Google đồng hành cùng Bộ Công an ngăn chặn lừa đảo trực tuyến

“Phòng chống lừa đảo trực tuyến – An toàn hơn cùng Bộ Công an và Google” là chiến dịch được Google phối hợp cùng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) chính thức công bố sáng 26/6 tại Hà Nội.

Trước tình trạng lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi và gây thiệt hại nghiêm trọng, chiến dịch được thiết kế nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về các hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay, đồng thời cung cấp kiến thức và công cụ cần thiết để người dân tự bảo vệ mình trên không gian mạng.

Theo thống kê từ Bộ Công an, chỉ trong năm 2024, lực lượng chức năng đã phát hiện hơn 6.000 vụ việc liên quan đến lừa đảo trực tuyến, với tổng thiệt hại lên đến hơn 12.000 tỷ đồng. Một báo cáo gần đây cho thấy 70% người dân từng tiếp xúc với ít nhất một cuộc gọi hoặc tin nhắn lừa đảo mỗi tháng. Những con số này cho thấy sự cấp thiết của việc phổ cập kiến thức và tăng cường nhận thức về an ninh mạng cho toàn xã hội.

Phát biểu tại lễ công bố chiến dịch, Thượng tá Nguyễn Bá Sơn, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao cho biết hiện có hơn 78 triệu người dùng internet tại Việt Nam, chiếm 80% dân số. Song, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ cũng tạo nhiều nguy cơ, thách thức đối với an ninh quốc gia, trong đó vấn nạn lừa đảo trên không gian mạng ngày cành gia tăng. Đáng chú ý, tội phạm tăng cường lợi dụng các sự kiện chính trị quan trọng, các chính sách mới để lên kịch bản lừa đảo, khiến tình hình lừa đảo trực tuyến ngày càng diễn ra nhức nhối và dự báo sẽ còn phức tạp hơn nữa nếu không có các giải pháp bền vững, đột phá.

Thượng tá Nguyễn Bá Sơn nhấn mạnh: “Chúng tôi đánh giá công tác tuyên truyền, đặc biệt là việc nâng cao nhận thức người dân là yếu tố then chốt để hạn chế tình hình tội phạm lừa đảo trực tuyến. Để thực hiện có hiệu quả công tác này, cần sự chung tay của toàn xã hội nhằm xây dựng môi trường mạng an toàn, lành mạnh. Đặc biệt là cần có sự tham gia, phối hợp của các doanh nghiệp xuyên quốc gia có lượng người dùng lớn tại Việt Nam. Chúng tôi đánh giá cao sự chủ động, tinh thần hợp tác và chuẩn bị kỹ lưỡng của các đơn vị, cũng như cam kết chủ động từ Google và các nhà sáng tạo nội dung”.

Cũng tại lễ công bố, ông Marc Woo, Tổng Giám đốc Google Việt Nam, khẳng định một không gian mạng Internet an toàn và bảo mật là nền tảng thiết yếu để xây dựng một nền kinh tế số Việt Nam năng động. Google nhận thức rõ mối đe dọa ngày càng gia tăng của các hình thức lừa đảo trực tuyến và cam kết tận dụng công nghệ của mình để đối phó với các thách thức đáng báo động này.

Ông Marc Woo cho biết chức năng bảo vệ chống gian lận của Google Play đã chặn 4,5 triệu lượt cài đặt các ứng dụng nghi ngờ có mã độc trên 1 triệu thiết bị Android tại Việt Nam, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ người dùng khỏi các rủi ro tấn công mạng.

Một điểm nhấn nổi bật của chiến dịch lần này là sự tham gia của hơn 200 nhà sáng tạo nội dung trên nền tảng YouTube. Với sức ảnh hưởng rộng lớn và phong cách truyền tải gần gũi, chân thực, các nhà sáng tạo sẽ lồng ghép nội dung tuyên truyền vào các video cá nhân, từ đó lan tỏa thông điệp phòng chống lừa đảo đến hàng triệu người theo dõi trên khắp cả nước.

Đồng thời, chiến dịch cũng giới thiệu chuỗi 8 video giáo dục, mỗi video dài một phút, được thực hiện với sự tham gia của các chuyên gia từ Google và Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao. Nội dung các video tập trung làm rõ bảy hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay, gồm lừa đảo mạo danh cơ sở giáo dục, lừa đảo thu hồi vốn treo, lừa đảo thanh toán dịch vụ, lừa đảo mua bán và du lịch trực tuyến, lừa đảo mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án, lừa đảo tình cảm trục lợi tài chính và lừa đảo đầu tư trên nền tảng giả mạo.

Đại tá Nguyễn Huy Lục, Trưởng phòng 5, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, cho biết tình trạng lừa đảo trực tuyến tiếp tục diễn biến phức tạp và tinh vi trong thời gian gần đây. Chỉ tính riêng từ tháng 2 đến tháng 5/2025, các cơ quan chức năng đã tiếp nhận tới 18.000 lượt phản ánh từ người dân về các hành vi lừa đảo trên không gian mạng. Điều này cho thấy mức độ gia tăng nhanh chóng của loại tội phạm này.

Đại tá Nguyễn Huy Lục nhấn mạnh tội phạm lừa đảo trực tuyến hiện nay mang tính xuyên quốc gia, hình thành các làng lừa đảo. Nhiều đường dây lừa đảo quốc tế được phát hiện hoạt động từ các nước trong khu vực như Campuchia, Lào, Philippines. Việc các đối tượng phạm tội hoạt động ngoài lãnh thổ Việt Nam gây ra nhiều khó khăn trong công tác điều tra, truy tố và xử lý.

Một thực tế đáng lo ngại được Đại tá Nguyễn Huy Lục chia sẻ là nhiều nạn nhân sau khi bị lừa đảo lần đầu vẫn tiếp tục rơi vào cái bẫy thứ hai. Trong đó, hình thức “thu hồi vốn treo” thường được các đối tượng sử dụng để dẫn dụ nạn nhân nộp thêm tiền nhằm lấy lại khoản đã mất, khiến thiệt hại tài chính càng nghiêm trọng hơn.

Trước tình hình này, Đại tá Nguyễn Huy Lục kiến nghị cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Việc phối hợp giữa các lực lượng thực thi pháp luật của các quốc gia là điều cần thiết để truy bắt và xử lý triệt để các tổ chức tội phạm mạng xuyên biên giới.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền cũng cần được tăng cường. Bộ Công an cũng đã phối hợp với doanh nghiệp công nghệ như Google, Meta và các nhà mạng viễn thông để đẩy mạnh cảnh báo về các chiêu trò lừa đảo, giúp người dân nâng cao cảnh giác, từ đó phòng tránh hiệu quả hơn.

Chiến dịch lần này cũng là bước tiếp nối chuỗi hoạt động bền vững của Google tại Việt Nam trong việc nâng cao nhận thức về an toàn trực tuyến. Từ năm 2021, sáng kiến “An toàn hơn cùng Google” đã cung cấp kiến thức thực tế cho người dùng ở nhiều lứa tuổi. Trong đó, chương trình “Em an toàn hơn cùng Google” dành cho trẻ em và “An toàn lên mạng, an tâm vui sống” dành cho người cao tuổi đã tạo được hiệu ứng tích cực trong cộng đồng.

Đặc biệt, vào cuối năm 2024, Google đã phối hợp cùng Cục An toàn thông tin triển khai tính năng “Ứng dụng Chính phủ Chính thức” trên Google Play, đánh dấu lần đầu tiên một quốc gia hợp tác với Google để xác minh ứng dụng do cơ quan nhà nước phát hành. Đến nay, số lượng ứng dụng được xác minh đã vượt con số 110, bao gồm những ứng dụng quan trọng như VNeID và VssID.

Bên cạnh nỗ lực truyền thông, Google cũng tích hợp nhiều lớp bảo vệ tự động trong các sản phẩm và dịch vụ của mình. Trong đó, Google Safe Browsing bảo vệ hơn 5 tỷ thiết bị mỗi ngày bằng cách cảnh báo khi người dùng truy cập vào trang web nghi ngờ lừa đảo. Google Play Protect quét 200 tỷ ứng dụng mỗi ngày để phát hiện phần mềm độc hại, trong khi Gmail Malware Protection chặn hơn 99,9% thư rác và thư giả mạo. Các dịch vụ như Phone by Google và Google Message Spam Protection cũng hỗ trợ chặn cuộc gọi rác và phát hiện tin nhắn độc hại theo thời gian thực. Công nghệ AI của Google Search giúp phát hiện các trang lừa đảo hiệu quả hơn gấp 20 lần so với trước, góp phần giảm tới 70% số vụ mạo danh trang web chính thức.

Chiến dịch “Phòng chống lừa đảo trực tuyến – An toàn hơn cùng Bộ Công an và Google” không chỉ là phản ứng tức thời với các mối đe dọa hiện tại, mà còn là bước đi chiến lược nhằm xây dựng một tương lai số vững mạnh, nơi người dân có thể khai thác các tiện ích công nghệ một cách an toàn và hiệu quả. Qua đó, chiến dịch cũng thể hiện cam kết sâu sắc từ cả cơ quan quản lý lẫn doanh nghiệp trong việc đồng hành, bảo vệ người dân Việt Nam trên hành trình số hóa toàn diện.