Phát triển mô hình đô thị carbon thấp

Một góc thành phố Cần Thơ về đêm. Ảnh: Duy Khương/TTXVN

Trước tình hình biến đổi khí hậu tại Đồng bằng sông Cửu Long, ngày 21/4, UBND thành phố Cần Thơ khởi động dự án chuyển hoá carbon thấp trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng tại thành phố Cần Thơ giai đoạn 2020–2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ Đào Anh Dũng, đô thị carbon thấp sử dụng các nguồn năng lượng “sạch” từ tự nhiên như năng lượng mặt trời, năng lượng gió và năng lượng địa nhiệt thay cho các nguồn nhiên liệu sản sinh lượng khí thải cao.
Trong bối cảnh bùng nổ quá trình công nghiệp hoá, đô thị hoá dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Việc phát triển mô hình đô thị carbon thấp là giải pháp tối ưu. Từ đó, góp phần ngăn chặn lượng khí thải sinh ra từ sản xuất công nghiệp và sinh hoạt đô thị thông qua các hình thức tiêu thụ năng lượng tiết kiệm, ít gây ô nhiễm mà vẫn đảm bảo sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Ông Đào Anh Dũng cho biết, từ góc độ phát triển kinh tế bền vững, đô thị carbon thấp sẽ giúp giảm chi phí sản xuất và tiêu hao nhiên liệu nhờ sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo hoặc có sẵn trong tự nhiên, không lo cạn kiệt, từ đó mang lại nhiều lợi ích kinh tế mới cho đô thị và góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Từ góc độ phát triển xã hội, đô thị carbon thấp sẽ giúp hình thành thói quen tiết kiệm trong sử dụng năng lượng sinh hoạt của người dân hiệu quả; tăng cường tiếp cận năng lượng cho người nghèo; giảm thiểu ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng đời sống đô thị.
Với những lợi ích trên, thành phố Cần Thơ với vị trí là trung tâm kinh tế - xã hội động lực của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long quyết tâm sẽ trở thành địa phương đi đầu trong công tác chuyển đổi năng lượng công nghiệp sử dụng sang nhiên liệu “xanh”.

Điều này nhằm giảm nồng độ khí phát thải nhà kính tới mức an toàn, nâng cao chất lượng không khí và đóng góp vào mục tiêu chống biến đổi khí hậu của toàn vùng, đặc biệt là trong bối cảnh chi phí công nghệ năng lượng tái tạo đang giảm.
Cụ thể, Cần Thơ đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ tập trung phát triển và ứng dụng rộng rãi năng lượng gió và năng lượng mặt trời trên toàn thành phố. Đến năm 2030 sẽ tăng mức cung cấp lên đến 6.000 MW điện gió và 12.000 MW năng lượng điện mặt trời mỗi năm.

Sau năm 2030 bắt đầu đi vào giai đoạn cất cánh để đến năm 2050 nâng mức sử dụng các nguồn năng lượng sạch và thân thiện với môi trường tại Cần Thơ lên ít nhất 20% tổng sản lượng tiêu thụ điện mỗi năm.
Để đạt được mục tiêu trên, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Cần Thơ Nguyễn Chí Kiên cho biết, sở sẽ phối hợp với các ban, ngành hữu quan thực hiện khảo sát, tìm hiểu nhận thức và nhu cầu sử dụng năng lượng của các tổ chức, doanh nghiệp và người dân trên địa bàn.

Qua đó, xây dựng kịch bản carbon thấp phù hợp với khả năng và nhu cầu của thành phố; trong đó, tập trung vào các khía cạnh về sự phát triển của dân số, quy mô hộ gia đình, quy mô nền kinh tế cấu trúc hệ thống giao thông và thông tin về các loại chất thải của thành phố.
Dựa trên các số liệu đầu vào này, Sở sẽ tiến hành việc ước tính lượng phát thải khí nhà kính trong 5 lĩnh vực chính (công nghiệp và năng lượng; nông, lâm, ngư nghiệp; giao thông vận tải; đời sống đô thị và nông thôn; thương mại và dịch vụ) nhằm đề xuất và thực hiện các chính sách, giải pháp về quản lý và tiêu thụ năng lượng trong từng lĩnh vực; đầu tư phát triển và ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ để giảm thiểu lượng phát thải khí nhà kính. Từ đó, thực hiện chuyển dịch mạnh mẽ từ năng lượng nhiên liệu hoá thạch sang các nguồn năng lượng tái tạo.
Theo ông Nguyễn Chí Kiên, dự kiến, lộ trình hướng tới xã hội carbon thấp cho thành phố Cần Thơ sẽ tập trung vào 6 chương trình cụ thể như sau: thành phố đi bộ; quản lý rừng, xây dựng nhà xanh; lối sống carbon thấp; ngành công nghiệp carbon thấp; phổ biến sử dụng năng lượng tái tạo; thiết lập cơ chế tài chính để thực hiện tính toán phát thải lượng carbon.
Bên cạnh đó, thành phố cũng đẩy mạnh việc kêu gọi các nền kinh tế phát triển trên thế giới hỗ trợ Cần Thơ trong việc xác định và giới thiệu các dự án năng lượng tiềm năng có thể được tài trợ bởi các tổ chức và nhà đầu tư lớn.

Thông qua đó, tăng sản lượng cung cấp và mức tiếp cận của người dân đối với các dịch vụ năng lượng carbon thấp; đa dạng hoá trong các mô hình kinh doanh trong lĩnh vực năng lượng, phát triển một thị trường năng lượng cạnh tranh và thúc đẩy các nguồn năng lượng tái tạo cũng như sử dụng năng lượng hiệu quả./.