Thắt chặt quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam-Nhật Bản
Từ khi hai nước nâng cấp quan hệ lên “Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á” (tháng 3/2014), quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đã có bước phát triển mạnh mẽ, toàn diện và thực chất.
Nhật Bản là nước G7 đầu tiên đón Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam đi thăm (năm 1995), nước G7 đầu tiên thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược với Việt Nam (năm 2009), nước G7 đầu tiên công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam (năm 2011), nước G7 đầu tiên mời Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 mở rộng (tháng 5/2016).
Quan hệ giữa hai nước đang ở giai đoạn tốt nhất trong lịch sử kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, có sự tin cậy cao. Lãnh đạo cấp cao hai nước duy trì thường xuyên các chuyến thăm và tiếp xúc tại các diễn đàn quốc tế và khu vực như: Thủ tướng Nhật Bản thăm Việt Nam 10 lần, Chủ tịch Hạ viện thăm Việt Nam 2 lần, Chủ tịch Thượng viện Yamazaki thăm tháng 12/2015, Hoàng tử Nhật Bản Akishino thăm chính thức Việt Nam tháng 6/1999 và thăm với tư cách cá nhân tháng 8/2012, Hoàng Thái tử Nhật Bản thăm chính thức Việt Nam tháng 2/2009, Nhà vua và Hoàng hậu Nhật Bản thăm Việt Nam (28/2-5/3/2017).Lãnh đạo Việt Nam thăm Nhật Bản như: Tổng Bí thư thăm chính thức Nhật Bản 4 lần, Chủ tịch nước thăm cấp Nhà nước tới Nhật Bản 2 lần, Thủ tướng thăm chính thức Nhật Bản 6 lần, thăm làm việc 9 lần, Chủ tịch Quốc hội thăm chính thức 2 lần.
Hai bên cũng đã thực hiện các cơ chế hợp tác quan trọng: Ủy ban hợp tác Việt-Nhật do hai Bộ trưởng Ngoại giao làm đồng Chủ tịch (từ năm 2007, đã họp 9 lần); Đối thoại Đối tác chiến lược Việt Nam-Nhật Bản về ngoại giao-an ninh-quốc phòng cấp Thứ trưởng Ngoại giao (từ năm 2010, đã họp 6 lần); Đối thoại chính sách quốc phòng Việt-Nhật cấp Thứ trưởng (từ tháng 11/2012, đã họp 5 lần); Đối thoại An ninh cấp Thứ trưởng (từ tháng 11/2013, đã họp 5 lần); Ủy ban hỗn hợp về thương mại, năng lượng và nông nghiệp (từ năm 2014, đến nay đã họp 2 lần); Đối thoại Nông nghiệp cấp Bộ trưởng (từ 2014 đến nay đã họp 3 lần).Hai bên hợp tác chặt chẽ và hiệu quả tại các diễn đàn đa phương như: Liên hợp quốc, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn hợp tác Á–Âu (ASEM)...
* Đối tác kinh tế quan trọng Nhật Bản là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam. Về thương mại, hai nước đã dành cho nhau thuế suất tối huệ quốc từ năm 1999. Năm 2017, tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt 33,4 tỷ USD (tăng 16,8% so với năm 2016). Trong 3 tháng đầu năm 2018, tổng kim ngạch thương mại giữa hai nước đạt 8,7 tỷ USD (tăng 15,7% so với cùng kỳ năm 2017). Năm 2017, đầu tư trực tiếp của Nhật Bản vào Việt Nam đạt mức kỷ lục 9,11 tỷ USD, đứng đầu trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Lũy kế tính đến cuối tháng 3/2018, Nhật Bản có 3.693 dự án FDI còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư đăng ký 49,839 tỷ USD, đứng thứ hai trong tổng số 116 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam.Tính riêng từ đầu năm 2018 đến ngày 20/3/2018, Nhật Bản có 96 dự án cấp mới, 42 dự án tăng vốn và 112 lượt góp vốn mua cổ phần với tổng vốn đầu tư là 592,67 triệu USD, đứng thứ tư trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam.
Đến nay, Nhật Bản là nước tài trợ ODA lớn nhất cho Việt Nam, tập trung vào các lĩnh vực xây dựng kết cấu hạ tầng, nâng cao năng lực cạnh tranh, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, ứng phó với biến đổi khí hậu và nhiều lĩnh vực khác, đóng góp quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.Từ năm 1992 đến hết tài khóa 2016 (31/3/2017), Nhật Bản đã cam kết khoảng 30,5 tỷ USD ODA vốn vay cho Việt Nam. Năm 2017, hai bên ký kết các Công hàm trao đổi cho 5 dự án ODA vốn vay; 3 Hiệp định vay ODA; công hàm trao đổi cho 4 dự án viện trợ không hoàn lại; Nhật Bản cam kết thêm cho 2 dự án ODA vốn vay mới tài khóa 2017.
* Các lĩnh vực hợp tác tiến triển thực chất Hợp tác trên các lĩnh vực an ninh - quốc phòng, nông nghiệp, giáo dục, đào tạo, lao động... đã đạt nhiều tiến triển thực chất. Các hoạt động giao lưu nhân dân, hợp tác văn hóa, du lịch phát triển mạnh mẽ.Hợp tác nông nghiệp có bước đột phá, tháng 9/2015, hai bên đã ký kết "Tầm nhìn trung và dài hạn trong hợp tác Nông nghiệp Việt Nam - Nhật Bản" nhân chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu tiếp tục phát triển mạnh mẽ, thực chất với việc Nhật Bản liên tục cung cấp ODA những năm gần đây cho các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu của Việt Nam.
Về hợp tác lao động, từ năm 1992 đến nay, Việt Nam đã cử nhiều tu nghiệp sinh sang Nhật Bản. Hai bên đã ký Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản tiếp nhận điều dưỡng viên, hộ lý của Việt Nam và Bản ghi nhớ hợp tác về chế độ thực tập sinh kỹ năng. Quan hệ hợp tác về giáo dục và đào tạo giữa hai nước đã phát triển dưới nhiều hình thức. Nhật Bản là một trong những nước viện trợ không hoàn lại lớn nhất cho ngành giáo dục, đào tạo của Việt Nam.Hai bên đã ký kết nhiều văn kiện hợp tác như các Bản ghi nhớ về việc Nhật Bản giúp Việt Nam đào tạo 1000 tiến sỹ đến năm 2020; dạy tiếng Nhật tại Việt Nam; hợp tác đào tạo nguồn nhân lực; chương trình chiến lược về hợp tác giáo dục; thỏa thuận khung về giảng dạy tiếng Nhật ở trường phổ thông Việt Nam. Số lưu học sinh Việt Nam tại Nhật Bản đến đầu năm 2018 khoảng 75.000 người.
Nhật Bản đang hợp tác để nâng cấp 4 trường đại học của Việt Nam (Đại học Cần Thơ, Đại học Đà Nẵng, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Nông nghiệp Hà Nội) đạt đại học chất lượng cao; đang hợp tác xây dựng Trường Đại học Việt-Nhật nhằm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam trong lĩnh vực khoa học công nghệ, quản lý và dịch vụ; hỗ trợ Việt Nam dạy tiếng Nhật tại một số trường tiểu học, phổ thông cơ sở tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Năm 2017, Nhật Bản đứng thứ ba về số lượng khách du lịch đến Việt Nam và xứ sở hoa Anh Đào cũng là điểm du lịch hấp dẫn của du khách Việt Nam. Trong 3 tháng đầu năm 2018, lượng khách du lịch Nhật Bản vào Việt Nam đạt 215.427 lượt, tăng 6,9% so với năm 2017, đứng thứ 3 (sau Trung Quốc và Hàn Quốc). Nhật Bản đã mở Tổng lãnh sự quán tại Thành phố Hồ Chí Minh. Việt Nam mở Tổng Lãnh sự quán tại Osaka và Fukuoka. Tháng 6/2010, Việt Nam bổ nhiệm hai Tổng Lãnh sự danh dự tại thành phố Nagoya (tỉnh Aichi) và thành phố Kushiro (tỉnh Hokkaido). Từ ngày 1/1/2004, Việt Nam đơn phương miễn thị thực cho người Nhật đi du lịch và kinh doanh vào Việt Nam trong vòng 15 ngày và từ ngày 1/7/2004, quyết định miễn thị thực nhập cảnh ngắn hạn cho mọi công dân mang hộ chiếu Nhật Bản.Ngày 8/3/2005, hai bên đã trao đổi Công hàm miễn thị thực nhập cảnh cho công dân hai nước Việt Nam và Nhật Bản mang Hộ chiếu ngoại giao và công vụ trong thời hạn lưu trú không quá 90 ngày bắt đầu thực hiện từ ngày 1/5/2005.
Nhật Bản bắt đầu thực hiện việc nới lỏng quy chế cấp thị thực nhiều lần (từ ngày 30/9/2014 và nới lỏng hơn từ ngày 15/2/2016), thị thực một lần (từ ngày 20/11/2014) cho công dân Việt Nam.
Hợp tác giữa các địa phương hai nước ngày càng sôi động như: Hà Nội – Fukuoka; Phú Thọ - Nara; Hưng Yên - Kanagawa; Hải Phòng - Niigata; Nam Định – Miyazaki; Thừa Thiên Huế - Kyoto; Quảng Nam – Nagasaki; Đà Nẵng – Sakai; Đà Nẵng – Yokohama; Thành phố Hồ Chí Minh – Osaka; Thành phố Hồ Chí Minh – Yokohama; Thành phố Hồ Chí Minh – Nagano; Đồng Nai – Hyogo; Bà Rịa - Vũng Tàu – Kawasaki; Cần Thơ - Hyogo… Chuyến thăm cấp Nhà nước tới Nhật Bản của Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Phu nhân lần này khẳng định Việt Nam kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế, trong đó luôn coi trọng tăng cường Đối tác chiến lược sâu rộng với Nhật Bản.Chuyến thăm nhằm tăng cường quan hệ gần gũi và sự tin cậy chính trị giữa Lãnh đạo cấp cao của Việt Nam với Lãnh đạo cấp cao của Nhật Bản, góp phần thắt chặt hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam-Nhật Bản./.
>>> Thủ tướng mong muốn Nhật Bản tiếp tục duy trì vị trí nước đầu tư số 1 tại Việt Nam
Tin liên quan
-
Hàng hoá
Nỗ lực quảng bá thương hiệu nông sản Việt Nam tại Nhật Bản
09:57' - 20/05/2018
Theo phóng viên TTXVN tại Nhật Bản, với sự hỗ trợ của Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, các doanh nghiệp Việt Nam đang đẩy mạnh nỗ lực quảng bá nông sản nước ta tại thị trường Nhật Bản.
-
Kinh tế Việt Nam
Nhật Bản tìm cơ hội đầu tư trung tâm thương mại AEON tại Cần Thơ
18:33' - 18/05/2018
Tập đoàn AEON, Nhật Bản nhận thấy Cần Thơ là thị trường tiềm năng, có nhiều điều kiện thuận lợi phát triển nên lên kế hoạch phát triển 1 trung tâm thương mại tại thành phố Cần Thơ
-
Kinh tế Thế giới
Doanh nghiệp Việt Nam tại Nhật Bản tăng cường liên kết sức mạnh
18:08' - 06/05/2018
Hiệp hội Doanh nghiệp Việt Nam tại Nhật Bản ngày 6/5 đã tiến hành Đại hội nhiệm kỳ II (2018-2020), với khẩu hiệu "Liên kết sức mạnh doanh nghiệp".
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng mong muốn Nhật Bản tiếp tục duy trì vị trí nước đầu tư số 1 tại Việt Nam
20:21' - 04/05/2018
Thủ tướng mong muốn Nhật Bản tiếp tục duy trì vị trí nước đầu tư số 1 tại Việt Nam như năm 2017, tăng cường đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam trong nhiều lĩnh vực.
-
Doanh nghiệp
Nhật Bản giúp Việt Nam nâng cao năng lực điều hành bay tại Cảng hàng không Phú Quốc
19:12' - 02/05/2018
Công ty Japan Radio (Nhật Bản) sẽ tài trợ không hoàn lại về cung cấp, lắp đặt, kiểm tra, đánh giá và chuyển giao hệ thống Giám sát đa điểm cho Cảng Hàng không quốc tế Phú Quốc.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Triển khai giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân
11:04'
Chính phủ vừa có Nghị quyết 282/NQ-CP ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9 tháng 9 năm 2025 của Bộ Chính trị.
-
Kinh tế Việt Nam
VNX và FTSE ký kết Biên bản ghi nhớ thiết lập mối quan hệ hợp tác chiến lược
11:01'
Lễ ký kết Biên bản ghi nhớ (MOU) nhằm thiết lập mối quan hệ hợp tác chiến lược nhằm nâng cao hạ tầng thị trường vốn và thúc đẩy hội nhập quốc tế của Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng: Nghị quyết số 71, khai thông điểm nghẽn, tạo đột phá, hiện đại hóa, chấn hưng giáo dục
10:58'
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ 7 nhiệm vụ, giải pháp đột phá phát triển giáo dục và đào tạo để góp phần thực hiện thành công 2 mục tiêu chiến lược 100 năm.
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Vương quốc Anh
10:12'
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng bày tỏ sự tin tưởng cuộc gặp là tiền đề quan trọng để mở rộng hợp tác song phương, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của hai quốc gia.
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam có nhiều cải cách đáp ứng các tiêu chí nâng hạng của FTSE Russell
09:42'
Việt Nam đã có những quyết sách mạnh mẽ như: ban hành đồng bộ nhiều cơ chế, chính sách để tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị
09:02'
Hội nghị được tổ chức bằng hình thức trực tiếp từ Hội trường Diên Hồng, Nhà Quốc hội và kết hợp trực tuyến tới các điểm cầu trên cả nước với hơn 1,2 triệu đại biểu tham dự tại các điểm cầu.
-
Kinh tế Việt Nam
Hoàn thiện "luật chơi" cho tăng trưởng xanh
08:19'
Phát triển kinh tế xanh hiện nay còn gặp nhiều rào cản do cơ chế, chính sách, văn bản pháp luật hướng tới kinh tế xanh ở Việt Nam chưa được hoàn thiện, mới dừng ở việc đề xuất hướng tiếp cận.
-
Kinh tế Việt Nam
Đòn bẩy từ giao thương quốc tế
08:07'
Bài toán lớn nhất của công nghiệp chế tạo Việt Nam là thị trường. Thế giới đang có quá nhiều bất ổn, chuỗi cung ứng bị đứt đoạn, doanh nghiệp ngành công nghệ hỗ trợ, công nghiệp chế tạo khá thụ động
-
Kinh tế Việt Nam
Thủy sản Việt Nam đối mặt với nhiều rào cản kỹ thuật khắt khe
07:47'
Mặc dù ghi nhận những tín hiệu tích cực nhưng xuất khẩu thủy sản của Việt Nam vẫn đang đối mặt với các rào cản kỹ thuật khắt khe tại những thị trường chủ lực như EU và Hoa Kỳ.