Nguy cơ xảy ra cú sốc thứ hai đối với EU
Đó là cuộc khủng hoảng Brexit mới, một cuộc khủng hoảng có thể khiến các cuộc đàm phán giữa London và Brussels thất bại trong tháng 5 hoặc tháng 6/2020.
* Đàm phán “dậm chân tại chỗ”
Cuối tuần trước, Ủy viên phụ trách thương mại của Liên minh châu Âu (EU) Phil Hogan đã cảnh báo Anh rằng họ cần phải đẩy nhanh công việc nếu muốn đạt được một thỏa thuận vào cuối năm nay.
Tuy nhiên, với vòng đàm phán mới diễn ra từ đầu tuần đến cuối tuần và được cho là sẽ không đạt được tiến bộ lớn, việc xem xét những vấn đề còn tồn đọng là điều có ý nghĩa then chốt.
Cả hai bên đều cho rằng hầu như không có một tiến bộ nào kể từ khi các cuộc đàm phán cho một thỏa thuận thương mại mới bắt đầu diễn ra vào tháng 3/2020.
Vẫn còn những khoảng cách rất lớn về quan điểm, chẳng hạn như đòi hỏi của EU đối với việc đảm bảo cạnh tranh công bằng (cái gọi là các điều khoản về “sân chơi bình đẳng”) đã bị Anh bác bỏ, chính sách ngư nghiệp, những đảm bảo đối với việc bảo vệ dữ liệu cá nhân, yêu cầu của Anh được quyền liên tục tiếp cận cơ sở dữ liệu cảnh sát và biên giới của EU hay Cơ chế Thông tin khối Schengen…
Trong khi EU cũng cần thể hiện sự thỏa hiệp hơn nữa, thì Chính phủ Anh dường như thiếu linh hoạt trong đường hướng của mình. Chính phủ Anh, ít nhất cho đến nay, đã loại bỏ khả năng gia hạn thời kỳ chuyển tiếp vào cuối năm, kể cả khi Brussels yêu cầu để giảm bớt sức nóng chính trị của vấn đề này tại “xứ sở sương mù”.
Các đảng đối lập, trong đó có đảng Dân chủ Tự do và đảng Dân tộc Scotland đã kêu gọi Thủ tướng Boris Johnson gia hạn thời kỳ chuyển tiếp đến sau tháng 12 năm nay. Ngoài ra, ngay sau khi trở thành lãnh đạo Công đảng vào tháng trước, ông Keir Starmer nói rằng Anh cần phải kéo dài các cuộc đàm phán sau tháng 12.
Cùng quan điểm này, hầu hết các cuộc thăm dò dư luận đều cho thấy người dân Anh ủng hộ việc gia hạn do tình hình dịch bệnh. Chẳng hạn, một cuộc khảo sát của Focaldata cho thấy 66% số người được hỏi ủng hộ việc trì hoãn, trong đó có 48% cử tri của đảng Bảo thủ và 45% người ủng hộ đảng Brexit.
Có ít nhất 3 cách giải thích cho lập trường của ekip Thủ tướng Johnson. Thứ nhất, đây là lập trường mang tính chiến thuật nhằm khiến EU tin rằng London không quan tâm đến việc liệu có đạt được một thỏa thuận hay không.
Từ đó London hy vọng rằng có thể đạt được thỏa thuận tốt hơn theo những điều kiện của Anh. Thứ hai, ekip của ông Johnson muốn kết quả “không thỏa thuận” hơn để cho thấy sự tách khỏi EU càng xa càng tốt về chính trị.
Tuy nhiên, sau đó hai bên có thể giảm bớt căng thẳng bằng việc đạt được các thỏa thuận phụ trong những lĩnh vực mà Anh ưu tiên như năng lượng và hàng không. Cách giải thích thứ ba – hành động đó mang tính chiến thuật.
Với việc Anh không có ý định ký theo những điều kiện mà EU đưa ra, và với khả năng suy thoái kinh tế do cuộc khủng hoảng COVID-19 gây ra mà theo dự báo của Ngân hàng trung ương Anh (BoE) là tồi tệ nhất kể từ năm 1707, việc dựa vào các điều kiện của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) là một triển vọng ít làm nản lòng hơn.
Ông Phil Hogan dường như nghiêng về cách giải thích thứ ba. Theo ông, các chính trị gia và Chính phủ Anh chắc chắn sẽ quyết định đổ lỗi cho COVID-19 về tất cả hậu quả của Brexit và họ không muốn kéo dài các cuộc đàm phán sang năm 2021 bởi COVID-19 là cơ hội để họ có thể đổ lỗi mọi thứ.
Đánh giá thẳng thắn này của ông Phil Hogan đã bị Chính quyền Anh bác bỏ. Tuy nhiên, trừ khi Anh từ bỏ lập trường võ đoán không gia hạn giai đoạn chuyển tiếp của mình, quan điểm của ông Hogan là một đánh giá đáng tin cậy về những động cơ thực sự của Chính phủ Anh.
* Một cuộc khủng hoảng mới?
Ngay trước khi cuộc khủng hoảng COVID-19 bắt đầu, giai đoạn 10 tháng từ tháng 3 đến tháng 12 là không đủ để nhất trí về những điều mà nhà đàm phán hàng đầu của EU Michel Barnier gọi là thỏa thuận thương mại cốt lõi Anh-EU.
Ngày càng có khả năng xảy ra một cuộc khủng hoảng mới vào tháng tới, thời điểm mà cả hai bên cần quyết định có gia hạn thời kỳ chuyển tiếp đến năm 2021 hay không. Vì vậy sức ép ngày càng gia tăng đối với cả hai bên, với triển vọng một Brexit không thỏa thuận là rất lớn.
Nếu kịch bản không thỏa thuận đó xảy ra, đặc biệt là trong sự thiếu vắng bất kỳ thỏa thuận phụ nào, cả Brussels và London gần như chắc chắn cần quay trở lại bàn đàm phán trong những tháng sau đó, nhưng với một loạt động cơ mới.
Các cuộc thảo luận theo kịch bản này có thể kéo dài hơn đáng kể so với khi nếu ông Johnson đã đảm bảo được một thỏa thuận trong giai đoạn chuyển tiếp. Khi đó, tiến trình đàm phán có thể khó khăn hơn rất nhiều, với tình trạng bế tắc như trước đây.
Một nhân tố có thể làm cho việc hoàn tất một thỏa thuận trở nên khó khăn hơn là ngoài việc tiến trình chuyển tiếp chỉ đòi hỏi đa số các nước phê chuẩn, một thỏa thuận muốn đạt được cần phải có sự nhất trí của cả 27 nước thành viên EU (EU-27). Quả thực, khả năng chỉ một nước EU cản trở thỏa thuận là rủi ro then chốt đối với cả Brussels và London.
Rủi ro vẫn rất lớn không chỉ đối với Anh mà còn cả EU vốn có thể bị hủy hoại bởi một Brexit không thỏa thuận. Sự ra đi êm đẹp hơn giờ đây cần một chiến lược và tư duy rõ ràng, gắn kết và thận trọng đối với tất cả các bên để London, Brussels và EU-27 có thể tiến tới một mối quan hệ đối tác mang tính xây dựng mới, đồng thời có thể hy vọng đem lại những lợi ích đáng kể cho cả hai bên vào thời điểm xảy ra dịch bệnh COVID-19 này./.
- Từ khóa :
- khủng hoảng brexit
- liên minh châu âu
- eu
- anh rời eu
- covid19
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Vấn đề Bắc Ireland "ngáng đường" tiến trình Brexit
06:00' - 08/05/2020
Các quy định của thị trường chung yêu cầu khai báo xuất khẩu và điều này làm tăng thêm chi phí cho các doanh nghiệp, khiến thương mại từ Đông sang Tây sẽ khó khăn hơn nhiều.
-
Kinh tế Thế giới
Brexit không thỏa thuận có tác động gì đến kinh tế EU?
05:00' - 07/05/2020
Nhiệm vụ hiện nay của Anh và Liên minh châu Âu (EU) là ký kết một thỏa thuận thương mại, thời hạn là cuối năm 2020 nhưng dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 có thể làm cho tiến trình này bị trì hoãn.
-
Kinh tế Thế giới
Lý do Anh không đề nghị kéo dài thời gian chuyển tiếp Brexit?
06:00' - 23/04/2020
Bất chấp sức ép từ cả trong và ngoài nước, Chính phủ Anh đến thời điểm này vẫn khẳng định không đề nghị kéo dài thời gian chuyển tiếp cho tiến trình Brexit sau ngày 31/12/2020.
-
Kinh tế Thế giới
EU hy vọng đàm phán Brexit sẽ đạt được tiến bộ vào tháng 6 tới
08:21' - 21/04/2020
EU đang trông đợi những "tiến bộ đáng kể" diễn ra vào tháng 6/2020 về hình thái của mối quan hệ mới trước khi London chính thức dứt áo ra đi vào cuối năm nay.
-
Kinh tế Thế giới
Khủng hoảng COVID-19 đòi hỏi kéo dài thời gian chuyển tiếp Brexit
05:00' - 27/03/2020
Đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 đang thử thách giới hạn các hệ thống quản lý quốc gia của Anh và Liên minh châu Âu (EU), đồng thời đặt ra yêu cầu kéo dài thời hạn chuyển tiếp Brexit.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Iran: Hải quân hộ tống tàu thương mại qua Biển Đỏ
19:28' - 17/04/2024
Truyền thông Iran ngày 17/4 đưa tin lực lượng Hải quân Iran sẽ hộ tống các tàu thương mại nước này di chuyển qua Biển Đỏ.
-
Kinh tế Thế giới
Những rủi ro tiềm ẩn với kinh tế toàn cầu
16:46' - 17/04/2024
Mặc dù kinh tế thế giới đã được chứng minh là có khả năng phục hồi đáng kể nhưng các chuyên gia IMF liệt kê một số rủi ro đè nặng lên nền kinh tế toàn cầu.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ rơi vào thế khó nếu siết trừng phạt xuất khẩu dầu của Iran
15:07' - 17/04/2024
Giới phân tích cho rằng Mỹ khó có thể siết trừng phạt nhằm vào hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Iran, huyết mạch kinh tế của nước này, sau vụ tấn công Israel cuối tuần trước.
-
Kinh tế Thế giới
Xung đột Iran- Israel: Iran khẳng định không theo đuổi gây leo thang căng thẳng
10:49' - 17/04/2024
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, ngày 16/4, Ngoại trưởng Iran Hossein Amir-Abdollahian khẳng định Tehran không theo đuổi việc gây leo thang căng thẳng trong khu vực.
-
Kinh tế Thế giới
Hàn Quốc tập trận bắn đạn thật gần biên giới với Triều Tiên
10:42' - 17/04/2024
Ngày 17/4, Lục quân và Lực lượng lính thủy đánh bộ Hàn Quốc đã tiến hành tập trận bắn đạn thật gần biên giới với Triều Tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản tăng cao kỷ lục
10:37' - 17/04/2024
Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản tháng 3 vừa qua đã tăng cao kỷ lục, giúp thâm hụt thương mại tài khóa 2023 giảm khoảng 70% so với tài khóa trước đó.
-
Kinh tế Thế giới
New York có thể soán ngôi trung tâm công nghệ tài chính của London
06:00' - 17/04/2024
London (Anh) đang có nguy cơ đánh mất vị thế của mình trong lĩnh vực công nghệ tài chính sang New York (Mỹ).
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ hối thúc Triều Tiên quay lại đàm phán
16:31' - 16/04/2024
Ngày 16/4, Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc (LHQ) Linda Thomas-Greenfield đã kêu gọi Triều Tiên quay trở lại đàm phán.
-
Kinh tế Thế giới
Căng thẳng Iran - Israel: Iran tạm thời đóng cửa các cơ sở hạt nhân
16:13' - 16/04/2024
Iran đã tạm thời đóng cửa các cơ sở hạt nhân vì "cân nhắc yếu tố an ninh" sau khi nước này tiến hành cuộc tấn công bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái quy mô lớn vào Israel cuối tuần qua.