Quan hệ Mỹ - Âu gặp nhiều thách thức
Tác giả nhận định thị trường chứng khoán thế giới đã có phiên “cảm cúm” vào ngày 22/1, sau khi xuất hiện thông tin đã có trở ngại trong các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Liệu các thị trường này sẽ phản ứng thế nào nếu Mỹ tiếp tục khơi mào một cuộc chiến thương mại khác?
Các chỉ số chứng khoán thế giới mất điểm do những phản ứng đối với thông tin rò rỉ về việc chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump từ chối lời đề nghị cho hai Thứ trưởng Trung Quốc tới nước này để chuẩn bị cho các cuộc đàm phán thương mại, nhằm khắc phục một số vấn đề khó khăn trong quá trình thảo luận giữa hai bên,
Chỉ số Dow Jones giảm 2% và đóng cửa ở mức thấp hơn 1,2% trong ngày ngay sau khi Larry Kudlow, cố vấn kinh tế cao cấp của ông Trump, tuyên bố sẽ không có cuộc đàm phán nào sắp được lên lịch.
Mặc dù Trung Quốc tỏ ra sẵn sàng nhượng bộ để giảm thặng dư thương mại với Mỹ, nhưng Bắc Kinh cho biết chỉ muốn mua thêm các mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, hơn là đáp ứng đòi hỏi thay đổi cấu trúc mô hình kinh tế do nhà nước chỉ huy.
Bên cạnh đó, Bắc Kinh cũng sẽ không đưa ra một số nhượng bộ mở cửa thị trường nội địa trước khi hết thời hạn áp dụng thỏa thuận với Mỹ vào ngày 1/3.
Trong khi cuộc đối đầu với Trung Quốc đang thu hút hầu hết sự chú ý từ thế giới, thì Mỹ dự kiến lại chuẩn bị cho một cuộc thảo luận thương mại khác vào cuối năm nay (rất có thể là hai cuộc). Một là với châu Âu và hai là với Nhật Bản.
Cuộc thương thảo với Liên minh châu Âu (EU) dự kiến sẽ diễn ra trước và mang tính chất quan trọng hơn. Đầu tháng 1/2019, Mỹ đã đưa ra một bản danh sách các yêu cầu nhượng bộ thương mại đối với EU và phía EU cũng đã có câu trả lời.
Mỹ yêu cầu được truy cập miễn thuế đối với hàng hóa công nghiệp và muốn EU loại bỏ toàn bộ các hàng rào thuế quan, cũng như phi thuế quan. Nước này cũng đưa ra “yêu sách” đòi hỏi các sản phẩm nông nghiệp được thâm nhập toàn diện vào EU.
Phản ứng lại, EU thông báo sẵn sàng thảo luận về việc mở cửa thị trường cho các mặt hàng công nghiệp của Mỹ, bao gồm cả các mặt hàng nhạy cảm như ô tô, nhưng nông nghiệp sẽ bị loại trừ khỏi các chương trình nghị sự hai bên.
Tổng thống Trump muốn áp đặt thuế quan trị giá 40 tỷ USD đối với ô tô của EU với lý do đe dọa an ninh quốc gia. Bằng cách này ông Trump đã đưa được EU đến bàn đàm phán. Tuy nhiên, việc làm này rất có thể sẽ làm nản lòng ngành nông nghiệp nội địa, vốn đang chịu nhiều tổn thương do căng thẳng thương mại với Trung Quốc.
EU biết rằng bất kỳ sự đầu hàng nào liên quan tới các biện pháp bảo vệ người nông dân cũng sẽ gây ra các phản ứng tiêu cực và EU rõ ràng không thể mạo hiểm “nhen nhóm” lên nguy cơ thịnh nộ to lớn của hầu khắp các trang trại tại khu vực.
Mỹ đang chịu mức thuế 25% đối với dòng xe tải hạng nhẹ xuất khẩu vào EU. Trong đó có xe bán tải, mặt hàng đem lại lợi nhuận cốt lõi cho ngành công nghiệp xe ô tô nước này, chiếm gần 20% số lượng xe chở khách được bán ra thị trường.
EU đã đề nghị giữ nguyên mức thuế quan này nếu Mỹ làm điều tương tự với hàng hóa nông nghiệp của khối, và cho biết sẽ giảm 10% thuế đối với các mặt hàng ô tô khác nhập khẩu từ Mỹ.
Tuy nhiên, nếu Mỹ vẫn khăng khăng yêu cầu đưa nông nghiệp vào các chương trình nghị sự, thì khả năng một cuộc chiến thương mại mới giữa Mỹ và EU sẽ sớm trở thành hiện thực.
EU khẳng định sẽ không nhân nhượng Mỹ nếu ông Trump áp thuế cao hơn đối với ô tô nhập khẩu từ EU và sẽ đáp trả với một chính sách thuế quan khác đối với 300 tỷ USD sản phẩm của Mỹ. Nếu điều này xảy ra, chắc chắn sẽ giống với cuộc xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc. Hậu quả là một cuộc chiến thuế quan “ăn miếng, trả miếng” sẽ gia tăng và lan rộng.
Đáng tiếc ngành công nghiệp ô tô của Mỹ - vốn đã bị tổn thương từ khi Tổng thống Trump áp thuế nhập khẩu thép và nhôm và gây thiệt hại hàng tỷ USD cho các công ty sản xuất ô tô lớn - đã phản đối tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ châu Âu.
Nguyên nhân là do các ngành công nghiệp đang ngày càng trở thành một mạng lưới toàn cầu, với việc các nhà sản xuất của Mỹ nhập khẩu xe nguyên chiếc và linh kiện thông qua mạng lưới nhà máy và chuỗi cung ứng toàn cầu của họ.
Chính quyền Mỹ đã thiếu hiểu biết về mức độ toàn cầu hóa của rất nhiều ngành công nghiệp truyền thống và sự phụ thuộc vào nước sản xuất thứ ba đối với các mặt hàng linh kiện cũng như sản phẩm cuối cùng.
Trong khi đó, quá trình tự làm hại bản thân, đồng thời gây hại cho nền kinh tế toàn cầu, không nên bị đánh giá thấp.
Trong vòng ba tháng tới, Bộ Thương mại Mỹ dự kiến sẽ trình lên chính phủ những phát hiện cho thấy việc nhập khẩu ô tô và phụ tùng cơ giới có thể gây ra các mối đe dọa tới nền an ninh quốc gia với triển vọng về một cuộc chiến thương mại mới giữa Mỹ và EU rất sớm, có thể xảy ra.
Trong lúc hàng loạt các cuộc đàm phán khó nhọc khác với Nhật Bản cũng sẽ sớm được Mỹ lên kế hoạch vào cuối năm nay./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ rút khỏi INF: Trung Quốc phản đối, Nga ngừng tuân thủ Hiệp ước
19:39' - 02/02/2019
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng cho biết, nước này phản đối Mỹ rút khỏi INF, đồng thời kêu gọi Moskva và Washington đàm phán để giải quyết những khác biệt.
-
Kinh tế Thế giới
EU kẹt giữa "hai làn hỏa lực" khi Mỹ rút khỏi INF
18:13' - 02/02/2019
Dù không phải là bên tham gia ký kết INF, nhưng EU liên quan trực tiếp và có lợi ích sát sườn trong nhiều thập kỷ qua đối với thỏa thuận giữa Nga và Mỹ này.
-
Kinh tế Thế giới
Hé lộ nội dung Thông điệp liên bang của Tổng thống Mỹ
15:24' - 02/02/2019
Trong Thông điệp liên bang lần thứ hai của mình đọc ngày 5/2 tới, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ gửi đi thông điệp lạc quan, đoàn kết và tìm cách cải thiện bầu không khí xung đột căng thẳng hiện nay.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế Mỹ có nhiều dấu hiệu khởi sắc
12:46' - 02/02/2019
Theo số liệu công bố ngày 1/2 của Công ty nghiên cứu thị trường IHS Markit, chỉ số các nhà quản lý mua hàng (PMI) của Mỹ đã cải thiện trong tháng 1/2019, nhờ sản lượng và số đơn hàng mới tăng nhanh.
-
Kinh tế Thế giới
Vòng đàm phán thương mại Mỹ-Trung sẽ diễn ra vào giữa tháng 2
10:36' - 01/02/2019
Phái đoàn thương mại Mỹ sẽ tới Trung Quốc vào giữa tháng 2 này để tiến hành vòng đàm phán mới.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Đòn giáng mới vào tình hình kinh tế Pháp
18:13' - 13/09/2025
Việc bị Pháp hạ bậc tín nhiệm trở thành một bài toán khó cho tân Thủ tướng Sebastien Lecornu trong việc xây dựng ngân sách cho năm tới, khi ông nhiều khả năng phải lãnh đạo một chính phủ thiểu số.
-
Kinh tế Thế giới
Chiến lược năng lượng Nga - Bài cuối: Rủi ro được chấp nhận
12:08' - 13/09/2025
Dự án Power of Siberia 2 cho thấy Nga có sự chuyển hướng chiến lược và thiết lập liên minh với Trung Quốc nhằm chống lại chính sách cô lập của phương Tây.
-
Kinh tế Thế giới
Chiến lược năng lượng Nga - Bài 1: Chuyển hướng về phía Đông
12:06' - 13/09/2025
Để đối phó với các lệnh trừng phạt của phương Tây, Nga đang thực hiện chiến lược chuyển hướng năng lượng về phía Đông thông qua Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO).
-
Kinh tế Thế giới
Gần 50% số công ty Mỹ kêu gọi dỡ bỏ thuế quan đối với hàng Trung Quốc
17:40' - 12/09/2025
48% số công ty được khảo sát kêu gọi Chính phủ Mỹ loại bỏ hoàn toàn các rào cản thuế quan và phi thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Gần 900.000 người Mỹ sẽ rơi vào cảnh nghèo do thuế quan
16:42' - 12/09/2025
Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Yale cho biết việc tăng thuế quan có thể khiến thêm 875.000 người Mỹ rơi vào cảnh nghèo vào năm 2026, trong đó có khoảng 375.000 trẻ em.
-
Kinh tế Thế giới
Nhật - Mỹ nhất trí tham vấn chặt chẽ về tiền tệ
11:36' - 12/09/2025
Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Katsunobu Kato và người đồng cấp Mỹ Scott Bessent ra tuyên bố chung về vấn đề ngoại hối sau cuộc đàm phán song phương về thuế quan.
-
Kinh tế Thế giới
Thuế quan của Mỹ: Ấn Độ đạt tiến triển trong đàm phán
07:42' - 12/09/2025
Bộ trưởng Công thương Ấn Độ Piyush Goyal cho biết đợt đầu tiên của thỏa thuận thương mại Ấn Độ-Mỹ dự kiến được hoàn tất vào tháng 11.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ và Hàn Quốc tiếp tục thảo luận chi tiết về thỏa thuận thuế quan
07:41' - 12/09/2025
Bộ trưởng Công nghiệp, Thương mại và Tài nguyên Hàn Quốc đã lên đường sang Mỹ để tiến hành các cuộc thảo luận tiếp theo.
-
Kinh tế Thế giới
Vụ kiện thuế quan có thể mang lại quyền áp thuế mới cho Tổng thống Trump
07:41' - 12/09/2025
Tòa án Tối cao Mỹ vừa quyết định đồng ý tiếp nhận kháng cáo của Tổng thống Donald Trump liên quan đến phán quyết chống lại các thuế quan.