Ưu đãi đầu tư và phát triển công nghiệp công nghệ số

Luật Công nghiệp Công nghệ số được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 14/6/2025 và có hiệu lực từ 1/1/2026 (một số điều từ 1/7/2025), là cột mốc lịch sử, đánh dấu bước tiến chiến lược, từng bước đưa Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ số toàn cầu.

Với các chính sách ưu đãi vượt trội, chiến lược phát triển nguồn nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao, thu hút nhân tài, xây dựng hạ tầng số hiện đại và hệ sinh thái đồng bộ, Luật Công nghiệp Công nghệ số không chỉ là đạo luật chuyên ngành mà còn là đòn bẩy thể chế mạnh mẽ thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, góp phần triển khai hiệu quả Nghi quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Bộ Khoa học và Công nghệ tập trung xây dựng văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật. Ông Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng phòng Quản lý chất lượng, Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin cho biết, 6 Thông tư đã được Bộ ban hành nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển hệ sinh thái công nghiệp công nghệ số của Việt Nam.

* Nhiều ưu đãi về đất đai và thuế thu nhập doanh nghiệp

Nhằm tạo cú hích lớn cho doanh nghiệp đầu tư lĩnh vực công nghiệp công nghệ số, điểm nổi bật nhất của những thông tư này là những cam kết ưu đãi chưa từng có trước đây.

Cụ thể, theo Thông tư 31/2025/TT-BKHCN ban hành Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm với 10 nhóm sản phẩm – dịch vụ trọng điểm, gồm: trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, điện toán đám mây, điện toán lượng tử, dữ liệu lớn cùng một số nhóm công nghệ lõi khác, các dự án sản xuất sản phẩm, dịch vụ gồm trí tuệ nhân tạo, chuỗi khối, điện toán đám mây và đặc biệt là nhóm chip bán dẫn (chip tiêu dùng, chip AI, chip IoT) sẽ được miễn toàn bộ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.

Thông tư 32/2025/TT-BKHCN ban hành Danh mục nguyên liệu, vật liệu bán dẫn và thiết bị, máy móc, công cụ cho công nghiệp bán dẫn được khuyến khích đầu tư phát triển cũng áp dụng chính sách đặc biệt tương tự cho các dự án sản xuất nguyên liệu, vật liệu bán dẫn (14 loại) và thiết bị, máy móc, công cụ (18 loại) làm đầu vào cho công nghiệp bán dẫn. Qua đó nhằm thúc đẩy sản xuất các loại nguyên liệu, vật liệu và thiết bị đầu vào cho ngành bán dẫn - những cấu phần quan trọng để hình thành một hệ sinh thái bán dẫn toàn diện.

Về ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, Thông tư 33/2025 33/2025/TT-BKHCN quy định tiêu chí doanh nghiệp thực hiện dự án sản xuất thiết bị điện tử được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp quy định miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp 9 năm tiếp theo. Đối với các dự án trên 6.000 tỷ đồng được Thủ tướng quyết định việc kéo dài thời gian miễn thuế, giảm thuế tối đa không quá 1,5 lần thời gian trên.

Doanh nghiệp chỉ cần đáp ứng một trong bốn tiêu chí để được hưởng ưu đãi này, bao gồm sử dụng chip bán dẫn thiết kế, sản xuất hoặc đóng gói, kiểm thử tại Việt Nam; đáp ứng đồng thời các điều kiện về nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, gồm bộ phận nghiên cứu và phát triển có từ 10 nhân lực có trình độ từ đại học trở lên (50% là công dân Việt Nam) và tổng chi cho hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo tối thiểu 2% doanh thu thuần bình quân. Hai tiêu chí còn lại là sản phẩm của dự án sản xuất thiết bị điện tử tại Việt Nam có thiết kế thuộc sở hữu của chính doanh nghiệp; tối thiểu 30% doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng và thực hiện chuyển giao công nghệ cho tổ chức, doanh nghiệp trong nước.

* Tạo điều kiện thúc đẩy nghiên cứu và phát triển

Với mục tiêu hỗ trợ doanh nghiệp tối đa trong sản xuất và nghiên cứu, Thông tư 30/2025/TT-BKHCN sửa đổi quy định về nhập khẩu máy móc đã qua sử dụng. Theo đó, tuổi thiết bị phục vụ sản xuất, đóng gói, kiểm thử chip bán dẫn được kéo dài tối đa 20 năm, nới rộng đáng kể so với giới hạn 10 năm trước đây của Quyết định 18/2019 về nhập khẩu dây chuyền máy móc, thiết bị đã qua sử dụng. Đặc biệt, thiết bị phục vụ hoạt động đào tạo và nghiên cứu phát triển sản phẩm công nghệ số sẽ không bị áp dụng tiêu chí khắt khe về hiệu suất còn lại so với công suất thiết kế (85%) hay niên hạn sử dụng.

Thông tư 26/2025/TT-BKHCN quy định về nhập khẩu và gia công hàng hóa thuộc Danh mục sản phẩm công nghệ thông tin đã qua sử dụng cấm nhập khẩu cũng nới lỏng quy định, cho phép nhập khẩu hàng hóa thuộc danh mục cấm để phục vụ 3 mục đích: đặc dụng, nghiên cứu khoa học và mở ra cơ chế để doanh nghiệp trong nước được gia công hàng hóa công nghệ thông tin đã qua sử dụng (thuộc danh mục cấm nhập khẩu) cho thương nhân nước ngoài, với điều kiện sản phẩm đó chỉ tiêu thụ ở nước ngoài, không lưu thông tại Việt Nam.

Thông tư quy định cụ thể những trường hợp được phép nhập khẩu, gồm: di chuyển phương tiện sản xuất trong cùng một tổ chức; sử dụng làm thiết bị điều khiển, vận hành, kiểm tra hoạt động của hệ thống hoặc dây chuyền sản xuất; phục vụ trực tiếp hoạt động sản xuất phần mềm, gia công quy trình kinh doanh, xử lý dữ liệu cho đối tác nước ngoài; là sản phẩm công nghệ thông tin chuyên dung, tái nhập sản phẩm công nghệ thông tin đã hết hạn bảo hành gửi ra nước ngoài để sửa chữa; sản phẩm, linh kiện đã được tân trang để thay thế, sửa chữa trong nước khi loại tương đương không còn được sản xuất.

Thông tư 34/2025/TT-BKHCN quy định về sản phẩm, dịch vụ công nghệ số được hưởng ưu đãi về lựa chọn nhà thầu trong thuê, mua sắm sản phẩm, dịch vụ công nghệ số sử dụng vốn ngân sách nhà nước.

Theo đó, sản phẩm phần cứng được ưu tiên nếu đáp ứng đồng thời hai tiêu chí: thiết kế sản phẩm thuộc sở hữu của tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam hoặc cá nhân là người Việt Nam; nhãn hiệu gắn trên sản phẩm phần cứng phải thuộc sở hữu của tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam hoặc cá nhân là người Việt Nam.

Sản phẩm phần mềm chỉ cần đáp ứng 1 trong 2 tiêu chí là thiết kế, phát triển sản phẩm thuộc sở hữu của tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam hoặc cá nhân là người Việt Nam; thiết kế, phát triển sản phẩm được phát triển dựa trên mã nguồn mở do tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam hoặc cá nhân người Việt Nam sở hữu.