Tết Đoan Ngọ và những điều cần biết
Tết Đoan Ngọ hoặc Tết Đoan Dương diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch, là một ngày Tết truyền thống tại một số nước Đông Á như Việt Nam, Đài Loan, Triều Tiên và Trung Quốc.
Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11 giờ sáng tới 1 giờ chiều, và theo phong tục ăn tết Đoan Ngọ là ăn vào buổi trưa. Đoan Ngọ lúc mặt trời bắt đầu ngắn nhất, ở gần trời đất nhất trùng với ngày hạ chí. Tết Đoan Ngọ còn được gọi là Tết Đoan Dương. Theo triết lý y học Đông phương thì hỏa khí (thuộc dương) của trời đất và trong cơ thể của con người trong ngày Đoan ngọ đều lên đến tột bậc.Tết Đoan Ngọ năm 2019 là ngày nào?Tết Đoan ngọ tồn tại từ lâu trong văn hoá dân gian Phương Đông và có ảnh hưởng đến sinh hoạt văn hoá. Ở Việt Nam, ngày Tết Đoan Ngọ còn được gọi là Tết giết sâu bọ, là ngày phát động bắt sâu bọ, tiêu diệt bớt các loài gây hại cho cây trồng trên cánh đồng, trong đó nhiều loài sâu có thể ăn được và chúng được coi như là chất bổ dưỡng. Tết Đoan Ngọ năm 2019 rơi vào thứ Sáu ngày 7/6 dương lịch.Mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ gồm những gì?Theo truyền thống, mâm cỗ cúng Tết Đoan Ngọ gồm các loại trái cây như vải, mận; rượu nếp; bánh tro;...Người miền Bắc thường thêm bát cơm rượu nếp cẩm hoặc cơm rượu nếp cái hoa vàng trên mâm cúng.Tùy từng vùng miền, đồ cúng tết Đoan Ngọ sẽ có sự khác biệt đôi chút.
Nếu như miền Bắc có bánh gio trong mâm cúng thì người miền Nam lại có bánh ú, miền Trung lại không thể thiếu thịt vịt.Cúng Tết Đoan Ngọ vào lúc nào là đúng nhất?Theo quan niệm của người Việt xưa, Tết Đoan Ngọ nên cúng vào giờ chính ngọ ngày mùng 5 tháng 5 (âm lịch). Đoan nghĩa là mở đầu, Ngọ là khoảng thời gian từ 11giờ tới 13 giờ.Dịp Tết Đoan Ngọ (5/5) là lúc tiết trời nóng bức nhất đồng thời là lúc chuyển mùa, sâu côn trùng được dịp sinh sôi. Vì thế, người dân thực hiện các nghi lễ diệt sâu bọ, dâng hương để cầu tai qua, nạn khỏi và mùa màng bội thu.Nguồn gốc Tết Đoan NgọTruyền thuyết xa xưa kể rằng, vào một mùa vụ nọ, nông dân trúng mùa, cây trái trĩu quả. Tuy nhiên, không biết từ đâu sâu bọ lại kéo đến dày đặc, ăn hết cây trái trong vườn. Đang đau đầu, không biết làm cách nào để giải quyết được hết số sâu bọ này thì bỗng nhiên một ông lão tên Đôi Truân xuất hiện.Ông đã hướng dẫn người dân lập đàn cúng với lễ vật đơn giản, chỉ gồm bánh tro, trái cây. Cúng xong rồi, người dân cùng nhau ra trước nhà vận động cơ thể. Chỉ vậy thôi mà sâu bọ bỏ đi hết thật, chẳng còn con nào ở lại.Ông Đôi Truân giải thích, đây chính là mùa sâu bọ mạnh và hung hăng nhất, mỗi năm cứ làm theo lời ông dặn thì sẽ diệt được hết sâu bọ. Lòng mừng rỡ vì đã đuổi được hết sâu bọ, dân tình chưa kịp cảm ơn ông thì ông đã đi mất.Từ đó, dân gian vẫn hay gọi ngày này là Tết diệt sâu bọ hay Tết Đoan ngọ và cúng vào giữa giờ Ngọ ("Đoan" được hiểu là mở đầu, còn "Ngọ" là canh giờ từ 11 giờ sáng đến 1 giờ chiều).Ăn gì để diệt sâu bọ ngày mùng 5 tháng 5?Người xưa cũng cho rằng, con người có thể diệt sâu bọ bằng cách ăn rượu nếp, hoa quả vào ngày mùng 5 tháng 5.Người ta thường thực hiện giết sâu bọ ngay sau khi súc miệng xong. Ở miền Bắc, mỗi người sẽ ăn 1 bát cơm rượu nếp sau đó đến các loại trái cây.- Cơm rượu nếpTrong ngày Tết Đoan Ngọ, mọi người thường ăn cơm nếp cẩm được nấu hoặc lên men cùng với rượu. Theo y học cổ truyền cơm rượu có vị ngọt, tác dụng bổ trung ích khí, dùng chữa tiêu khát, suy nhược cơ thể, ra mồ hôi trộm…Vào sáng ngày 5 tháng 5, tất cả mọi người sau khi vệ sinh cá nhân đều cùng nhau ăn một chút cơm rượu nếp cẩm với mong muốn và niềm tin sẽ đẩy lùi được mầm bệnh trong cơ thể.- Trái câyNgười Việt xưa tin rằng, ăn trái cây sau khi ăn cơm rượu nếp ngày mùng 5/5 là cách để giệt hoàn toàn sâu bọ trong cơ thể. Người ta cũng cho rằng, ăn rượu nếp sẽ khiến sâu bọ trong cơ thể say, khi ăn thêm trái cây chúng sẽ chết.- Ăn bánh gio
Bánh gio (còn có tên gọi là bánh tro, bánh nắng, bánh nẳng, bánh ú tro) là thứ không thể thiếu trong ngày Tết Đoan Ngọ.Loại bánh này được làm từ bột gạo nếp ngâm và lọc qua nước tro của một số loại cây trong vườn nhà. Nguyên liệu dễ kiếm nhưng cách làm lại khá cầu kỳ. Tuy vậy, nhưng nó lại được lòng rất nhiều người bởi màu sắc hấp dẫn, hương thơm đặc trưng của cây vườn nhà và vị thanh mát tan ngay trong miệng.- Ăn thịt vịtNếu như thịt vịt là món ăn bị kiêng kỵ ăn vào những ngày đầu tháng thì nó lại rất được ưa chuộng trong đầu tháng 5. Cũng bởi quan niệm “diệt sâu bọ”, chữa bệnh mà thịt vịt với tính mát, có tác dụng cân bằng phong huyết, âm dương trong cơ thể được lựa chọn làm món chính trong ngày này.Tham khảo Văn khấn Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5 Nam mô a di Đà Phật!Nam mô a di Đà Phật!Nam mô a di Đà Phật!- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.- Con kính lạy Tổ tiên, Hiển khảo, Hiển tỷ, chư vị Hương linh (nếu bố, mẹ còn sống thì thay bằng Tổ khảo, Tổ Tỷ)Tín chủ chúng con là:…………Ngụ tại:…………………………..Hôm nay là ngày Đoan Ngọ, chúng con sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, hoa đăng, trà quả dâng lên trước án.Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần, cúi xin các Ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ…………………, cúi xin các vị thương xót con cháu chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.Tín chủ con lại kính mời các vị Tiền chủ, Hậu chủ tại nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai hâm hưởng, độ cho chúng con thân cung khang thái, bản mệnh bình an. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng bình an thịnh vượng.Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.Nam mô a di Đà Phật!Nam mô a di Đà Phật!Nam mô a di Đà Phật!Tin liên quan
-
Đời sống
Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5, nguồn gốc và ý nghĩa
05:32' - 30/05/2017
Tết Đoan Ngọ là gì? Tết Đoan Ngọ bắt nguồn từ đâu? Ý nghĩa của Tết Đoan Ngọ, tại sao lại gọi là Tết Đoan Ngọ?... đây có thể là câu hỏi được nhiều người quan tâm.
-
Hàng hoá
Đà Nẵng sôi động thị trường thực phẩm Tết Đoan ngọ
17:00' - 09/06/2016
Thị trường Tết Đoan ngọ hay còn gọi là Tết diệt sâu bọ (mùng 5/5 âm lịch), thị trường các mặt hàng thực phẩm, đồ cúng, hoa quả tại thành phố Đà Nẵng trở nên sôi động.
-
Kinh tế tổng hợp
Thịt vịt là món ăn được ưa chuộng nhất trong Tết Đoan Ngọ xứ Huế
11:47' - 09/06/2016
Vào ngày Tết Đoan Ngọ (ngày 5/5 âm lịch hàng năm) tại Huế, loại thực phẩm được nhiều người mua về ăn nhất là vịt.
Tin cùng chuyên mục
-
Đời sống
Xem ngay lịch âm dương hôm nay 17/7
05:00'
Bnews. Xem ngay lịch âm hôm nay 17/7 nhanh nhất và chính xác nhất. Xem giờ tốt xấu ngày 17/7, việc nên làm, không nên làm hôm nay và lịch vạn niên tháng 7, chuyển đổi lịch âm - dương 2025.
-
Đời sống
Nước hồ Trị An đổi màu do tảo xanh lan rộng
16:06' - 16/07/2025
Hơn 3 tháng qua, mặt nước hồ Trị An thuộc khu vực ấp Bến Nôm, xã Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai xuất hiện hiện tượng nước đổi màu, mặt nước chuyển sang màu xanh đậm, có lớp màng mỏng như rêu.
-
Đời sống
Cần Thơ dựng xây tuổi trẻ giàu tinh thần cộng đồng
16:05' - 16/07/2025
Theo Thành đoàn Cần Thơ, chương trình Khám, phát thuốc cho người dân có hoàn cảnh khó khăn và đồng hành cùng học sinh đến trường là hoạt động nằm trong khuôn khổ Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè.
-
Đời sống
Từ thôn Kiều Thần đến Đại học Ngoại thương: Hành trình của nữ thủ khoa khối A00
15:55' - 16/07/2025
Em Nguyễn Diệu Linh, lớp 12A1, Trường Trung học phổ thông Nguyễn Trãi (tỉnh Hưng Yên) khi biết mình trở thành một trong 8 thủ khoa khối A00 của cả nước với ba điểm 10 tuyệt đối.
-
Đời sống
TPHCM dự kiến tuyển sinh lớp 10 công lập bằng cả thi tuyển và xét tuyển
15:10' - 16/07/2025
Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM đang xây dựng phương án tuyển sinh lớp 10 công lập năm học 2026-2027, dự kiến kết hợp hai hình thức xét tuyển và thi tuyển.
-
Đời sống
Hà Nội: Đảm bảo an toàn y tế phục vụ các sự kiện trọng đại của đất nước
12:46' - 16/07/2025
Để chuẩn bị cho các hoạt động trong dịp 2/9, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai đợt cao điểm phòng, chống dịch bệnh, nhằm đảm bảo an toàn y tế phục vụ các sự kiện.
-
Đời sống
Cảnh giác trước các luận điệu xuyên tạc về hóa đơn tiền điện tăng cao
12:18' - 16/07/2025
Giữa cao điểm nắng nóng, một số đối tượng lợi dụng mạng xã hội xuyên tạc hóa đơn tiền điện tăng. Trong khi đó, ngành điện căng mình giữ đường dây nóng phục vụ khách hàng.
-
Đời sống
Ngôi làng Thụy Sĩ bất ngờ "hút" khách nhờ một cảnh quay nổi tiếng
10:39' - 16/07/2025
Theo phóng viên TTXVN tại châu Âu, kể từ sau khi bộ phim phát sóng trên Netflix năm 2019, Iseltwald nhanh chóng trở thành địa điểm check-in phổ biến với người hâm mộ phim Hàn.
-
Đời sống
Bắt đầu đăng ký nguyện vọng xét tuyển đại học, cao đẳng năm 2025
10:31' - 16/07/2025
Ngay sau khi biết điểm thi tốt nghiệp THPT, bắt đầu từ hôm nay (ngày 16/7) đến 17 giờ ngày 28/7, thí sinh sẽ đăng ký, điều chỉnh và bổ sung nguyện vọng xét tuyển đại học, cao đẳng năm 2025.