Hạn mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long - Bài 2: Khát trên vùng sông nước
Hàng năm, Đồng bằng sông Cửu Long đón trên 500 tỷ m3 nước, cung cấp lượng phù sa màu mỡ, đồng thời giúp tháo chua, rửa phèn, làm vệ sinh đồng ruộng và cung cấp nước sinh hoạt cho người dân.
* Nước trữ không còn
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2015, do ảnh hưởng của hiện tượng El – Nino nên mùa mưa đến trễ, kết thúc sớm, tổng lượng mưa trên lưu vực thiếu hụt so với trung bình nhiều năm từ 20 – 50%. Mực nước thượng nguồn sông Mê Kông tiếp tục xuống nhanh và thấp nhất trong 90 năm qua nên mùa khô 2015 – 2016 tại Đồng bằng sông Cửu Long sẽ thiếu nước ngọt trầm trọng.
Bữa cơm trưa của hai vợ chồng bà Trần Thị Nở ở ấp Tư, xã Vĩnh Thuận Tây, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang chỉ có mấy miếng lạp xưởng, ít rau xà lách và chén nước mắm.
Tất cả đều được mua ở chợ xã cách nhà khoảng 3 km. Bà Nở cho biết, năm nay mưa chấm dứt sớm, con sông Cái Lớn trước nhà thì phèn mặn nên không trồng được loại rau nào. Vài chục con gà nuôi cũng không có nước để uống. Đồ ăn, thức uống giờ phải mua ở chợ.
Bà Nở lo lắng bởi đã trữ nước mưa để ăn uống trong 5 cái kiệu thì nay cũng đã dùng gần hết, chỉ còn vẻn vẹn chừng 20 lít. Mấy năm trước, phải đến tháng 3 dương lịch thì nhà bà mới hết nước mưa để uống, năm nay, mới tháng 1 dương lịch đã gần hết sạch nước mưa, lại nghe dự báo mùa mưa đến muộn nên có thể phải sử dụng nước phèn mặn. Nhà bà còn trữ được nước mưa chứ nhiều gia đình hàng xóm đã hết sạch từ lâu.
Gánh 2 cái thùng lấy nước đã xỉn màu vì phèn mặn đi xuống ao trữ nước nhưng anh Trần Minh Sơn ở ấp Sóc Léo, xã Lịch Hội Thượng, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng có phần ngập ngừng, không dám lấy nước tưới cho 1.000 m2 ớt 3 tháng tuổi. Anh cho hay con kênh trước rẫy ớt đã nhiễm mặn hoàn toàn, cả ao này cũng vậy bởi múc lên tưới thì phát hiện lá ớt bị khô, héo queo ngọn.
Nhà anh Sơn có hai vợ chồng và một đứa con hai tuổi. Cách đây hai năm, anh được ba mẹ cho ra ở riêng đồng thời giao cho 1.000 m2 đất trồng màu.
Năm trước, nhà anh trồng ớt từ tháng 12 năm trước đến tháng 2 - tháng 3 năm sau là cho thu hoạch. Ngày nào cũng được vài chục kg ớt cho đến chớm mùa mưa mới hết nên cũng đủ trang trải cuộc sống.
Năm nay, ớt chuẩn bị thu hoạch thì gặp đợt xâm nhập mặn, không còn nước tưới nên bắt đầu chết dần. Gia đình anh Sơn tính quay về “sống bám” ba mẹ.
*Mắc cạn giữa đồng
Theo báo cáo của Viện Khoa học thủy lợi Miền Nam, độ mặn cửa Trần Đề, dọc sông Hậu thuộc tỉnh Sóc Trăng lớn nhất trong tháng 2/2016. Tại trạm Long Đức là từ 17 – 19 g/l; tháng 3 đến tháng 5 độ mặn dao động từ 20 – 23g/l. Vùng dự án Tiếp Nhật (Sóc Trăng) từ tháng 1/2016 trở đi đã khó khăn về nguồn nước sản xuất.
Cuối tháng 2, mặt trời đỏ rực trên cánh đồng lúa xã Đại Ân 2. Sau thu hoạch, mặt ruộng nứt toác do khô hạn. Kênh Bà Kẹp chạy giữa cánh đồng vẫn lấp loáng nước nhưng đã nhiễm mặn hoàn toàn từ nhiều tháng nay.
Cả cánh đồng mênh mông không còn sự sống. Cặp bên con kênh có hai ngôi nhà lá cũ kỹ, vài chiếc ghe mắc cạn, mấy con gà tìm kiếm thức ăn bên lòng kênh cạn trơ đáy.
Ông Thạch Khen nước da đen bóng cháy nắng đang ngồi hóng gió trước hai căn nhà lá. Trước nhà ông ở ấp Chợ nhưng mới dựng hai căn nhà lá ở đây hai năm nay. Một căn ông ở còn một căn nhốt bốn con bò khi trời tối. Bốn con bò ông mua đã hai năm với 55 triệu đồng và thả nuôi trên cánh đồng này.
Hơn tháng nay, kênh Bà Kẹp bắt đầu nhiễm mặn nặng, mỗi ngày ông phải dùng ghe chở 50 lít nước ngọt từ trong chợ ra cho bò uống. Thế nhưng giờ kênh cũng cạn, ghe thuyền chở nước ngọt di chuyển khó khăn, ông chưa biết làm sao để lo nước ngọt mỗi ngày cho bốn con bò.
Muốn khoan giếng để lấy nước ngọt nhưng giờ cũng khó bởi ghe thuyền còn không đi được để vận chuyển thiết bị. Hơn nữa, có bao nhiêu tiền mặt ông đã để dành vận chuyển, mua nước ngọt cho bò uống. Nếu khoan cái giếng cũng phải mất 3,7 triệu đồng thì không còn tiền – ông Khen phân trần.
Theo dự báo của Viện Khoa học thủy lợi Việt Nam, mùa khô 2015 - 2016, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nước mặn sẽ xâm nhập vào nội đồng hầu hết các tỉnh, thành.
Nhiều tỉnh, khu vực trước nay không hề bị mặn xâm nhập thì nay cũng chịu chung cảnh ngộ như tỉnh Vĩnh Long, huyện Châu Thành và thị xã Ngã Bảy của tỉnh Hậu Giang.
Dự báo trong thời gian tới, 1/2 đất nông nghiệp của tỉnh Hậu Giang và tỉnh Kiên Giang sẽ bị mặn xâm nhập; toàn bộ diện tích đất nông nghiệp các tỉnh Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, một phần của Thành phố Cần Thơ, Long An sẽ bị nước mặn xâm nhập.
Đặc biệt, khu vực Tân An, tỉnh Long An, nước mặn với độ mặn 10 – 12g/l có khả năng xâm nhập sâu vào nội đồng đến 85km trong tháng 5 nếu không có mưa cũng như các giải pháp phòng chống kịp thời.
- Từ khóa :
- hạn mặn
- xâm nhập mặn
- hạn hán
- đồng bằng sông cửu long
- El Nino
Tin liên quan
-
Kinh tế Việt Nam
Ứng phó với hạn mặn
13:11' - 25/02/2016
Nếu mưa đến chậm, xâm nhập mặn có thể kéo dài đến tháng 6/2016. Trong thời kỳ này, vào những đợt triều cường mặn sẽ xâm nhập sâu.
-
Kinh tế số
Hơn 11.000 ha lúa bị thiệt hại do hạn mặn ở Sóc Trăng
06:05' - 25/02/2016
Hạn mặn cao đã làm hơn 11.000 ha lúa Đông Xuân của nông dân ở Sóc Trăng bị thiệt hại nặng, trong đó có hơn 900 ha lúa bị mất trắng. Tổng thiệt hại lên đến gần 40 tỷ đồng.
-
Kinh tế Việt Nam
Hàng triệu người dân khốn đốn vì hạn, mặn: Đồng bộ giải pháp chống hạn mặn
15:32' - 23/02/2016
Diễn biễn xâm mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long gây thiệt hại không nhỏ đến các trà lúa Đông Xuân, hoa màu và ảnh hưởng đến cấp nước sinh hoạt cho người dân hiện nay.
-
Kinh tế số
Người nuôi cá lóc ở Trà Vinh lỗ nặng do hạn mặn
13:18' - 23/02/2016
Hàng trăm hộ dân nuôi cá lóc ở huyện Trà Cú (Trà Vinh) đang phải gấp rút thu hoạch sớm cá lóc để tránh bị thất thu do nước mặn đang xâm nhập sâu vào sông rạch, các kênh mương thủy lợi đầu mối.
-
Kinh tế Việt Nam
Hàng triệu người khốn đốn vì hạn mặn
09:12' - 23/02/2016
Hạn hán, xâm nhập mặn đang khiến hàng triệu người dân các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Bạc Liêu, Kiên Giang… bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Việt Nam
Đề xuất các giải pháp giúp Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng nhanh, bền vững
21:21'
Chiều 8/7, Diễn đàn Tăng trưởng Kinh tế Việt Nam 2025 (VEGF) đã đề xuất các giải pháp chiến lược và thực tiễn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao và bền vững trong bối cảnh mới.
-
Kinh tế Việt Nam
30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Hoa Kỳ: Nhiều điểm nhấn trong thương mại song phương
21:10'
Sau 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam và Hoa Kỳ đã mở ra một chương mới, mang ý nghĩa lịch sử trong quan hệ hai nước, nhất là khi nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện.
-
Kinh tế Việt Nam
Dự án thành phần 3 cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu chưa đảm bảo tiến độ cầu vượt ngang
20:12'
Dự án thành phần 3 cao tốc Biên Hoà - Vũng Tàu mặc dù đã được thông xe kỹ thuật vào ngày 19/4/2025 nhưng cho đến nay vẫn còn 2 cầu vượt ngang chưa đảm bảo tiến độ.
-
Kinh tế Việt Nam
Tháo gỡ khó khăn hai dự án cao tốc qua Lạng Sơn
20:12'
Chiều 8/7, UBND tỉnh Lạng Sơn họp chuyên đề tháo gỡ vướng mắc hai dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng và Đồng Đăng (tỉnh Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (tỉnh Cao Bằng).
-
Kinh tế Việt Nam
Kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Israel tăng gần 45%
19:03'
Mặc dù bị ảnh hưởng bởi xung đột ở Trung Đông, trao đổi thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Israel vẫn đạt 1,565 tỷ USD, tăng 44,64% so với cùng kỳ năm 2024.
-
Kinh tế Việt Nam
Quảng Trị thông xe một làn sau vụ sạt lở đất tại Quốc lộ 15D
19:00'
Ban Quản lý bảo trì giao thông (Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị) đang phối hợp với các lực lượng chức năng liên quan thông xe một làn sau vụ sạt lở đất trên tuyến Quốc lộ 15D.
-
Kinh tế Việt Nam
Đợt đặc xá dịp 2/9 có ý nghĩa đặc biệt, diện đối tượng được xem xét mở rộng hơn
18:03'
Theo Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, với ý nghĩa đặc biệt của đợt đặc xá dịp 2/9 nên phạm vi, quy mô, điều kiện, diện đối tượng được xem xét đề nghị đặc xá được mở rộng hơn đợt 1 dịp 30/4.
-
Kinh tế Việt Nam
Đại sứ Marc Knapper: Nhiều trụ cột hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam
17:48'
Ngày 8/7, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc E. Knapper đã gặp gỡ báo chí để thông tin về những cột mốc quan trọng và định hướng tương lai của mối quan hệ song phương Việt Nam - Hoa Kỳ.
-
Kinh tế Việt Nam
Thành phố Hồ Chí Minh và Tập đoàn Intel hợp tác đào nhân lực về AI
17:40'
Thành phố Hồ Chí Minh và Tập đoàn Intel phối hợp tác đào tạo nhân lực trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), trong đó tập trung vào cán bộ, công chức, những người đã và sắp đi làm của Thành phố.