Kiến tạo đất nước – dựng xây tương lai

Từ những ngày đầu còn nhiều gian khó, ngành xây dựng đã đồng hành cùng dân tộc trong công cuộc kháng chiến, kiến quốc và sau này là thời kỳ đổi mới, hội nhập. Những công trình đầu tiên sau cách mạng như nhà máy, trường học, bệnh viện... là minh chứng sống động cho tinh thần lao động quên mình của những người "làm nghề xây".

Ngành xây dựng Việt Nam không ngừng lớn mạnh, từng bước khẳng định vai trò trung tâm trong công cuộc kiến thiết, hiện đại hóa đất nước.

* Kiến tạo đất nước

Trong suốt 80 năm qua, ngành xây dựng không ngừng lớn mạnh cả về quy mô lẫn trình độ công nghệ. Hàng loạt công trình biểu tượng đã ra đời, ghi dấu ấn sâu sắc trong lòng nhân dân như: Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà Quốc hội, các khu đô thị hiện đại như Phú Mỹ Hưng, Vinhomes, khu công nghệ cao Hòa Lạc, các tuyến metro, cao tốc xuyên vùng…

Khu đô thị Phú Mỹ Hưng, Tp Hồ Chí Minh. Ảnh: Quang Nhựt/TTXVN

Không chỉ phát triển hạ tầng kỹ thuật, ngành xây dựng còn góp phần định hình không gian sống văn minh, hiện đại, phát triển nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ, xây dựng nông thôn mới – tất cả đều gắn liền với mục tiêu nâng cao chất lượng sống của người dân.

Bước vào thời đại công nghiệp 4.0, ngành xây dựng đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Việc ứng dụng công nghệ BIM, sử dụng vật liệu xanh, phát triển các mô hình thành phố thông minh… đã giúp nâng cao hiệu quả đầu tư, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Doanh nghiệp xây dựng Việt Nam ngày nay đã vươn ra thị trường quốc tế, khẳng định thương hiệu tại nhiều quốc gia. Đội ngũ kỹ sư, kiến trúc sư, công nhân xây dựng ngày càng được đào tạo bài bản, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Nhìn lại chặng đường 80 năm, có thể khẳng định ngành Xây dựng Việt Nam đã và đang là một trong những ngành mũi nhọn, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển đất nước. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, ngành tiếp tục đổi mới toàn diện, lấy con người làm trung tâm, khoa học – công nghệ làm nền tảng và phát triển bền vững làm kim chỉ nam.

Chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, nhưng với truyền thống vẻ vang, tinh thần đoàn kết, sáng tạo và bản lĩnh vững vàng, ngành xây dựng Việt Nam chắc chắn sẽ tiếp tục ghi những dấu ấn tự hào trên hành trình dựng xây tổ quốc phồn vinh, thịnh vượng.

Những điểm sáng trong bức tranh toàn cảnh về công trình dự án tiêu biểu phải kể đến Sân bay quốc tế Long Thành - khi hoàn thành sẽ là sân bay lớn nhất Việt Nam và Đông Nam Á, phục vụ hơn 100 triệu hành khách và 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Giai đoạn đầu dự kiến hoàn thành năm 2026, tổng vốn đầu tư khoảng 18,7 tỷ USD.

Cùng đó, cao tốc Bắc–Nam phía Đông là tuyến cao tốc dài 2.063 km, kết nối Lạng Sơn đến Cà Mau, vượt qua 32 tỉnh thành, góp phần thúc đẩy giao thương và phát triển vùng kinh tế trọng điểm. Hay công trình cầu Nhật Tân - cầu dây văng dài 8,3 km bắc qua sông Hồng tại Hà Nội, khánh thành năm 2015 là biểu tượng hiện đại trong hệ thống hạ tầng Thủ đô; Cầu Vàm Cống - cầu dây văng dài gần 3 km tại miền Tây, nối vùng trọng điểm Đồng bằng sông Cửu Long, khánh thành năm 2019, trị giá khoảng 5,7 nghìn tỷ đồng; thủy điện Lai Châu khánh thành cuối năm 2016 có công suất 1.200 MW, phát điện từ năm 2017 hoàn thành trước tiến độ, đóng góp lớn cho nguồn năng lượng quốc gia…

Gần đây là hệ thống metro tại Hà Nội đã vận hành một số tuyến (như đường sắt Cát Linh‑Hà Đông và Nhổn‑Cầu Giấy), hướng đến hoàn thành 8 tuyến vào năm 2030; và TP. Hồ Chí Minh… triển khai 10 tuyến đường sắt đô thị dài trên 510 km với tổng vốn khoảng 77,2 tỷ USD… là những minh chứng sinh động cho thành quả kiến tạo đất nước của ngành xây dựng

Kiến trúc sư Ngô Trung Hải - Tổng Thư ký Hiệp hội các đô thị Việt Nam nhận định, ngành xây dựng đóng góp một phần không nhỏ trong bức tranh phát triển đất nước và đã để lại nhiều dấu ấn qua những công trình, dự án, đồ án tiêu biểu... Qua đó, khẳng định vai trò quan trọng của ngành trong sự nghiệp phục hồi và phát triển sau chiến tranh, đúng như mong muốn của Bác Hồ và Đảng về một đất nước ngày càng giàu mạnh...

* Dựng xây tương lai

Đồng hành cùng đất nước, suốt 80 năm qua, ngành xây dựng Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh, kiến tạo nền tảng vững chắc cho công cuộc kiến thiết đất nước, kết nối hạ tầng, không gian và con người, góp phần định hình diện mạo quốc gia. Với tầm nhìn đổi mới và hội nhập, ngành xây dựng phát triển mạnh mẽ, tiếp thu, làm chủ kỹ thuật, công nghệ hiện đại, cùng với cả nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Cầu Bãi Cháy, một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng của Hạ Long. Ảnh: TTXVN

Các công trình tiêu biểu như cầu Rạch Miễu, Mỹ Thuận, Bãi Cháy, Nhật Tân… những cây cầu thế kỷ biểu trưng cho thành tựu đổi mới và hội nhập của ngành xây dựng đã thể hiện trình độ - năng lực làm chủ khoa học công nghệ, sự năng động, sáng tạo của đội ngũ cán bộ, kỹ sư, người lao động ngành xây dựng Việt Nam. Cùng đó, hàng loạt giải thưởng kiến trúc - quy hoạch tầm cỡ quốc gia và quốc tế cũng góp phần khẳng định vị thế, uy tín và dấu ấn sáng tạo của ngành xây dựng trong công cuộc phát triển đất nước và hội nhập quốc tế.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Xây dựng Việt Nam (VACC) nhận xét, trong mấy chục năm qua, các nhà thầu trong nước đã tích luỹ năng lực từ các nhà thầu lớn quốc tế và vươn lên dẫn đầu những dự án trọng điểm như cao tốc Bắc–Nam, tòa Landmark 81, Sân bay Long Thành. Nếu có chính sách hỗ trợ phù hợp, doanh nghiệp nội hoàn toàn có thể làm chủ những dự án lớn tầm quốc tế như đường sắt cao tốc Bắc–Nam.

Đặc biệt, việc hợp nhất Bộ Xây dựng và Bộ Giao thông vận tải là quyết định hợp lý, vì mục tiêu chung là làm cho các ngành kinh tế tập hợp lại, mạnh lên, chống lãng phí, tinh gọn bộ máy. Bên cạnh một số chuyên ngành đặc biệt như hàng không, đường sắt, vận tải, hai ngành xây dựng và giao thông có rất nhiều điểm tương đồng với nhau.

“Đất nước đang chuyển đổi mạnh mẽ trong kỷ nguyên vươn mình. Ngành xây dựng bước vào kỷ nguyên mới với sự thay đổi một cách thật sự, từ “gan ruột”, đáp ứng được yêu cầu phát triển chung; huy động được sức mạnh tổng hợp của các doanh nghiệp. Các công trình trọng điểm được khánh thành, khởi công dịp này mang nhiều ý nghĩa quan trọng, chiến lược trong việc xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái hạ tầng chiến lược của quốc gia” – ông Hiệp phân tích.

Từ đó, hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại của quốc gia từng bước được hoàn thiện, kiến tạo không gian phát triển mới, tạo đột phá về kết nối kinh tế, kết nối vùng, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh hấp dẫn, tạo công ăn, việc làm, sinh kế cho người dân, giảm chi phí logistics… Bên cạnh đó, các công trình cũng thể hiện rõ nét sự trưởng thành, lớn mạnh, tự lực, tự cường, làm chủ công nghệ của các nhà thầu Việt Nam nói riêng, của trí tuệ Việt Nam nói chung.

Đặc biệt, sau năm 2025, Chính phủ ưu tiên cho dự án đường sắt tốc độ cao cũng là cơ hội để các nhà thầu xây dựng Việt Nam tiếp tục phát huy trí lực, vật lực, có thêm công ăn việc làm, tiếp tục khai thác nguồn lực sẵn có về nhân công, máy móc, trang thiết bị. Hiện các công trình trọng điểm quốc gia sẽ tiếp tục được Chính phủ quan tâm đôn đốc hoàn thành đúng tiến độ nhằm phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và phát huy hiệu quả đầu tư; đặc biệt là với các công trình đường cao tốc, đường sắt đô thị, Cảng hàng không quốc tế Long Thành...

Dưới một góc nhìn khác, Tiến sĩ Thái Duy Sâm - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam đánh giá, trình độ ứng dụng khoa học - công nghệ trong lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng hiện nay đã có những bước tiến rõ rệt. Một số dây chuyền sản xuất như xi măng, gốm sứ đã ứng dụng công nghệ tiên tiến, đạt mức độ tự động hóa cao.

Bộ Xây dựng đã chủ động về các giải pháp, tiếp thu, làm chủ, chuyển giao, ứng dụng rộng rãi công nghệ tiên tiến trên thế giới, nhằm tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ và sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Đồng thời, khuyến khích doanh nghiệp đổi mới, hấp thụ và làm chủ công nghệ, nhất là các công nghệ thông minh; đổi mới mô hình quản lý, sản xuất kinh doanh tiên tiến, hiện đại; ưu tiên phát triển vật liệu xanh, vật liệu phát thải thải thấp, thân thiện môi trường; nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới sản xuất các sản phẩm đặc thù, ưu việt, giá trị kinh tế cao.

Các chuyên gia kỳ vọng, trong tương lai, Việt Nam sẽ có thêm nhiều công trình quy mô và tầm cỡ quốc tế, ghi danh tên tuổi nhà thầu Việt vào danh sách các nhà thầu tên tuổi trên thế giới; góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Trong khoảng thời gian 10 năm tới, doanh nghiệp xây dựng vẫn còn nhiều cơ hội phát triển lớn. Liên tục trong mấy năm gần đây, GDP tăng vượt mức yêu cầu, từ 6 đến hơn 7%; trong đó, tỷ lệ đóng góp của ngành xây dựng cũng ở mức khá, thường từ 11 - 12% bởi nhu cầu nhà ở, hạ tầng đô thị so với các nước đang phát triển trong khu vực thì Việt Nam vẫn cần phải tiếp tục cải thiện.

Dư địa phát triển lớn, giàu tiềm năng, nhiều thử thách đang chờ nhà thầu Việt chinh phục. Điều này cũng tạo động lực rất lớn cho ngành xây dựng tiếp tục phát triển mạnh. Nhất là khi thời gian tới, Chính phủ xác định dồn lực phát triển hạ tầng giao thông với mục tiêu mở rộng không gian đô thị, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại chính là cơ hội để doanh nghiệp trong nước bứt phá.