Nhiệt điện đốt than: Công nghệ có đảm bảo sản xuất sạch?
Nhiều ý kiến cho rằng, nhiệt điện than gây ảnh hưởng môi trường, tuy nhiên, sẽ rất khó để tìm được nguồn thay thế nhiệt điện than trong ngắn hạn.
Chia sẻ dưới đây của PGS. TS. Trương Duy Nghĩa, Chủ tịch Hội Khoa học kỹ thuật Nhiệt Việt Nam với phóng viên BNEWS cho thấy đã có những biện pháp để sản xuất điện sạch, bảo vệ môi trường.
Phóng viên: Thưa ông, ông đánh giá thế nào về vai trò của nhiệt điện đốt than trong sản xuất điện trên thế giới, cũng như của Việt Nam?ÔngTrương Duy Nghĩa: Nguồn nhiệt điện than vẫn là nguồn sản xuất điện năng chủ yếu của thế giới, khi chiếm khoảng 41,2% tổng sản lượng điện, tiếp đó là nhiệt điện khí 21,9% và thuỷ điện, điện hạt nhân...
Các nước có tỷ lệ nhiệt điện than lớn như Trung Quốc 43,3%, Ấn Độ 67,9% và Australia 68,6%.
Hàn Quốc cũng là một nước có tỷ lệ nhiệt điện than cao 43,2% mặc dù trữ lượng than trong nước rất ít, nguồn than chủ yếu từ nhập khẩu.
Ngay tại Việt Nam, vai trò của sản xuất nhiệt điện than cũng được đánh giá là rất quan trọng.Năm 2015, nhiệt điện than chiếm khoảng 30% trong cơ cấu điện, nhưng theo Quy hoạch điện VII đến năm 2020 sẽ là 49,3%, năm 2025 là 55% và 2030 là 53%.
Than có trữ lượng lớn nhất trong các loại nhiên liệu hữu cơ và còn đủ dùng cho nhân loại khoảng 300-400 năm nữa. Giá thành cũng rẻ nhất.Chính vì thế, các nước đã khai thác hết nguồn thuỷ điện thì đều chuyển sang phát triển nhiệt điện than, điển hình như Hàn Quốc, Nhật Bản, Hồng Kông (Trung Quốc) là những nước nhập khẩu than.
BNEWS: Vậy nếu so sánh nhiệt điện than với các nguồn điện khác như thuỷ điện, điện khí, năng lượng tái tạo thì thế nào và tại sao cơ cấu nguồn nhiệt điện than lại có sự tăng mạnh như vậy? Ông Trương Duy Nghĩa: Về nhiệt điện than, sau thuỷ điện, đây là nguồn điện có giá thấp nhất (khoảng 7 cent Mỹ/kWh), vốn đầu tư thấp hơn thuỷ điện, điện mặt trời, điện gió, điện hạt nhân (khoảng 1.500 USD/kWh). Bên cạnh đó, nhiệt điện than có khả năng huy động công suất lớn, thời gian xây dựng không lâu, chỉ khoảng 3 năm và lại không lệ thuộc vào địa điểm như thuỷ điện.Yếu điểm duy nhất của nhiệt điện than đó là dùng khối lượng lớn nhiên liệu (60%) để sản xuất điện, dẫn tới phát thải lớn các chất thải ra môi trường, chi phí xử lý môi trường tốn kém.
Còn với thuỷ điện, mặc dù có giá thành rẻ, là dạng năng lượng tái tạo, nhưng hiện Việt Nam cũng như các nước đã khai thác triệt để, không còn nguồn để phát triển, khiến tỷ lệ thuỷ điện trong tổng sản lượng điện năng ngày càng giảm.Ngoài ra, thuỷ điện cũng tốn diện tích làm hồ chứa, di dân, phụ thuộc vào thời tiết...
Với nhiệt điện khí, mặc dù có thời gian xây dựng nhanh, hiệu suất cao nhất, đạt tới 58% so với 43% của nhiệt điện than.Nhưng nhiên liệu khí, dầu là loại nhiên liệu đắt tiền, vận hành và bảo dưỡng cũng rất tốn kém.
Còn sản xuất điện năng từ năng lượng tái tạo thì vẫn chiếm tỷ trọng nhỏ, giá thành còn cao, ngay tại các nước phát triển, tỷ lệ này cũng thấp.Ở Việt Nam chưa thể coi phương hướng phát triển điện tái tạo là một hướng ưu tiên để có tỷ lệ đóng góp lớn trong sản xuất điện năng.
Chính vì vậy, xu hướng chung, các nước đều dùng nhiệt điện than để đáp ứng nhu cầu điện trong phát triển kinh tế sau khi đã khai thác triệt để các nguồn thuỷ điện.Để đảm bảo nhu cầu điện năng tăng cao, chỉ khi đất nước trở nên giàu mạnh hơn mới nghĩ đến phát triển các dạng năng lượng khác như điện tái tạo và hạn chế dần được nhiệt điện than.
BNEWS: Nhiều ý kiến lo ngại về công nghệ của các nhà máy nhiệt điện đốt than và xử lý phát thải. Ông đánh giá thế nào về vấn đề này? Ông Trương Duy Nghĩa: Công nghệ mỗi dự án nhiệt điện đốt than được quan tâm 2 phần: công nghệ sản xuất và công nghệ xử lý phát thải ra môi trường.Hiện nay, có thể khẳng định công nghệ sản xuất điện năng của nhiệt điện than là công nghệ hiện đại, ngang tầm thế giới.
Có thể kể đến như thông số hơi: cận tới hạn và siêu tới hạn; hiệu suất loại cao của thế giới; đảm bảo tính hiện đại, an toàn, đồng bộ, tập trung...
Tuy nhiên, nhiệt điện than sử dụng nhiều than nên khối lượng các chất thải rắn, khí, nước đều lớn, nếu không được xử lý thì sẽ gây tác hại lớn đến môi trường.
BNEWS: Vậy theo ông, Việt Nam cần phải làm gì để phát triển nhiệt điện than, vừa đảm bảo cung ứng điện cho phát triển kinh tế giai đoạn tới, vừa đảm bảo các nhà máy sản xuất sạch, không gây hại ra môi trường? Ông Trương Duy Nghĩa: Sản xuất điện đốt than sẽ tạo ra các chất thải như xỉ, tro bay, khí và nước.Do vậy, trước hết, để đảm bảo môi trường xung quanh các nhà máy nhiệt điện không ô nhiễm bụi, khí, các nhà máy ngoài việc phải che chắn chống rơi vãi, chống gió thổi, có băng tải kín và kho kín.
Bên cạnh đó, cần có bãi chứa tro xỉ để làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng như xi măng, gạch không nung, vật liệu san nền.
Với chất thải khí, bụi thì hiện cũng đã có giải pháp khử bụi, khử khí hiện đại để có thể giảm tối đa việc phân tán bụi ra môi trường xung quanh.Phải có biện pháp xử lý nước súc rửa công nghiệp, nước thải..., chống thẩm thấu nước đọng từ bãi tro xỉ ra môi trường xung quanh bằng cách gia cố nền bãi chứa.
Các nhà máy khi xây dựng cần chú ý tới xử lý khí thải độc hại NOx, SO2... và lắp đặt hệ thống lọc bụi tĩnh điện để tạp chất không thoát ra ngoài.Các nhà máy nhiệt điện than ở Việt Nam đã áp dụng được các công nghệ mới, tiên tiến nên cũng hạn chế được tình trạng ô nhiễm này.
Trên các ống khói cũng lắp đặt lọc bụi tĩnh điện để tránh bụi bẩn thoát ra môi trường.
Với công nghệ như vậy thì việc xử lý ô nhiễm môi trường ra bên ngoài tại các nhà máy nhiệt điện không đáng lo ngại.
Các nhà máy cần tổ chức quan trắc thường xuyên để đánh giá kết quả xử lý; có ghi chép tự động và nối mạng với hệ thống quan trắc chung để đánh giá chính xác.
Tuy nhiên, về lâu dài, cần có các chính sách khuyến khích sử dụng, tận dụng hết nguồn tro xỉ, phế thải từ các nhà máy nhiệt điện đốt than, bởi đây là biện pháp triệt để và duy nhất để xử lý tro xỉ của các nhà máy này.Đồng thời, cần có sự vào cuộc của cả nước, bao gồm cả chính sách mang tính khuyến khích và cưỡng bức trong việc sản xuất và sử dụng vật liệu xây dựng từ tro xỉ; ban hành các quy chuẩn, hướng dẫn cho việc tiêu thụ và sử dụng sản phẩm này....
BNEWS: Xin cảm ơn ông!>>Bộ Công Thương tiếp tục rà soát tác động môi trường của các nhà máy nhiệt điện
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng chỉ đạo lên kế hoạch cung cấp đủ than cho các nhà máy nhiệt điện
07:00' - 11/01/2017
Thủ tướng giao Bộ Công Thương chỉ đạo chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện tính toán nhu cầu than cần thiết cho sản xuất để có kế hoạch bảo đảm đủ nguyên liệu cho các nhà máy hoạt động.
-
Phân tích doanh nghiệp
Bảo vệ môi trường tại Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải
21:05' - 16/11/2016
Công ty Nhiệt điện Duyên Hải sẽ duy trì phát bản tin cập nhật các thông số về môi trường hàng tuần.
-
Kinh tế Việt Nam
Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 mở cửa để người dân vào giám sát môi trường
10:34' - 11/11/2016
Từ ngày 10/11, Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2, xây dựng tại xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận tổ chức để người dân địa phương vào giám sát các hoạt động xử lý môi trường của nhà máy.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Đề xuất các giải pháp giúp Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng nhanh, bền vững
21:21' - 08/07/2025
Chiều 8/7, Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025 (VEGF) đã đề xuất các giải pháp chiến lược và thực tiễn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao và bền vững trong bối cảnh mới.
-
Kinh tế Việt Nam
30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Hoa Kỳ: Nhiều điểm nhấn trong thương mại song phương
21:10' - 08/07/2025
Sau 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam và Hoa Kỳ đã mở ra một chương mới, mang ý nghĩa lịch sử trong quan hệ hai nước, nhất là khi nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện.
-
Kinh tế Việt Nam
Dự án thành phần 3 cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu chưa đảm bảo tiến độ cầu vượt ngang
20:12' - 08/07/2025
Dự án thành phần 3 cao tốc Biên Hoà - Vũng Tàu mặc dù đã được thông xe kỹ thuật vào ngày 19/4/2025 nhưng cho đến nay vẫn còn 2 cầu vượt ngang chưa đảm bảo tiến độ.
-
Kinh tế Việt Nam
Tháo gỡ khó khăn hai dự án cao tốc qua Lạng Sơn
20:12' - 08/07/2025
Chiều 8/7, UBND tỉnh Lạng Sơn họp chuyên đề tháo gỡ vướng mắc hai dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng và Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng).
-
Kinh tế Việt Nam
Kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Israel tăng gần 45%
19:03' - 08/07/2025
Mặc dù bị ảnh hưởng bởi xung đột ở Trung Đông, trao đổi thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Israel vẫn đạt 1,565 tỷ USD, tăng 44,64% so với cùng kỳ năm 2024.
-
Kinh tế Việt Nam
Quảng Trị thông xe một làn sau vụ sạt lở đất tại Quốc lộ 15D
19:00' - 08/07/2025
Ban Quản lý bảo trì giao thông (Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị) đang phối hợp với các lực lượng chức năng liên quan thông xe một làn sau vụ sạt lở đất trên tuyến Quốc lộ 15D.
-
Kinh tế Việt Nam
Đợt đặc xá dịp 2/9 có ý nghĩa đặc biệt, diện đối tượng được xem xét mở rộng hơn
18:03' - 08/07/2025
Theo Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, với ý nghĩa đặc biệt của đợt đặc xá dịp 2/9 nên phạm vi, quy mô, điều kiện, diện đối tượng được xem xét đề nghị đặc xá được mở rộng hơn đợt 1 dịp 30/4.
-
Kinh tế Việt Nam
Đại sứ Marc Knapper: Nhiều trụ cột hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam
17:48' - 08/07/2025
Ngày 8/7, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc E. Knapper đã gặp gỡ báo chí để thông tin về những cột mốc quan trọng và định hướng tương lai của mối quan hệ song phương Việt Nam - Hoa Kỳ.
-
Kinh tế Việt Nam
Thành phố Hồ Chí Minh và Tập đoàn Intel hợp tác đào nhân lực về AI
17:40' - 08/07/2025
Thành phố Hồ Chí Minh và Tập đoàn Intel phối hợp tác đào tạo nhân lực trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), trong đó tập trung vào cán bộ, công chức, những người đã và sắp đi làm của Thành phố.