Sự phục hồi không đồng đều của nền kinh tế toàn cầu
Theo tạp chí Project Syndicate, cơ hội để kinh tế toàn cầu đạt được sự phục hồi nhanh chóng, đồng đều từ cuộc khủng hoảng COVID-19 đã trở nên mờ nhạt và kinh tế thế giới hiện đang đối mặt với các triển vọng tăng trưởng khác nhau rõ rệt.
Mặc dù bản cập nhật mới nhất của Chỉ số theo dõi phục hồi kinh tế toàn cầu (TIGER), do Viện Brookings phối hợp với Financial Times thực hiện, đưa ra một số cơ sở cho sự lạc quan, kết quả này cũng làm dấy lên những lo ngại mới.
* Mỹ và Trung Quốc là động lực chính của tăng trưởng toàn cầu
Có thể thấy sự hào hứng về việc tiêm chủng đã giảm bớt do việc triển khai vaccine chậm ở hầu hết các quốc gia, trong khi các làn sóng lây nhiễm COVID-19 mới đang đe dọa quỹ đạo tăng trưởng của nhiều nền kinh tế.
Mỹ và Trung Quốc đang được coi là động lực chính của tăng trưởng toàn cầu trong năm 2021. Tiêu dùng hộ gia đình và đầu tư kinh doanh đã tăng mạnh ở cả hai nền kinh tế, cùng với các biện pháp xây dựng niềm tin của khu vực tư nhân. Sản xuất công nghiệp đã phục hồi ở hầu hết các nước, qua đó củng cố giá cả hàng hóa và thương mại quốc tế.
Tuy nhiên, Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia và Hàn Quốc có thể sẽ là những nền kinh tế lớn duy nhất ghi nhận Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) tăng trưởng so với thời kỳ trước đại dịch vào cuối năm nay. Ở hầu hết các khu vực khác, cuộc suy thoái năm 2020 rất có thể sẽ để lại những "vết sẹo" lâu dài hơn đối với cả GDP và thị trường việc làm.
Kinh tế Mỹ đã sẵn sàng cho một năm đột phá, khi các gói kích thích tài khóa khổng lồ, chính sách tiền tệ nới lỏng và nhu cầu bị dồn nén chuyển thành tốc độ tăng trưởng GDP nhanh chóng. Niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp được cải thiện đã dẫn đến tăng trưởng mạnh mẽ về tiêu dùng và đầu tư. Trong khi đó, thị trường tài chính tiếp tục hoạt động tốt.
Thậm chí, hoạt động của thị trường lao động còn đáng khích lệ hơn, với 916.000 việc làm mới được bổ sung trong tháng Ba, cao hơn gấp đôi so với tổng số việc làm mới của tháng Hai và là mức tăng cao nhất kể từ tháng 8/2020.
Nhiệm vụ đối với các nhà hoạch định chính sách tiền tệ trong năm nay sẽ là tách lạm phát ảo (sắp xảy ra trở lại sau năm 2020) khỏi áp lực tiền lương và giá tiêu dùng cơ bản.
Lợi suất trái phiếu chính phủ tăng - phản ánh sự kết hợp của triển vọng tăng trưởng tốt hơn, rủi ro lạm phát và những lo ngại về nợ - phản ánh những thách thức mà các nhà hoạch định chính sách sẽ phải đối mặt khi họ cố gắng giải mã và quản lý các kỳ vọng của thị trường.
Lý tưởng nhất là bất kỳ biện pháp kích thích bổ sung nào cũng sẽ nhằm mục đích thúc đẩy đồng thời tổng cầu và cải thiện năng suất dài hạn.
Trong khi đó, đà tăng trưởng của Trung Quốc vẫn mạnh mẽ và cân bằng, với việc chính phủ nước này chuyển sự quan tâm sang các vấn đề cấu trúc trung hạn và ngăn chặn các rủi ro về hệ thống tài chính.
Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Trung Quốc (Quốc hội) gần đây đã ủng hộ một trọng tâm mới vào việc tái cân bằng nhu cầu đối với tiêu dùng hộ gia đình và chuyển đổi các nguồn tăng trưởng sản lượng sang các lĩnh vực sản xuất, dịch vụ cao cấp và các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Do đó, các nhà chức trách Trung Quốc dường như đang nghiêng về việc thực hiện bình thường hóa chính sách kinh tếvĩ mô, với việc củng cố tài khóa và thắt chặt chính sách tiền tệ dự kiến vào cuối năm nay. Cách tiếp cận này đang được thực hiện với các biện pháp điều tiết thận trọng để quản lý tình trạng đóng băng trong lĩnh vực bất động sản.
Trong khi căng thẳng thương mại với Mỹ dường như vẫn tiếp diễn dưới thời Chính quyền của Tổng thống Joe Biden, vấn đề này dường như không còn là nhân tố chính ảnh hưởng đến tâm lý khu vực tư nhân hay tăng trưởng ở một trong hai quốc gia.
* Sự mong manh ở những khu vực khác
Ngược lại, các nền kinh tế châu Âu, cả bên trong và bên ngoài khu vực sử dụng đồng euro (Eurozone), cũng đang phải vật lộn với một làn sóng COVID-19 mới, các chương trình tiêm chủng lúng túng và thiếu định hướng chính sách.
Trong khi sản xuất công nghiệp, đặc biệt là ở Đức, đã được duy trì tốt, phần lớn khu vực đồng Eurozone có thể phải đợi đến cuối năm 2022 trước khi đạt mức tăng trưởng GDP như thời kỳ trước đại dịch.
Vương quốc Anh, quốc gia đã phải đối mặt với cú tác động kép từ việc tách khỏi Liên minh châu Âu (Brexit) và dịch bệnh COVID-19, đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc tiêm chủng, do đó mở ra cơ hội cải thiện triển vọng tăng trưởng của mình.
Tuy nhiên, sự phục hồi của Nhật Bản có vẻ mong manh bất chấp các biện pháp kích thích quy mô rộng, trong đó niềm tin của người tiêu dùng vẫn yếu và tăng trưởng xuất khẩu giảm
Đối với các thị trường mới nổi, hiện nay dường như đang có nhiều quỹ đạo tăng trưởng kinh tế khác nhau khi một số nền kinh tế có triển vọng tốt hơn nhiều so với các nước khác.
Tại Ấn Độ, cả lĩnh vực sản xuất và dịch vụ đều đang góp phần vào sự phục hồi mạnh mẽ.Tuy nhiên, sự "trỗi dậy" của đại dịch COVID-19, lạm phát gia tăng và không gian tài chính hạn chế (do mức nợ công cao) có thể làm giảm một phần động lực này.
Hiện tại, sự phục hồi giá dầu đã thúc đẩy triển vọng kinh tế của các nước sản xuất lớn như Nigeria, Nga và Saudi Arabia. Ngược lại, nền kinh tế Brazil đang chao đảo, phản ánh sự lây lan chưa được kiểm soát của virus - kết quả của sự lãnh đạo chính trị kém hiệu quả. Thổ Nhĩ Kỳ cũng phải đối mặt với những lo ngại tương tự, nhưng ít nhất nước này đã cố gắng đạt được mức tăng trưởng tích cực vào năm 2020.
Sau sự sụt giảm rõ rệt trong năm 2020, đồng USD đã tăng lên vào năm 2021. Cùng với đà tăng của lợi suất trái phiếu Mỹ, điều này là một tín hiệu không tốt cho nhiều thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển khác, đặc biệt là những thị trường có tỷ lệ nợ ngoại tệ lớn.
Áp lực thị trường tài chính có thể gia tăng nếu các mô hình tăng trưởng khác nhau (với các nền kinh tế dễ bị tổn thương có sự tăng trưởng yếu hơn) vẫn tiếp diễn trong năm 2021.
Kinh tế thế giới đã đến một thời điểm quan trọng. Nhiều quốc gia đang vật lộn với việc liệu có nên mở cửa nền kinh tế của mình bất chấp sự lây lan của virus và liệu có thực hiện thêm các biện pháp kích thích kinh tế vĩ mô, điều có thể khiến họ phải chấp nhận đánh đổi giữa lợi ích ngắn hạn và những tổn thương dài hạn.
Tình trạng phục hồi không chắc chắn vẫn còn, cùng với việc hoạch định chính sách thiếu quyết đoán sẽ làm ảnh hưởng đến niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp vào các nền kinh tế yếu hơn, làm gia tăng thêm căng thẳng kinh tế.
Công thức cho một sự phục hồi mạnh mẽ và lâu bền vẫn như trước: Các biện pháp kiên quyết để kiểm soát virus, cùng với các chính sách và các gói kích thích tài chính tiền tệ cân bằng, mà vừa hỗ trợ nhu cầu vừa cải thiện năng suất.
Ở các nền kinh tế đang phục hồi mạnh mẽ, sẽ còn quá sớm để giảm bớt những nỗ lực trong thực hiện các chính sách và kích thích kinh tế. Trong khi đó ở các nền kinh tế khác, các nhà hoạch định chính sách sẽ cần phải nỗ lực gấp đôi trong cả hai lĩnh vực này./.
- Từ khóa :
- covid 19
- vaccine covid19
- eurozone
- kinh tế mỹ
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Dịch COVID-19 khiến Pháp thiệt hại hơn 500 tỷ USD trong 3 năm
13:30' - 14/04/2021
Chính phủ Pháp ngày 13/4 cho biết đại dịch COVID-19 sẽ khiến nước này thiệt hại hơn 500 tỷ USD trong ba năm để chi tiêu bổ sung và giảm nguồn thu thuế.
-
Kinh tế Thế giới
Anh cải thiện tăng trưởng kinh tế dù chịu ảnh hưởng của dịch COVID-19
07:27' - 14/04/2021
Theo ONS, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Anh trong tháng Hai tăng 0,4% sau khi sụt giảm 2,2% trong tháng trước đó, nhờ sự gia tăng sản lượng công nghiệp và chi tiêu tiêu dùng.
-
Kinh tế & Xã hội
Mỹ khuyến cáo tạm ngừng tiêm vaccine ngừa COVID-19 của hãng Johnson&Johnson
20:59' - 13/04/2021
Ngày 13/4, các cơ quan y tế liên bang Mỹ khuyến cáo "tạm ngừng" sử dụng vaccine ngừa bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19 của hãng Johnson&Johnson vì lý do "thận trọng".
-
Kinh tế Thế giới
Du lịch Thái Lan có thể thiệt hại 10 tỷ baht do làn sóng COVID-19 thứ ba
19:50' - 13/04/2021
Làn sóng mới nhất của dịch COVID-19 ở Thái Lan kể từ cuối tháng Ba sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch đi lại của người dân trong dịp Tết cổ truyền Songkran và làm cho ngành du lịch thiệt hại khoảng 10 tỷ baht.
-
Kinh tế & Xã hội
Chính phủ Đức nhất trí về luật kiểm soát dịch COVID-19
18:42' - 13/04/2021
Ngày 13/4, Chính phủ Đức đã nhất trí về luật quốc gia về kiểm soát số ca mắc COVID-19, qua đó trao thêm quyền cho chính phủ liên bang về áp đặt các biện pháp nghiêm ngặt hơn nhằm khống chế dịch bệnh.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Cảnh báo về nhu cầu tiêu thụ điện của các trung tâm dữ liệu
16:05'
Trong vòng 5-10 năm tới, nhu cầu phát triển nền kinh tế số có thể khiến nhu cầu điện năng của Malaysia tăng từ 2.000-3.000 MW.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ sửa đổi đề xuất phí tàu để tăng sức cạnh tranh hàng hải
12:26'
Theo đề xuất sửa đổi được Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) công bố mới đây, các hãng tàu sẽ không bị phạt nếu không dùng tàu của Mỹ để vận chuyển một tỷ lệ nhất định khí LNG xuất khẩu.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu của Trung Quốc chững lại trong tháng 5/2025
08:14'
Hoạt động xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 5/2025 đã cho thấy dấu hiệu chững lại rõ rệt khi ghi nhận mức tăng trưởng thấp nhất trong ba tháng qua.
-
Kinh tế Thế giới
Nga nối lại giao thông đường sắt với Triều Tiên
07:51'
Theo phóng viên TTXVN tại Moskva, công ty Đường sắt Nga (RZD) đã thông báo khôi phục lại đường sắt trực tiếp giữa Moskva, Khabarovsk và thủ đô Bình Nhưỡng của Triều Tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ - Trung Quốc nối lại đàm phán thương mại tại Anh
21:07' - 09/06/2025
Ngày 9/6, Mỹ và Trung Quốc đã bắt đầu vòng đàm phán thương mại mới tại thủ đô London (Anh), đánh dấu cuộc họp đầu tiên của cơ chế tham vấn kinh tế và thương mại song phương .
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc đạt đỉnh năm
19:34' - 09/06/2025
Lượng đất hiếm xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng Năm đã tăng 23% so với tháng trước đó, đạt 5.864,60 tấn, mức cao nhất trong vòng một năm.
-
Kinh tế Thế giới
Nền kinh tế Trung Quốc vẫn đứng trước áp lực giảm phát
16:12' - 09/06/2025
Theo số liệu mà Tổng cục Thống kê quốc gia Trung Quốc (NBS) công bố sáng 9/6, CPI của Trung Quốc trong tháng 5/2025 đã giảm 0,1% so với cùng kỳ năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
Hàng hóa tăng đột biến, các cảng biển Mỹ có nguy cơ tắc nghẽn
15:27' - 09/06/2025
Theo công ty tư vấn hàng hải eeSea, tổng năng lực vận tải từ châu Á đến Bắc Mỹ sẽ đạt 2,4 triệu TEU trong tháng Sáu - tăng 400.000 TEU so với tháng Năm.
-
Kinh tế Thế giới
Sắc lệnh cấm nhập cảnh công dân từ 12 quốc gia của Mỹ có hiệu lực
14:25' - 09/06/2025
Một sắc lệnh mới về hạn chế nhập cảnh do Tổng thống Mỹ Donald Trump ban hành gần đây đã chính thức có hiệu lực từ rạng sáng 9/6 theo giờ địa phương.