được nối lại vào năm tới. Ông Laurel giải thích rằng việc tăng thuế phản ánh một số thực tế, bao gồm sự mất giá gần đây của đồng peso và khả năng giá gạo toàn cầu sẽ tăng cao khi Philippines quay trở lại thị trường.

Theo Bộ Nông nghiệp Philippines, lượng gạo nhập khẩu trong giai đoạn tháng 1 và tháng 2/2026 sẽ được phân bổ về 17 cảng, bao gồm: Manila, Batangas, Tacloban, Bacolod, Iligan, Cagayan de Oro, Davao, Zamboanga, Cebu, Iloilo, Capiz, Tagbilaran, Dumaguete, Subic, Calbayog, General Santos và Tabaco.

Trong khi đó, ông Laurel cũng đôn đốc các nhà nhập khẩu đa dạng hóa nguồn cung. Ông khuyến khích các doanh nghiệp xem xét nhập khẩu từ Campuchia, Myanmar (Mi-an-ma) và các nhà cung cấp phi truyền thống khác, thay vì phụ thuộc gần như hoàn toàn vào nguồn gạo từ Việt Nam.

Trong năm 2024, Philippines đã nhập khẩu lượng gạo kỷ lục lên tới 4,8 triệu tấn, khi giới thương nhân tăng tốc thu mua giữa những lo ngại về sản lượng thu hoạch sụt giảm do tác động của El Niño và La Niña. Tuy nhiên, ước tính của BPI cho thấy lượng gạo nhập khẩu trong năm nay chỉ vào khoảng 3,5 triệu tấn do lệnh tạm dừng nhập khẩu kéo dài 4 tháng bắt đầu từ tháng 9.

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo Philippines sẽ nhập khẩu 5,5 triệu tấn gạo trong niên vụ 2025-2026. Mặc dù vậy, Bộ Nông nghiệp Philippines cho rằng con số này khó có khả năng thành hiện thực do lệnh cấm nhập khẩu và các biện pháp kiểm soát khối lượng chặt chẽ hơn đang được áp dụng.