Kinh tế toàn cầu dần thoát khỏi bóng đen suy thoái do đại dịch
Trong sáu tháng đầu năm, sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu ngày càng được cải thiện, nhờ những nỗ lực bơm thanh khoản mạnh mẽ của các chính phủ cũng như các ngân hàng trung ương, cùng với việc đẩy mạnh các chương trình tiêm vaccine ngừa COVID-19.
Tuy nhiên, mấu chốt cho việc đảm bảo sự phục hồi đồng đều trên toàn cầu vẫn là câu chuyện phân phối vaccine, đặc biệt là cho các thị trường mới nổi và các nước đang phát triển, vốn có những hạn chế hơn về nguồn lực tài chính.
*Triển vọng sáng dần
Chính sách nới lỏng tài khóa và tiền tệ mà một số quốc gia thực hiện tiếp tục bơm thanh khoản mạnh mẽ đã thúc đẩy quá trình phục hồi của các nền kinh tế.Khi ngày càng nhiều quốc gia gấp rút triển khai chương trình tiêm chủng vaccine, nhất là ở các nền kinh tế lớn, dịch đã từng bước được kiểm soát và việc khôi phục hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng tăng tốc song hành.
Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva nhấn mạnh, các chính phủ đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn tình trạng suy thoái trên toàn thế giới, với khoảng 16.000 tỷ USD hỗ trợ tài chính và việc bơm tiền mạnh tay của các ngân hàng trung ương.Theo bà, nếu không có những biện pháp này, mức suy giảm của kinh tế toàn cầu vào năm 2020 sẽ tồi tệ hơn nhiều so với mức 3,5%.
Hồi đầu tháng Ba, IMF đã hoan nghênh gói cứu trợ trị giá 1.900 tỷ USD được Tổng thống Mỹ Joe Biden ký ban hành luật, đánh giá bước đi này vừa hỗ trợ tăng trưởng trong nước vừa thúc đẩy sự phục hồi kinh tế của thế giới. Người phát ngôn IMF Gerry Rice cho rằng gói cứu trợ sẽ thúc đẩy GDP của Mỹ đạt 5-6% trong 3 năm tới.Ngoài ra, nhu cầu trong nước cao hơn cũng sẽ giúp nhiều nước khác bán được nhiều hàng hóa hơn cho người tiêu dùng Mỹ.
IMF nhận thấy sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu ngày càng được cải thiện, nhờ hai động lực chính là Mỹ và Trung Quốc. Trong quý đầu tiên của năm nay, kinh tế Mỹ tăng 1,6% so với quý trước đó và tăng 6,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong cùng kỳ, kinh tế Trung Quốc tăng trưởng ở các mức tương ứng 0,6% và 18,3%. Trong khi đó, trong quý I/2021, kinh tế Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) giảm 0,3% so với quý trước và giảm 1,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Quý I/2021 ghi dấu quý suy giảm thứ hai liên tiếp của nền kinh tế Eurozone sau khi giảm 0,6% trong quý IV/2020, ngược với đà phục hồi mạnh mẽ trong quý III/2020. Đà phục hồi chậm chạp tại châu Âu được lý giải là do đợt dịch COVID-19 thứ ba đã bùng phát ở châu lục này vào đầu năm nay, với sự xuất hiện của các biến thể mới của virus SARS-CoV-2 và các đợt phong tỏa sau đó, trong khi tiến triển của chương trình tiêm chủng cũng như mở cửa nền kinh tế chậm chạp, và chương trình hỗ trợ tài chính cho năm 2021 yếu. Nhà kinh tế cấp cao tại ING, Bert Colijn, nhận lạc quan về triển vọng tăng trưởng kinh tế của khu vực này trong thời gian còn lại của năm, khi các nền kinh tế mở cửa trở lại, nhu cầu sẽ tăng cao và thúc đẩy đà phục hồi mạnh mẽ. Các nước châu Âu hiện đang dần dỡ bỏ chính sách hạn chế, với các chiến dịch tiêm chủng được đẩy mạnh. Bên cạnh đó, GDP của Nhật Bản trong quý I/2021 thực tế chỉ giảm 1% so với quý trước đó và giảm 3,9% so với cùng kỳ năm ngoái. Như vậy, mức độ suy thoái của nền kinh tế lớn thứ 3 thế giới trong quý I/2021 thấp hơn nhiều so với các ước tính ban đầu. Nguyên nhân chủ yếu khiến GDP của Nhật Bản sụt giảm mạnh trong quý I/2021 là do tác động của tình trạng khẩn cấp lần thứ 2 mà Chính phủ ban bố hồi đầu năm nay ở thủ đô Tokyo và 3 tỉnh lân cận, và sau đó mở rộng ra 11 trong số 47 tỉnh, thành ở nước này. Trong khi đó, các thị trường mới nổi hoặc bị gánh nặng nợ nần, hoặc do lo ngại đồng nội tệ mất giá và dòng vốn "chảy ra" nên năng lực thực hiện chính sách vĩ mô ngược chu kỳ tương đối yếu, không gian tương đối hẹp, dẫn đến việc phục hồi kinh tế sau những tác động của đại dịch cũng tương đối chậm.*Dù còn không ít rủi ro
Trước hết, đà phục hồi của kinh tế Mỹ vẫn còn những trở ngại. Các nhà sản xuất tiếp tục gặp khó khăn do tình trạng gián đoạn trong vận tải biển, thiếu lao động và thiếu các nguồn cung như chất bán dẫn.
Khi nhu cầu của người tiêu dùng và các doanh nghiệp tăng mạnh khi Mỹ thoát khỏi đại dịch và hoạt động xã hội được thúc đẩy, các nhà sản xuất và cung cấp dịch vụ không đáp ứng kịp, dẫn tới sự thiếu hụt nguồn cung cả vật liệu và lao động.
Khi nhu cầu vượt năng lực sản xuất, sức ép lạm phát tiếp tục gia tăng trong bối cảnh sự hỗ trợ về tài chính và tiền tệ được duy trì.Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell cho biết khi nền kinh tế tiếp tục mở cửa trở lại, sự thay đổi về nhu cầu có thể lớn và nhanh chóng, và những trở ngại, khó khăn trong tuyển dụng lao động cũng như các ràng buộc khác có thể tiếp tục hạn chế mức độ điều chỉnh nhanh chóng của nguồn cung khiến khả năng lạm phát có thể trở nên cao hơn và dai dẳng hơn.
Tại châu Âu, dù tốc độ tăng trưởng phục hồi nhanh hơn dự kiến, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), Christine Largarde, cho rằng còn quá sớm để tranh luận về việc giảm bớt quy mô Chương trình mua trái phiếu khẩn cấp trong đại dịch trị giá 1.850 tỷ euro (hơn 2.240 tỷ USD).Bà nói Eurozone đang ghi nhận dấu hiệu khởi sắc, nhưng sự phục hồi này cần phải ổn định và bền vững trước khi ECB có thể thảo luận về việc rút dần các biện pháp hỗ trợ khẩn cấp.
Với Nhật Bản, nhiều khả năng nền kinh tế nước này sẽ tiếp tục suy thoái trong quý II/2021 sau khi dịch tái bùng phát, khiến chính phủ phải ban bố tình trạng khẩn cấp lần thứ 3 ở thủ đô Tokyo và 9 tỉnh khác, đồng thời áp dụng các biện pháp phòng dịch trọng điểm ở 9 tỉnh khác. Tổng giám đốc IMF cảnh báo rằng sự phục hồi kinh tế toàn cầu vẫn còn phụ thuộc lớn vào diễn biến của đại dịch, khi tốc độ tiêm chủng vaccine không đồng đều và sự xuất hiện các chủng virus mới kìm hãm triển vọng tăng trưởng của nhiều khu vực.Điều này vẫn tiềm ẩn nguy cơ tương đối lớn đối với hầu hết các thị trường mới nổi và các nước đang phát triển.
Nhiều nền kinh tế ở châu Á bao gồm Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc) và Malaysia trong những tháng gần đây đã chứng kiến làn sóng gia tăng số ca nhiễm COVID-19 mới, trong khi tiến độ tiêm chủng ở khu vực này chậm hơn Mỹ và châu Âu.Điều này buộc các nhà chức trách phải áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội nghiêm ngặt hơn.
Một số quốc gia châu Á bao gồm Trung Quốc, Hàn Quốc và Singapore (Xin-ga-po) đang tăng cường tiêm vaccine ngừa COVID-19. Diễn biến đó khá tích cực và cần được duy trì ổn định trong tương lai.Tuy nhiên, các quốc gia khác bao gồm Thái Lan, Indonesia và Philippines vẫn chưa kiểm soát hiệu quả đại dịch và chưa có các chương trình tiêm chủng đủ mạnh.
Trong thời gian tới, cộng đồng quốc tế vẫn phải tăng cường hợp tác sản xuất và phân phối vaccine, điều phối chính sách kinh tế vĩ mô và hỗ trợ chính sách cho các nước đang phát triển để thúc đẩy kinh tế thế giới nhanh chóng thoát khỏi bóng đen suy thoái do tác động của dịch. Tổng Giám đốc IMF nhấn mạnh cộng đồng quốc tế cần phối hợp mạnh mẽ hơn nữa để đẩy nhanh tiến độ triển khai tiêm vaccine phòng COVID-19 tại những nước kém phát triển hơn, trong đó cần bổ sung nguồn quỹ để giúp các nước này mua vaccine và tái phân bổ lượng vaccine từ những nước thừa sang những nước thiếu vaccine./.Tin liên quan
-
Ý kiến và Bình luận
LHQ: Kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng khởi sắc trong năm 2021
08:53' - 28/05/2021
Liên hợp quốc (LHQ) thông báo nền kinh tế thế giới sẽ khởi sắc và tăng trưởng cao hơn các dự báo trước đó trong năm 2021.
-
Kinh tế Thế giới
Điểm mấu chốt giúp kinh tế toàn cầu khắc phục hậu quả COVID-19
05:30' - 28/05/2021
Các nước giàu ở phương Tây sống trong bầu không khí sôi sục của chương trình tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19 diện rộng và bắt đầu xuất hiện một số các thách thức đối với việc khôi phục nền kinh tế.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế toàn cầu phục hồi sẽ kiểm tra khả năng ứng phó của các ngân hàng trung ương
14:56' - 24/05/2021
Trong bối cảnh thế giới đang đứng trước rủi ro trải qua giai đoạn tồi tệ nhất của một cuộc khủng hoảng, các ngân hàng trung ương đang tự hỏi liệu cuộc khủng hoảng tiếp theo có thể xảy ra hay không.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Đức: Sân bay Munich tạm đóng cửa vì báo cáo drone “bí ẩn”
19:49'
Cảnh sát liên bang Đức cho biết sân bay Munich – một trong những sân bay lớn nhất nước này – phải tạm thời đóng cửa tối 18/10 sau khi nhận được nhiều báo cáo về thiết bị bay không người lái.
-
Kinh tế Thế giới
Hàng triệu người Mỹ tuần hành phản đối chính sách của Tổng thống D.Trump
10:06'
Ngày 18/10, khoảng 7 triệu người trên toàn nước Mỹ đã tham gia các cuộc tuần hành mang tên “No Kings” (Không có Vua) nhằm bày tỏ không ủng hộ các chính sách của Tổng thống Donald Trump.
-
Kinh tế Thế giới
Sự kiện kinh tế thế giới nổi bật tuần qua
08:47'
IMF nâng dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2025; Mỹ hoãn áp thuế đối với dược phẩm của Singapore; Vàng liên tục phá kỷ lục, bạc tăng lên mức cao mọi thời đại... là một số sự kiện nổi bật.
-
Kinh tế Thế giới
Canada không áp thuế trả đũa Mỹ bất chấp căng thẳng thương mại
07:00'
Thủ tướng Canada Mark Carney khẳng định sẽ không áp thuế trả đũa lên hàng hóa Mỹ, dù chiến tranh thương mại diễn ra, nhấn mạnh vẫn còn thời gian đàm phán song phương.
-
Kinh tế Thế giới
Pháp sẽ huy động 310 tỷ euro vào năm 2026, mức cao nhất từ trước tới nay
06:30'
Cơ quan Quản lý Kho bạc Pháp (AFT) vừa thông báo sẽ huy động 310 tỷ euro trong năm 2026, mức cao nhất từ trước tới nay, nhằm tài trợ cho thâm hụt ngân sách và tái cấp vốn cho các khoản nợ đáo hạn.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc xoa dịu lo ngại quốc tế về chuỗi cung ứng đất hiếm
18:46' - 18/10/2025
Trong bối cảnh các biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc đang gây ra những gợn sóng trên khắp các chuỗi cung ứng toàn cầu, các quan chức nước này đã nỗ lực xoa dịu lo ngại của quốc tế.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ và Trung Quốc nhất trí thêm một vòng đàm phán thương mại vào tuần tới
16:27' - 18/10/2025
Mỹ và Trung Quốc nhất trí thêm một vòng đàm phán thương mại vào tuần tới, nhằm ngăn chặn nguy cơ bùng phát cuộc chiến thuế quan "ăn miếng trả miếng" có thể gây tổn hại sâu rộng cho kinh tế toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ kêu gọi IMF, WB xem xét lại các chính sách liên quan đến Trung Quốc
15:30' - 18/10/2025
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent hôm 17/10 đã đưa ra một số đề xuất cụ thể cho IMF và WB để 2 thể chế tài chính này có lập trường cứng rắn hơn đối với các chính sách kinh tế của Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ và Trung Quốc nhất trí nối lại đàm phán thương mại
13:06' - 18/10/2025
Mỹ và Trung Quốc sẽ tiến hành thêm một vòng đàm phán thương mại vào tuần tới, trong nỗ lực ngăn chặn nguy cơ chiến tranh thuế quan leo thang sau khi Bắc Kinh siết xuất khẩu đất hiếm.