Thách thức lớn trong nỗ lực gia nhập WTO của Iran
Iran dường như đã từ bỏ hy vọng được gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) khi mà Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA) hay còn gọi là Thỏa thuận hạt nhân Iran mà Tehran ký với nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức) đã không tạo được đủ động lực giúp nước này có thể gia nhập WTO.
Có thể nói cơ chế đồng thuận của WTO mới chính là rào cản lớn nhất để ngăn cản đưa Iran trở thành thành viên của tổ chức đa phương này. Với nguyên tắc này thì chỉ cần một thành viên có ảnh hưởng là có thể cản trở nỗ lực gia nhập của một quốc gia.
Đã 21 năm kể từ khi Iran theo đuổi tiến trình gia nhập WTO, và nước này đã liên tục vấp phải sự phản đối của Mỹ. Tiến trình chỉ có được chút hy vọng vào năm 2005, khi Mỹ muốn giữ Iran ngồi xuống bàn đàm phán về chương trình hạt nhân của Tehran.
Khi đó, WTO đã được bật đèn xanh để chấp nhận tư cách quan sát viên cho Iran. Sau Thỏa thuận hạt nhân tháng 7/2015, các nước hy vọng Mỹ sẽ thay đổi quan điểm và tiến trình gia nhập của Iran sẽ được thúc đẩy. Tuy nhiên, những căng thẳng hiện nay giữa Iran và Washington dưới thời Tổng thống Donald Trump đã dập tắt hoàn toàn hy vọng này.
Tháng 8/2017, Thứ trưởng Bộ Công nghiệp, Mỏ và Thương mại Iran Mojtaka tuyên bố gia nhập WTO không còn là một ưu tiên của nước này. Điều này cho thấy chính quyền Tehran đã có sự chuyển hướng sau kỳ vọng về những thay đổi mà JCPOA mang lại bị sụp đổ.
Chính quyền Trump không giấu giếm lập trường cứng rắn của mình đối với Iran. Hồi năm ngoái chính đại diện thương mại Mỹ đã vận động để ngăn cản Iran gia nhập WTO. Lý do được cho là tư cách thành viên WTO của Iran có thể hạn chế khả năng áp đặt thêm các lệnh trừng phạt của Washington lên Tehran.
Trong khi đó, tại WTO, nhóm làm việc chịu trách nhiệm đánh giá tình hình hoạt động ngoại thương của Iran vẫn khuyết vị trí chủ tịch. Nhóm này đã không thể nhóm họp kể từ năm 2005 tới nay, chủ yếu do sự phủ quyết của các quốc gia đối địch với Iran.
Khó khăn không chỉ đến từ bên ngoài, từ phía Iran, nước này cũng không đưa ra được nhiều đề xuất hấp dẫn cho WTO, đặc biệt là thiếu một lộ trình đáng tin cậy để đưa nền kinh tế do nhà nước kiểm soát sang một thể chế kinh tế tự do và cạnh tranh.
Mohammed Mehdi Behkish, Thư ký Phòng thương mại Quốc tế trụ sở tại Tehran cho biết mặc dù ủng hộ thúc đẩy một thị trường tự do, minh bạch và cải cách kinh tế, nhưng những gì mà Chính phủ của Tổng thống Hassan Rouhani làm trong 4 năm qua chưa đủ mạnh để đạt được các mục tiêu này.
Các lực lượng và nhóm lợi ích cản trở việc tự do hóa nền kinh tế Iran vẫn rất mạnh. Iran có những thực thể kinh tế lớn do những lực lượng được gọi là “bán nhà nước” điều hành. Minh bạch sẽ làm giảm cơ hội cho hoạt động tham nhũng và thâu tóm lợi ích cho một số cá nhân. Do vậy, có thể nói, gia nhập WTO dưới thời của Tổng thống Rouhani sẽ là một điều kỳ diệu mà Iran cần một phép mầu để hiện thực hóa./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Mexico kháng cáo phán quyết WTO về dán nhãn cá ngừ của Mỹ
07:54' - 27/10/2017
Ngày 26/10, Bộ Kinh tế Mexico thông báo sẽ kháng cáo phán quyết của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) liên quan đến quy định dán nhãn “Dolphin-safe” của Mỹ đối với các sản phẩm cá ngừ của Mexico.
-
Kinh tế Thế giới
Thụy Sỹ kêu gọi Mỹ tuân thủ các nghĩa vụ trong khuôn khổ WTO
20:44' - 20/10/2017
Cùng với 9 thành viên khác của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Thụy Sỹ đã kêu gọi Mỹ tiếp tục tuân thủ các nghĩa vụ của quốc gia này trong khuôn khổ WTO.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc chỉ trích Mỹ và EU “thiếu hiểu biết” các quy định của WTO
21:38' - 12/10/2017
Bộ Thương mại Trung Quốc đã chỉ trích EU và Mỹ về những biện pháp chống hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc là "thiếu hiểu biết" các quy định của WTO.
-
Doanh nghiệp
Boeing và Airbus "so găng" trong các vụ kiện tại WTO
16:44' - 05/09/2017
WTO nói rằng các khoản trợ cấp mà bang Washington chi cấp cho nhà sản xuất máy bay Boeing của Mỹ là hợp pháp, qua đó phần nào đảo ngược thắng lợi mà Airbus và EU đã ghi được hồi năm ngoái.
-
Kinh tế Thế giới
Tư cách thành viên WTO đang ngăn chặn sự phát triển của Nga?
06:30' - 17/08/2017
Trang mạng của Hội đồng Nga về các vấn đề quốc tế mới đây đăng bài viết cho biết Duma Quốc gia Nga (Hạ viện) đang nghiên cứu một dự thảo luật mới về khả năng rời khỏi WTO.
-
Kinh tế Thế giới
UAE khẳng định các biện pháp chống Qatar không vi phạm quy định của WTO
15:01' - 02/08/2017
Các nước tẩy chay Qatar trước đó đã thông báo WTO và viện dẫn lý do an ninh quốc gia để giải thích cho các hành động của mình.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Năng lượng gió - nguồn cung cấp điện chính của nền kinh tế số một châu Âu
10:01'
Theo báo cáo ngày 26/4 của Bộ Kinh tế và Bảo vệ khí hậu Đức, nước này đang đạt những tiến bộ mới trong việc phát triển năng lượng tái tạo.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ: Máy bay Boeing chở 183 người gặp sự cố
09:53'
Ngày 26/4, cầu trượt thoát hiểm khẩn cấp đã rơi khỏi máy bay của hãng hàng không Delta Airlines sau khi máy bay vừa cất cánh từ New York để đến Los Angeles.
-
Kinh tế Thế giới
Chủ tịch Trung Quốc nhấn mạnh nguyên tắc then chốt trong quan hệ với Mỹ
19:56' - 26/04/2024
Chủ tịch Trung Quốc đánh giá mối quan hệ Trung - Mỹ đã trải qua nhiều thăng trầm và có một số bài học quan trọng để chia sẻ.
-
Kinh tế Thế giới
Tòa án Tối cao Mỹ để ngỏ khả năng áp dụng quyền miễn trừ với cựu Tổng thống Donald Trump
08:18' - 26/04/2024
Các thẩm phán đã bày tỏ sự hoài nghi với những lập luận của cựu Tổng thống Trump về quyền miễn trừ đối với nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử mang lại thắng lợi cho đương kim Tổng thống Joe Biden.
-
Kinh tế Thế giới
Lợi thế về giá giúp Trung Quốc "giảm xóc" trước tác động của thuế quan
07:44' - 26/04/2024
Mặt bằng giá cả của Trung Quốc quá cạnh tranh đến mức nước này có thể chịu đựng bất kỳ mức thuế quan mới nào.
-
Kinh tế Thế giới
Bỉ xây dựng đảo năng lượng tái tạo đầu tiên trên thế giới
07:30' - 26/04/2024
Bỉ đang xây dựng một hòn đảo năng lượng ngoài khơi đầu tiên trên thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2024 được nâng lên 4,8%
21:50' - 25/04/2024
Các nhà phân tích đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay sau kết quả tốt hơn mong đợi trong quý đầu tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Hàng loạt các chuyến bay tại Pháp bị hủy do đình công
15:57' - 25/04/2024
Ngày 25/4, việc di chuyển bằng đường hàng không trên khắp châu Âu đang phải đối mặt với sự gián đoạn đáng kể do các cuộc đình công tại Pháp.
-
Kinh tế Thế giới
Nga xem xét bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái
15:32' - 25/04/2024
Các nguồn tin cho biết Chính phủ Nga có kế hoạch bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái từ ngày 1/5 trong bối cảnh giá than đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm.