Vốn ODA: Bài 2 – Cách nào để nắm bắt cơ hội?

Đường vành đai 3 Thành phố Hà Nội sử dụng nguồn vốn ODA của Nhật Bản. Ảnh: Huy Hùng-TTXVN

Theo Luật sư Trần Văn Thi, Giám đốc Công ty Luật TNHH Một thành viên Trần Bros (Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội), trước khi tham gia vào các dự án có nguồn vốn ODA, các doanh nghiệp Việt Nam cần tìm hiểu kỹ những quy trình thủ tục của nhà tài trợ, thông lệ quốc tế.

Đồng thời tích cực chuẩn bị các yêu cầu về kỹ thuật, tài chính và kinh nghiệm để tham gia đấu thầu cạnh tranh sòng phẳng với các nhà thầu quốc tế khác.
Vụ trưởng Vụ Quản lý Doanh nghiệp đánh giá, một trong những mục tiêu của cổ phần hóa là nâng cao năng lực doanh nghiệp, từ năng lực quản trị đến khả năng huy động vốn.

Đây là những yếu cốt lõi khi tham gia các dự án ODA có quy mô lớn. Nếu doanh nghiệp không có tiềm lực vốn đủ mạnh, kèm theo năng lực, kinh nghiệm thì khó có cơ hội thắng được các nhà thầu nước ngoài.
Để nắm bắt các cơ hội tham gia các dự án ODA sau cổ phần hóa, Tổng giám đốc Tổng công ty Thăng Long Nguyễn Ðức Kiên cho hay, đơn vị sẽ liên danh liên kết với các nhà thầu nước ngoài để có đủ năng lực tham gia các dự án ODA lớn.
Cùng chung quan điểm, ông Nguyễn Tuấn Huỳnh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Cienco4 cho biết, Tổng công ty đang tiến hành đổi mới toàn diện công tác quản trị doanh nghiệp, hoàn thiện tổ chức và nâng cao hiệu quả bộ máy hoạt động.

Trong chiến lược phát triển của mình, Cienco 4 tập trung đầu tư phát triển các công ty, đơn vị phụ thuộc mạnh về quy mô, tiềm lực, thiết bị, công nghệ, tài chính để nâng cao khả năng cạnh tranh, đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao về trình độ kỹ thuật, công nghệ của các dự án trong đó có các dự án ODA.
“Cụ thể, Cienco4 sẽ đầu tư mạnh vào khoa học công nghệ, trước mắt ưu tiên cho công nghệ mới về thi công hầm, metro, cầu vòm ống thép nhồi bê tông… song song với đó là cử cán bộ có trình độ đi học tập tại nước ngoài để xây dựng một đội ngũ cán bộ kỹ thuật nòng cốt” – ông Nguyễn Tuấn Huỳnh cho hay.
Đề cập đến một khía cạnh khác, có nhiều quan điểm cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia vào các dự án ODA cũng chỉ hưởng phần nhỏ, tuy nhiên lãnh đạo Ban Quản lý đầu tư các dự án đối tác công – tư (Bộ Giao thông Vận tải) lại không đồng tình với quan điểm này.

Vị đại diện này đánh giá, các dự án ODA đòi hỏi các quy trình chọn lựa nhà thầu nghiêm ngặt theo thủ tục đấu thầu cạnh tranh quốc tế (đối với các gói thầu có quy mô lớn) và thủ tục đấu thầu cạnh tranh trong nước (đối với các gói thầu quy mô nhỏ).

Do đó, doanh nghiệp nội khi đã đủ điều kiện tham gia đấu thầu thì hoàn toàn có cơ hội, vấn đề mấu chốt là cần tự thân nâng cao cả năng lực tài chính và thi công để cạnh tranh sòng phẳng với nhà thầu nước ngoài.
Mặc dù vậy, thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp sau cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước hiện đang gặp khó khăn do không giữ được đội ngũ nhân sự có trình độ, kinh nghiệm.

Bình luận về vấn đề này, đại diện Ban Quản lý dự án Thăng Long (đơn vị đã tham gia quản lý nhiều dự án có vốn ODA) cho rằng, nếu không giữ được đội ngũ nhân sự nòng cốt sau cổ phần hóa sẽ là thách thức lớn đòi hỏi các doanh nghiệp phải giải quyết. Nếu không doanh nghiệp chỉ là “cái vỏ” của chính mình.

Bởi trong đấu thầu quốc tế thì đội ngũ nhân sự tham gia dự án được quan tâm hàng đầu.

Đây cũng là một trong những yếu tố quyết định doanh nghiệp có trúng thầu hay không, cùng với các yếu tố khác là vốn, thiết bị.../.

Xem thêm:

Vốn ODA: Bài 1 – Cuộc chơi sòng phẳng