Khắc phục “thẻ vàng” IUU: Sớm xử lý dứt điểm tàu cá “3 không”

Tàu cá “3 không” là những tàu cá không đăng ký nên cũng có giấy phép khai thác hay đăng kiểm. Qua rà soát của các Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, các tàu cá này do người dân đóng tự phát từ lâu, hoặc mua từ các tỉnh, thành khác nhưng không làm thủ tục chuyển đổi hoặc không có hồ sơ nguồn gốc hợp lệ nên không làm thủ tục đăng ký được.

Để giải quyết triệt để những tàu cá thuộc đối tượng này, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Thông tư số 06/2024/TT-BNNPTNT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2018/TT-BNNPTNT ngày 15/11/2018 quy định về đăng kiểm viên tàu cá; công nhận cơ sở đăng kiểm tàu cá; bảo đảm an toàn kỹ thuật tàu cá, tàu kiểm ngư; đăng ký tàu cá, tàu công vụ thủy sản; xóa đăng ký tàu cá và đánh dấu tàu cá.

Theo ông Trần Đình Luân, Cục trưởng cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thông tư số 06/2024/TT-BNNPTNT là cơ sở pháp lý quan trọng để các địa phương tháo gỡ những vướng mắc. Đây là thời điểm để các địa phương nhanh chóng giải quyết dứt điểm các tồn tại về loại tàu cá này. Các địa phương cần tuyên truyền cũng như rà soát, kiểm tra các chủ phương tiện tàu cá “3 không” để tiến hành thực hiện các thủ tục đăng ký, đăng kiểm theo quy định mới. Đây là cơ sở tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân vươn khơi, bám ngư trường một cách hợp pháp.

Nhiều năm liền do không có hồ sơ đăng ký nên tàu cá của ông Mai Văn Mùi, xã Bảo Ninh, thành phố Đồng Hới, Quảng Bình được xem như hoạt động không phép. Khi có quy định hỗ trợ hoàn thiện thủ tục hồ sơ, ông Mùi rất vui mừng vì tàu cá của gia đình được cấp giấy phép tàu cá đầy đủ, ra khơi đánh bắt cá theo đúng quy định. Không chỉ có tàu cá của gia đình ông Mùi, mà nhiều gia đình khác cũng rất vui mừng bởi quy định mới này.

Ông Lê Ngọc Linh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Quảng Bình cho biết, việc quản lý tốt các tàu cá “3 không” nhằm khắc phục khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Theo ông Lê Ngọc Linh, khi có thông tư sửa đổi, bổ sung về quy định về đăng kiểm tàu cá đã mở hướng mới cho tàu cá “3 không”. Chi cục Thủy sản Quảng Bình đã phổ biến các giấy tờ, thủ tục cần thiết đến tận xã và các thôn có biển hoặc có phương tiện đi biển. Qua đó, bà con đã xác định những thủ tục cần thiết để đến cấp chính quyền xác nhận, kê khai.

Cùng với thực hiện thủ tục đăng ký cho tàu cá “3 không”, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu triển khai nhiều biện pháp để quản lý, giám sát chặt chẽ những tàu cá này. Đồng thời, UBND các huyện, thị xã, thành phố đã chỉ đạo, thành lập Tổ kiểm tra, giám sát quản lý các tàu cá “3 không”, các tàu không đủ điều kiện ra khơi đánh bắt.

Do tàu cá “3 không” chưa có đủ điều kiện xuất bến nên lãnh đạo UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã yêu cầu các địa phương trên địa bàn tỉnh sắp xếp khu neo đậu cho các tàu cá này vào 1 khu riêng biệt để quản lý chặt chẽ và các tàu đủ điều kiện vào các vị trí khác. Các vị trí bố trí tàu “3 không” neo đậu này giao đồn, trạm biên phòng ở các địa phương quản lý chặt, không cho xuất bến hoạt động đánh bắt.

Bà Phạm Thị Na, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết, sở cùng với các ban, ngành, cơ quan chức năng thường xuyên tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra địa phương và các cảng cá trong việc quản lý đội tàu cá “3 không”. Các địa phương đều đã sắp xếp khu neo đậu cho tàu cá “3 không”.

“Không chỉ tàu cá “3 không” mà các tàu cá khác đã đăng ký nhưng chưa thỏa điều kiện xuất bến như: chưa đăng kiểm, chưa có giấy phép, chưa lắp máy giám sát hành trình, hoặc các dạng lỡ mua, lỡ bán nằm bờ không hoạt động đều đưa về khu neo đậu này để đồn, trạm biên phòng tập trung quản lý, không cho xuất bến”, bà Na thông tin.

Đối với tỉnh Quảng Ngãi, ngay khi Thông tư số 06/2024/TT-BNNPTNT được ban hành, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã chủ trì, phối hợp với Bộ đội biên phòng tỉnh và chính quyền địa phương ven biển tuyên truyền, hướng dẫn để ngư dân khẩn trương thực hiện các thủ tục. Sở cũng đã có văn bản hướng dẫn các địa phương khẩn trương hướng dẫn ngư dân thực hiện các hồ sơ thủ tục đúng quy định.

Tại cảng cá Sa Huỳnh, phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi, lực lượng biên phòng đã phối hợp với chính quyền địa phương lập thành các tổ để gặp từng chủ tàu cá “3 không” nhằm hướng dẫn họ làm hồ sơ, thủ tục đăng ký tàu cá.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi, Thông tư 06/2024/TT-BNNPTNT cho phép tàu cá đã đóng mới, cải hoán, mua bán, tặng cho nhưng không đủ thành phần hồ sơ được đăng ký, đăng kiểm và cấp phép khai thác thuỷ sản. Tỉnh Quảng Ngãi có hơn 700 tàu cá thuộc đối tượng điều chỉnh của thông tư. Do đó cơ quan chức năng đã phân thành 2 nhóm tàu để thực hiện thủ tục đăng ký, đăng kiểm, cấp phép khai thác thuỷ sản.

“Thời gian tiếp nhận hồ sơ đăng ký tàu cá thuộc diện kể trên chỉ kéo dài đến hết ngày 31/12/2024. Sau thời gian này, những tàu dù đủ điều kiện nhưng không thực hiện các thủ tục đăng ký sẽ không được xem xét, giải quyết. Có thể nói đây là cơ hội cuối cùng cho các tàu cá “3 không” thực hiện các hồ sơ pháp lý đúng quy định để có thể vươn khơi bám biển”, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương nhấn mạnh.