Thách thức trong mục tiêu phát triển xe điện của Đông Nam Á
Theo Giáo sư, Tiến sĩ Tham Siew Yean thuộc Đại học Quốc gia Malaysia, Đông Nam Á đang chạy đua để gia tăng nhu cầu và quy mô sản xuất xe điện (EV). Mặc dù khu vực này hiện có mức độ thâm nhập thấp vào thị trường, nhưng tham vọng đó có thể tạo ra một sự thay đổi quan trọng về ngành công nghiệp xe điện của Đông Nam Á.
Phương tiện giao thông đường bộ là nguyên nhân gây ra 89% ô nhiễm liên quan đến giao thông trong khu vực. EV không chỉ được coi là một phần của giải pháp giảm lượng khí thải carbon, mà còn là cách thúc đẩy đầu tư mới, mang tới nhiều việc làm hơn. Chuyển đổi xe điện cũng giúp phát triển kinh tế mạnh mẽ hơn và đẩy nhanh tiến bộ công nghệ. Trong khu vực, Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam đang là các quốc gia dẫn đầu trong xu hướng hội nhập về xe điện.Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn còn dài khi sự thâm nhập thị trường xe điện của khu vực vẫn ở mức thấp. Doanh số bán EV chỉ chiếm 2,1% tổng doanh số bán xe ở Đông Nam Á năm 2022, so với 2,3% ở Ấn Độ và 29% ở Trung Quốc. Nguyên nhân là do cơ sở hạ tầng sạc cho pin điện chậm phát triển và giá EV tương đối cao vì thường được nhập khẩu.Trong khi mỗi quốc gia đang sử dụng các công cụ như trợ cấp và miễn thuế để giảm chi phí xe điện cho người tiêu dùng, việc sản xuất xe điện và các bộ phận liên quan trong nước được coi là chìa khóa để thúc đẩy ngành công nghiệp này. Ví dụ như Indonesia đang trợ cấp chi phí chuyển đổi xe máy truyền thống sang xe máy điện, cùng với việc lắp đặt thêm trạm sạc và khuyến khích lắp ráp xe trong nước nhằm giảm giá.
Chuỗi cung ứng EV bao gồm khai thác và chế biến khoáng sản, sản xuất pin, trao đổi pin, chất bán dẫn, sản xuất/lắp ráp EV, tái chế pin cùng với hoạt động nghiên cứu và phát triển cũng được tập trung phát triển.Các khoáng sản quan trọng cần thiết
Pin là trung tâm của quá trình sản xuất EV. Tại Đông Nam Á, mỗi quốc gia đều mong muốn khởi động lại ngành công nghiệp pin điện của mình. Indonesia đang dẫn đầu cuộc đua nhờ nguồn trữ lượng nickel dồi dào dùng để hỗ trợ chuyển hướng sang các hoạt động như sản xuất pin lithium-ion.Tuy nhiên, những nước khác đang bắt kịp việc phát hiện các khoáng sản quan trọng. Pin EV mới đang trong quá trình phát triển, hướng vào việc giảm tỷ trọng sử dụng nickel để tạo thành hỗn hợp các khoáng chất sẵn có hơn và tiết kiệm chi phí hơn.
Cải tiến pin là cách để khắc phục những hạn chế của cơ sở hạ tầng sạc và giảm thời gian cần thiết cho việc sạc pin, đặc biệt là đối với xe đạp và xe máy điện. Điều này đã thu hút được sự chú ý của nhiều công ty khác nhau như Swap Energy ở Indonesia, Blueshark Ecosystem ở Malaysia, Swap and Go ở Thái Lan và Selex Motors ở Việt Nam.Hoạt động sản xuất chất bán dẫn (chip) dùng trong xe điện hiện tập trung chủ yếu ở Malaysia và Thái Lan, trong đó Infineon Technologies của Đức đang xây dựng một nhà máy ở Malaysia để sản xuất pin EV.
Xe đạp điện đã bắt đầu được lắp ráp ở cả 4 quốc gia nói trên. Hyundai có nhà máy cách Jakarta (Indonesia) khoảng 40km, trong khi Volvo đang lắp ráp xe plug-in hybrid tại Malaysia. Mercedes Benz cũng đang lắp ráp xe plug-in hybrid tại Thái Lan, trong khi nhà sản xuất Vinfast đang sản xuất EV tại Việt Nam. Việt Nam là quốc gia đầu tiên ở Đông Nam Á có nhà sản xuất trong nước.Vấn đề bền vững
Tái chế pin EV rất quan trọng để đảm bảo tính bền vững vì khoáng chất dùng cho sản xuất rất khan hiếm. Tái chế cũng sẽ giúp giảm tác động môi trường của việc khai thác các nguồn tài nguyên khan hiếm này.Tuy nhiên, việc tái chế vẫn còn ở giai đoạn sơ khai tại Đông Nam Á. Nhiều xe điện đang được sử dụng vẫn chưa đến giai đoạn phải xử lý việc thải bỏ pin. Nhưng Malaysia, Thái Lan và Việt Nam đã có kế hoạch xây dựng cơ sở tái chế với các đối tác khác nhau.Nghiên cứu và phát triển xe điện cũng mới chớm nở, vì công nghệ lắp ráp EV có nguồn gốc từ các nhà đầu tư và nhà sản xuất nước ngoài.
Tập đoàn Vingroup, công ty mẹ của Vinfast, đang đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu và phát triển pin. Trung tâm Nghiên cứu và Công nghệ ô tô Trung Quốc cũng đang thành lập văn phòng khu vực tại Thái Lan. Trong khi đó, Proton ở Malaysia nghiên cứu phát triển EV nội địa, bao gồm các hoạt động nghiên cứu và phát triển.
Cần lưu ý, việc chuyển đổi sang xe điện phải đi kèm với việc chuyển sang sử dụng lưới điện xanh hơn. Nhiên liệu hóa thạch vẫn là nguồn cung cấp điện chính cho Thái Lan, Indonesia và Malaysia, chiếm ít nhất 80% sản lượng điện. Việt Nam là quốc gia tiên tiến nhất trong việc sử dụng năng lượng tái tạo để sản xuất điện. Mặc dù mỗi quốc gia đều có kế hoạch phủ xanh lưới điện nhưng vẫn còn phải xem liệu các mục tiêu đã nêu có thể đạt được hay không.Các quốc gia Đông Nam Á mong muốn sớm chuyển đổi năng lượng đối với các phương tiện giao thông, từ động cơ đốt trong sang xe điện. Với các chính sách được áp dụng nhằm khuyến khích quá trình chuyển đổi này, lĩnh vực xe điện đang đứng trước những thay đổi quan trọng, bao gồm cả việc chuyển hướng sang sản xuất và lắp ráp trong nước.Đồng thời, cũng có những thay đổi to lớn về công nghệ, đặc biệt là với pin. Điều này tạo cơ hội cho các quốc gia khác tham gia vào cuộc đua xe điện.
Tuy nhiên, điều quan trọng là mỗi quốc gia phải tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo để đều có thể hưởng lợi từ việc sử dụng xe điện, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển sang hướng truyền tải carbon thấp hơn./.Tin cùng chuyên mục
-
Phân tích - Dự báo
Yếu tố nào chi phối thị trường bất động sản châu Á?
06:30' - 30/04/2024
Một số thị trường bất động sản ở châu Á chứng kiến sự giảm sút mạnh về giá cũng như lượng giao dịch. Tuy nhiên, nguyên nhân không chỉ do vấn đề lãi suất mà còn do sự mất cân đối cung cầu.
-
Phân tích - Dự báo
Vì sao đồng đô la mạnh hơn lại "nguy hiểm"?
05:30' - 30/04/2024
Theo tờ The Economist, đồng đô la Mỹ đang ngày càng trở nên đáng gờm. Khi các nhà đầu tư hạ dự báo về khả năng Fed cắt giảm lãi suất, tiền tràn vào thị trường Mỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
-
Phân tích - Dự báo
Giới chuyên gia quốc tế đánh giá cao tiềm năng của thị trường Việt Nam
15:52' - 29/04/2024
Kinh tế Việt Nam đang nhận được nhiều đánh giá tích cực từ các chuyên gia nước ngoài, trở thành một trong những điểm đến đầu tư rất hấp dẫn của khu vực.
-
Phân tích - Dự báo
Thỏa thuận AI giữa Microsoft và Amazon "vào tầm ngắm"
05:36' - 29/04/2024
Cơ quan quản lý cạnh tranh của Anh đã thực hiện những bước đầu tiên hướng tới ba cuộc điều tra tiếp theo về liên minh giữa các tập đoàn lớn về công nghệ và các công ty khởi nghiệp trí tuệ nhân tạo.
-
Phân tích - Dự báo
Tại sao Mỹ lại có vẻ gặp khó khăn với lạm phát nhiều hơn châu Âu?
09:20' - 28/04/2024
Dựa trên dự đoán của thị trường, ECB có thể sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất vào tháng Sáu, ba tháng trước thời điểm Fed được dự đoán sẽ có động thái tương tự.
-
Phân tích - Dự báo
“Bùa chú” của ngành bán lẻ Thái Lan
05:30' - 26/04/2024
Có một điều không thể phủ nhận là AI đang làm thay đổi trải nghiệm mua sắm và trở thành động lực chính cho tăng trưởng trực tuyến và lợi nhuận cho các nhà bán lẻ Thái Lan.
-
Phân tích - Dự báo
Đồng yen suy yếu có làm ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế Nhật Bản
08:39' - 25/04/2024
Thông tin về đồng yen yếu liên tục xuất hiện trên các phương tiện truyền thông, từ TV, báo chí cho đến các quầy giao dịch ngân hàng.
-
Phân tích - Dự báo
Liệu Trung Quốc có vượt qua bẫy thu nhập trung bình?
05:30' - 25/04/2024
Tờ The Edge Malaysia đăng bình luận của tác giả Nouriel Roubini, Giáo sư danh dự kinh tế tại Đại học New York về việc Trung Quốc đang phải đối mặt với bẫy thu nhập trung bình.
-
Phân tích - Dự báo
Vì sao đà tăng của giá dầu bị suy yếu?
06:47' - 24/04/2024
Bất chấp tình hình địa chính trị tại khu vực Trung Đông đang leo thang, giá dầu trong những ngày gần đây đã quay đầu đi xuống, khiến kỳ vọng về ngưỡng giá 100 USD/thùng ngày càng trở nên yếu hơn.