Thương hiệu và chất lượng quyết định sự bền vững của ngành lúa gạo
Trên đây là một trong những nội dung chính được đề cập tại Hội nghị sơ kết công tác xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm và kế hoạch 6 tháng cuối năm 2016, do Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) tổ chức tại Tp.Hồ Chí Minh, ngày 8/7.
Vẫn chờ tín hiệu thị trường
Theo VFA, xuất khẩu gạo của cả nước trong 6 tháng đầu năm nay đạt trên 2,65 triệu tấn, trị giá FOB 1,14 tỷ USD. So với năm 2015, sản lượng xuất khẩu giảm gần 2% nhưng trị giá FOB lại tăng 1,13%. Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu gạo chính và chiếm giữ gần 35% thị phần xuất khẩu gạo của Việt Nam ; tiếp đó là thị trường c hâu Phi , Indonesia.
Riêng thị trường Philippines và Malaysia , trong 6 tháng đầu năm, xuất khẩu gạo lại giảm mạnh, tương ứng giảm 52% và 60%, do thiếu hợp đồng tập trung.
Đánh giá về tình hình xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm, ông Huỳnh Thế Năng, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho rằng, trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gạo quý II khá trầm lắng, nhu cầu yếu thì sản lượng gạo xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm xấp xỉ cùng kỳ năm ngoái là tín hiệu đáng mừng.
Trong quý I, xuất khẩu gạo tăng hơn 50% so với cùng kỳ 2015, chủ yếu do hợp đồng tập trung từ năm trước đó chuyển qua. Tuy nhiên, qua quý II, xuất khẩu gạo lại giảm đến 32% so với cùng kỳ, doanh nghiệp phải đối mặt với thời kỳ khá ảm đạm do nhu cầu từ thị trường.
Đáng chú ý, trong 6 tháng đầu năm, sản lượng gạo thơm xuất khẩu tăng mạnh và chiếm tỷ trọng lớn nhất trên 31% trong cơ cấu xuất khẩu gạo, do tăng sản lượng cũng như tăng xuất khẩu vào châu Á và châu Phi. Gạo nếp tăng đột biến do nhu cầu trở lại mạnh mẽ từ Trung Quốc.
Riêng gạo Japonica cũng có sự tăng trưởng mạnh trên 41% mặc dù còn chiếm tỷ trọng nhỏ. Một điểm sáng nữa trong bối cảnh xuất khẩu còn hạn chế là giá lúa, gạo trong nông dân khá tốt ngay từ đầu năm đến nay, bình quân tăng từ 300-550 đồng/kg so với cùng kỳ năm trước.
Về tình hình xuất khẩu gạo những tháng cuối năm, đại diện VFA cho rằng, thị trường lúa gạo vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, cạnh tranh ngày càng gay gắt trong ngắn hạn giữa các nước xuất khẩu gạo.
Xuất khẩu gạo 6 tháng cuối năm vẫn phải chờ tín hiệu “tăng mua” từ thị trường truyền thống như Trung Quốc, Philippines và Indonesia. Nếu không có những đột phá từ những thị trường này thì xuất khẩu cả năm chỉ có thể đạt khoảng gần 5,7 triệu tấn, giảm 14% so với năm 2015.
Ngoài yếu tố nhu cầu yếu, chính sách tiền tệ ở một số thị trường nhập khẩu gạo chính cũng có thể tác động đến tình hình xuất khẩu gạo của Việt Nam.
Một số doanh nghiệp cũng nhận định, xuất khẩu gạo sang thị trường châu Phi sẽ mất nhiều lợi thế do đồng Euro mất giá so với đồng USD. Bên cạnh đó, đồng Nhân dân tệ yếu cũng khiến doanh nghiệp khó thúc đẩy xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc.
Chất lượng là yếu tố sống còn
Tại hội nghị, vấn đề thương hiệu và chất lượng của ngành lúa gạo Việt Nam tiếp tục được các đại biểu đưa ra và tập trung thảo luận. Các doanh nghiệp cho rằng, bên cạnh việc tập trung xây dựng thương hiệu, ngành lúa gạo Việt Nam phải đồng thời giải quyết triệt để vấn đề dư lượng hóa chất trong sản xuất gạo thì mới có thể phát triển bền vững trong thời gian tới.
Bà Đặng Thị Liên, Giám đốc Công ty TNHH Thực phẩm Long An chia sẻ lo ngại trước tình trạng tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trong sản phẩm gạo Việt Nam hiện nay. Việc lạm dụng thuốc bảo vê thực vật, phân bón hóa học đang trở thành vấn nạn trong ngành sản xuất, kinh doanh lúa gạo Việt Nam.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp kinh doanh trong ngành hiện nay còn “đấu đá”, cạnh tranh lẫn nhau để tăng lợi nhuận nên ảnh hưởng tới chất lượng gạo. Tình trạng “trộn gạo” giữa những loại gạo có hình thức tương tự nhau xảy ra ở một số doanh nghiệp có thể ảnh hưởng đến sức cạnh tranh, gây bất lợi cho xuất khẩu gạo Việt Nam. Do đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và VFA cần đặt vấn đề chất lượng lên hàng đầu.
Dẫn chứng cụ thể hơn, đại diện một doanh nghiệp cho biết, năm 2013, công ty đã thử xuất một đơn hàng 10.000 tấn sang thị trường Mỹ. Tuy nhiên, do chính sách bảo hộ khá mạnh nên ngay khi công ty chuẩn bị đưa hàng thì đã có thư phản đối; trong đó xoáy sâu vào dư lượng hóa chất có trong gạo.
Chất lượng gạo còn nhiều vấn đề cũng là lí do đến nay gạo Việt Nam khó xâm nhập được vào các thị trường cao cấp như châu Âu và Nhật Bản.
Các chuyên gia cũng nhận định, trong điều kiện Việt Nam tham gia hội nhập ngày càng sâu thông qua việc ký kết nhiều Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới sẽ mở ra nhiều cơ hội cho xuất khẩu gạo vào thị trường các nước phát triển. Tuy nhiên, ngành lúa gạo cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, nhất là các hàng rào kỹ thuật và vệ sinh an toàn thực phẩm đặt ra nghiêm ngặt.
Trước tình hình này, VFA đã xây dựng kế hoạch hành động tham gia xây dựng chuỗi giá trị lúa, gạo, góp phần phát triển thương hiệu gạo vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Mục tiêu chung là nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất lúa gạo trong khu vực theo hướng thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển nông nghiệp bền vững.
Xây dựng thương hiệu gạo cho ba nhóm sản phẩm gạo ở 3 cấp độ: thương hiệu doanh nghiệp; hỗ trợ xây dựng địa phương và vùng; và góp phần xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam, nhằm nâng cao giá trị giá tăng và sức cạnh tranh của gạo Việt Nam./.
Tin liên quan
-
Kinh tế số
Giá lúa tăng, doanh nghiệp “ngóng” hợp đồng
10:18' - 30/06/2016
Sau hơn một tháng rơi vào vòng xoáy giảm sâu, giá lúa gạo ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang có xu hướng tăng nhẹ.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng gợi ý ĐB Sông Cửu Long đầu tư thỏa đáng cho nghiên cứu khoa học
13:51' - 27/06/2016
Sáng 27/6, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tham dự và có bài phát biểu khai mạc Diễn đàn đồng bằng sông Cửu Long lần thứ hai - 2016 (Mekong Delta Forum 2016) tại Thành phố Hồ Chí Minh.
-
Hàng hoá
Ưu tiên xuất khẩu gạo chất lượng cao
15:36' - 23/06/2016
Dự kiến xuất khẩu gạo trong 6 tháng đầu năm đạt 2,732 triệu tấn và dự kiến trong 6 tháng cuối năm xuất khẩu thêm 2,97 triệu tấn; trong đó, ưu tiên xuất khẩu gạo thơm, gạo chất lượng cao.
-
Kinh tế số
Xây dựng thương hiệu lúa gạo: Cần những "viên gạch" đầu tiên
20:30' - 12/06/2016
Xây dựng thương hiệu lúa gạo để nâng cao giá trị gạo xuất khẩu của Việt Nam là một đòi hỏi rất hữu ích, đặc biệt là trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt trên thị trường gạo quốc tế.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Việt Nam, Anh tăng cường hợp tác về phát triển xanh và bền vững
22:06' - 18/09/2025
Trong chuyến thăm, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng hội kiến, tiếp và làm việc với nhiều nhà lãnh đạo, chuyên gia tài chính, kinh tế và ngoại giao của Anh.
-
Kinh tế Việt Nam
Hệ thống Cảng biển Việt Nam - mắt xích trọng yếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu
21:55' - 18/09/2025
Ngày 18/9, Đại hội Hiệp hội Cảng biển Việt Nam lần thứ 10 nhiệm kỳ 2025-2030 đã diễn ra tại thành phố Hải Phòng.
-
Kinh tế Việt Nam
Thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư giữa Việt Nam và Italia lên tầm cao mới
21:47' - 18/09/2025
Ngày 18/9 (theo giờ địa phương), Bộ Tài chính đã tổ chức Diễn đàn Kết nối đầu tư 2025 tại thủ phủ Milan của vùng Lombardy, Italia.
-
Kinh tế Việt Nam
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn gặp Phó Chủ tịch Quốc hội Lào
21:26' - 18/09/2025
Chiều 18/9, bên lề Đại hội đồng liên Nghị viện các quốc gia Đông Nam Á lần thứ 46 (AIPA-46), Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã có cuộc gặp với Phó Chủ tịch Quốc hội Lào Sounthone Xayachack.
-
Kinh tế Việt Nam
Từ xử lý vi phạm đến nâng cao ý thức ngư dân trên biển Quảng Ninh
21:07' - 18/09/2025
Lực lượng Kiểm ngư Quảng Ninh vừa hoàn thành đợt kiểm tra, kiểm soát trên biển, qua đó phát hiện nhiều trường hợp vi phạm khai thác thủy sản và tăng cường tuyên truyền pháp luật tới ngư dân.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng quyết định bổ nhiệm lại ông Nguyễn Tuấn Hùng giữ chức Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam
20:08' - 18/09/2025
Ngày 18/9, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các Quyết định bổ nhiệm, bổ nhiệm lại chức vụ lãnh đạo của một số đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng và Thông tấn xã Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Phó Tổng giám đốc Quỹ tiền tệ Quốc tế Kenji Okamura
19:24' - 18/09/2025
Chiều tối 18/9, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiếp Phó Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kenji Okamura đang dẫn đầu Đoàn công tác của IMF thăm, làm tại Việt Nam.
-
Kinh tế Việt Nam
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự khai mạc Đại hội đồng AIPA-46
19:23' - 18/09/2025
Sáng 18/9, tại thủ đô Kuala Lumpur, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Lễ khai mạc Đại hội đồng liên Nghị viện các nước ASEAN lần thứ 46 (AIPA-46).
-
Kinh tế Việt Nam
Chủ đầu tư lý giải nguyên nhân chậm tiến độ dự án kênh Tham Lương - Bến Cát
18:38' - 18/09/2025
Dự án xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên được khởi công đầu năm 2023, mục tiêu hoàn thành dịp 30/4/2025.