Bệ đỡ để Cần Thơ "cất cánh"

Ngày 17/02/2005, sau hơn 1 năm Cần Thơ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 45-NQ/TW về xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Bằng nỗ lực và quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Cần Thơ đã từng bước phấn đấu xây dựng và phát triển trở thành thành phố đồng bằng cấp quốc gia văn minh, hiện đại.

Thành phố phát triển theo hướng xanh, sạch, đẹp, xứng đáng là thành phố cửa ngõ của cả vùng hạ lưu sông Mê Kông; trung tâm công nghiệp, trung tâm thương mại - dịch vụ, du lịch; trung tâm giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ; trung tâm y tế và văn hóa, là đầu mối quan trọng về giao thông vận tải nội vùng và liên vận quốc tế; địa bàn trọng điểm giữ vị trí chiến lược về quốc phòng, an ninh của vùng Đồng bằng sông Cửu Long và của cả nước.

*Đổi mới vượt bậc

Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết số 45 của Bộ Chính trị cho thấy: Thành phố đã đạt được những thành tựu nổi bật trên nhiều lĩnh vực, trong đó nổi bật nhất là hệ thống kết nối giao thông đường bộ, đường không và đường biển và nhiều dự án giao thông trọng điểm khác được khánh thành, góp phần mở rộng không gian đô thị, phát triển kinh tế - xã hội, từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng đô thị phục vụ nhu cầu đi lại, phát triển dịch vụ logistics, vận chuyển hàng hóa của doanh nghiệp và người dân trong cả vùng.

Cần Thơ hiện được mọi người biết đến với Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ - Cảng hàng không quốc tế duy nhất trên đất liền ở Đồng bằng sông Cửu Long; Cầu Cần Thơ - chiếc cầu dây văng có nhịp chính dài nhất Đông Nam Á và công trình Cảng Cái Cui - Cảng biển có quy mô lớn nhất vùng đất Chín Rồng.

Ba công trình này không những phá thế ngăn sông cách trở cho Đồng bằng sông Cửu Long mà còn là những điểm nhấn lịch sử quan trọng trong bức tranh Cần Thơ sau 15 năm thực hiện Nghị quyết số 45 của Bộ Chính trị khóa IX về xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Giao thông phát triển đã giúp nền kinh tế của thành phố tăng trưởng nhanh. Giai đoạn 2006 - 2019, tăng trưởng kinh tế của thành phố đạt mức bình quân 7,27 %/năm, cao hơn mức trung bình toàn quốc, cao nhất vùng Đồng bằng sông Cửu Long, GDP giai đoạn 2006-2010 tăng bình quân 15,45%; giai đoạn 2011-2015 tăng bình quân 5,94% và giai đoạn 2016- 2019 tăng bình quân 7,27%.

Năm 2019 tổng sản phẩm nội địa (GRDP) của thành phố đạt mức hơn 100.000 tỷ đồng, gấp 5 lần so với năm 2005, đứng đầu vùng Đồng bằng sông Cửu Long và đứng thứ hai trong toàn Vùng kinh tế trọng điểm, hàng năm đóng góp khoảng 1,8% GDP cả nước, khoảng 3,9% GRDP của 5 thành phố trực thuộc Trung ương (xếp thứ tư, tương đương Đà Nẵng) và khoảng 12% GRDP của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Tổng  sản phẩm bình quân đầu người đạt 88,3 triệu đồng, gấp 7,1 lần so năm 2005. Thu ngân sách theo dự toán trung ương giao tăng bình quân 12,4%/năm, trong đó thu nội địa tăng bình quân 14,3%/năm trong giai đoạn 2006-2019...

Theo ông Lê Quang Mạnh, Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ: Qua 15 năm thực hiện Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị, kinh tế của thành phố phát triển nhanh, công nghiệp tăng trưởng khá, dịch vụ phát triển rất nhanh đem lại cho Cần Thơ một vị thế là trung tâm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long về dịch vụ.

Đặc biệt du lịch đã trở thành ngành kinh tế quan trọng của thành phố với tốc độ tăng trưởng hàng năm trên 24,8%/năm. Năm 2019, thành phố đã thu hút trên 8,9 triệu khách du khách, doanh thu đạt trên 4.435 tỷ đồng...

Bên cạnh kinh tế phát triển nhanh, các lĩnh vực văn hóa xã hội của thành phố cũng được quan tâm đầu tư và nhiều lĩnh vực có bước phát triển nổi bậc.

Điển hình như Cần Thơ là một trong 8 tỉnh, thành của cả nước đã hoàn thành trước thời hạn chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và đang tiến lên xây dựng các xã nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.

Thành công của chương trình xây dựng nông thôn mới không chỉ nằm ở những con số mà chính là phát huy sức mạnh từ lòng dân trong các phong trào, là chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn được nâng lên.

Lĩnh vực giáo dục đã có bước chuyển biến tích cực, mạng lưới trường lớp, quy mô giáo dục đều có bước phát triển. Đến cuối năm 2019, tổng số trường đạt chuẩn quốc gia là 329/455 trường, chiếm (71,21%).

Nếu những năm đầu thực Nghị quyết, Cần Thơ chỉ có 2 trường đại học thì đến nay trên địa bàn thành phố đã có 5 trường đại học và 2 phân viện trường đại học cùng 43 cơ sở giáo dục nghề nghiệp và 44 cơ sở khác có tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp.

Phát huy vai trò của Cần Thơ là trung tâm y tế của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, ngành y tế đã tạo dựng được niềm tin của nhân dân, đồng thời tuyến y tế thành phố có 2 bệnh viện đa khoa, 11 bệnh viện chuyên khoa, 82 trạm y tế xã, phường, thị trấn. Ngoài ra, còn có 5 bệnh viện trực thuộc các bộ ngành, 6 bệnh viện ngoài công lập...

Việc liên kết phát triển vùng kinh tế trọng điểm vùng Đồng bằng sông Cửu Long bước đầu đạt được một số kết quả tích cực.

Mối liên kết, hợp tác giữa Thành phố Cần Thơ với các tỉnh, thành phố, viện, trường không ngừng được cải thiện. Thành phố đã ký 11 văn bản thỏa thuận hợp tác với 10 tỉnh, thành về thực hiện liên kết vùng.

Công tác khai thác, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu được tích cực triển khai và thành phố Cần Thơ đã trở thành thành viên trong mạng lưới 100 thành phố trên toàn cầu có khả năng chống chịu (gọi tắt 100 RC); được vinh danh, nhận “Chứng chỉ ASEAN thành phố tiềm năng để trở thành thành phố bền vững về môi trường lần thứ 3 về không khí sạch”...

* Tiếp tục xây dựng Cần Thơ thành thành phố trung tâm dẫn dắt của Vùng

Mặc dù đạt được nhiều thành tựu nổi bậc ở nhiều lĩnh vực nhưng thành phố Cần Thơ vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh; nhiều lĩnh vực, mục tiêu chưa đạt yêu cầu đề ra.

Ngày 23/5 vừa qua, tại thành phố Cần Thơ, nhằm củng cố các cơ sở lý luận, khoa học và thực tiễn để hoàn thiện Đề án tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết 45 trình Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo Đề án tổng kết Nghị quyết 45-NQ/TW của Trung ương phối hợp với Thành ủy Cần Thơ đã tổ chức hội thảo "Phát triển bền vững thành phố Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045".

Tại hội thảo, các nhà khoa học, các chuyên gia, các cơ quan quản lý đã cùng nhau phân tích, đánh giá tiềm năng, lợi thế của thành phố Cần Thơ cũng như những kết quả thành phố đã đạt được trong 15 năm qua; đồng thời đề xuất các giải pháp, cơ chế chính sách, nguồn lực nhằm tháo gỡ các điểm nghẽn để giúp thành phố Cần Thơ phát triển nhanh và bền vững trong thời gian tới với vai trò là thành phố trung tâm động lực của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Ông Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Kinh tế Trung ương, Trưởng ban Chỉ đạo Đề án tổng kết Nghị quyết 45-NQ/TW cho biết, muốn phát triển thành phố Cần Thơ, cần phải gắn chặt với cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long, đồng thời phải có giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu đang diễn ra nhanh và phức tạp hiện nay.

Thành phố Cần Thơ còn có nguồn lực rất lớn về đất đai nông nghiệp và nguồn lực về con người nhưng chưa được khai thác hiệu quả. Các lĩnh vực công nghiệp và thương mại dịch vụ của thành phố Cần Thơ chiếm trên 92% nhưng giá trị gia tăng của công nghiệp, thương mại không cao, công nghiệp có quy mô còn nhỏ, năng suất không cao...

Cũng theo Trưởng ban Kinh tế Trung ương, hai yếu tố quan trọng đối với Cần Thơ trong giai đoạn hiện nay là lựa chọn công nghiệp để phát triển phù hợp với lợi thế là trung tâm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Thứ hai là phát triển dịch vụ, nhưng là dịch vụ khoa học công nghệ trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, đào tạo để làm sao Cần Thơ trở thành trung tâm cung cấp các giải pháp về khoa học, công nghệ trong tất cả lĩnh vực cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long, kể cả nông nghiệp...

Theo ông Trần Quốc Trung, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Cần Thơ, qua 15 năm thực hiện Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị, đến nay nhiều mục tiêu, định hướng lớn của Nghị quyết 45 đã được triển khai thực hiện đạt kết quả quan trọng. ...

Tuy nhiên, việc thực hiện Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị còn một số mặt chưa đạt mục tiêu, yêu cầu đề ra. Thành phố phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh.

Kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, nhất là hạ tầng giao thông chưa đồng bộ, chất lượng thấp, đang là điểm nghẽn trong liên kết, phát triển vùng, nguồn lực đầu tư còn hạn chế, sản xuất nông nghiệp chưa theo hướng hiện đại...

Vì vậy, Cần Thơ chưa thật sự là hạt nhân, là trung tâm, là động lực phát triển, có sức lan tỏa mạnh mẽ của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Bí thư Thành ủy Cần Thơ cũng mong muốn, được Đảng, Nhà nước tiếp tục quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ, đầu tư nhiều mặt, đặc biệt đề nghị Bộ Chính trị sớm tổ chức đánh giá tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết 45 đồng thời tiếp tục ban hành Nghị quyết mới về xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, tạo điều kiện cho thành phố tiếp tục đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng an ninh , xứng đáng là thành phố trung tâm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, thực hiện sứ mệnh dẫn dắt và có tác động lan tỏa tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương khác trong Vùng...

Cần Thơ là thành phố giàu tiềm năng và truyền thống lịch sử, có vị trí, vai trò rất quan trọng cả về kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, là động lực phát triển của vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Thành phố đã và đang được Đảng, Quốc hội, Chính phủ và các bộ ban ngành Trung ương quan tâm chỉ đạo, đầu tư và ban hành nhiều chủ trương, chính sách hết sức quan trọng để đầu tư phát triển.

Cùng với sự đoàn kết, chung tay thực hiện tích cực của đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố, sự hỗ trợ hợp tác tích cực của các địa phương trong Vùng, chắc chắn trong thời gian không xa, thành phố Cần Thơ sẽ phát triển nhanh, toàn diện, xứng đáng với vai trò dẫn dắt cho cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước./.