Làn sóng trả đũa hàng xuất khẩu Mỹ lan rộng toàn cầu
Ngay sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ áp đặt thuế quan đối với thép và nhôm nhập khẩu vào ngày 1/3 vừa qua, một loạt đối tác mậu dịch của Mỹ đã khẳng định sẽ "trả đũa" những mặt hàng tinh hoa của nước Mỹ như là rượu ngô Kentucky, quần bò Levi's và xe máy Harley-Davidson.
Tờ New York Times cảnh báo nguy cơ nổi lên một làn sóng phản đối Mỹ trong bối cảnh nhiều nước, trong đó có cả các đồng minh truyền thống của nước này, phản ứng trước kế hoạch trấn áp hoạt động nhập khẩu kim loại từ nước ngoài của ông Trump.
Canada, Trung Quốc và Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố họ sẽ áp đặt những mức thuế quan có thể khiến các nhà xuất khẩu Mỹ thiệt hại hàng tỷ USD. Những mức thuế này sẽ gây phương hại tới lợi ích của chính những người nông dân và doanh nghiệp mà chính quyền Trump đã cam kết sẽ bảo vệ, đồng thời thổi bùng một cuộc chiến thương mại có thể cản trở mục tiêu của Tổng thống Trump, đó là củng cố ngành công nghiệp của Mỹ. Li Xinchuang, Phó Chủ tịch Hiệp hội Sắt Thép Trung Quốc, cho rằng "quyết định của ông Trump không có lợi cho tất cả mọi người, trừ vài doanh nghiệp thép của Mỹ". Còn John M. Weekes, nhà thương thuyết Canada tham gia tiến trình thương lượng Hiệp định Thương mại Tự do ắc Mỹ (NAFTA) hồi đầu thập niên 1990, nói rằng "hình ảnh Tổng thống Mỹ đang trở nên xấu đi tại Canada". Giới doanh nghiệp Mỹ đang ngày càng gắn kết với nền kinh tế toàn cầu hơn bao giờ hết, và chính quyền Mỹ đang tìm kiếm những nhượng bộ từ các đối tác mậu dịch để các công ty Mỹ tăng được sức cạnh tranh. Các nhà thương thuyết của Canada, Mexico và Mỹ đã nhóm họp tại thủ đô Mexico City để thảo luận những sửa đổi đối với NAFTA, và Washington đang tìm cách điều chỉnh thỏa thuận mậu dịch với Hàn Quốc. Tuy nhiên, việc áp đặt thuế nhập khẩu mới đang làm phức tạp cả hai nỗ lực này. Ông Trump xem ra không "nao núng" trước làn sóng trả đũa và hôm 2/3 đã đăng tải một loạt thông điệp Twitter để bảo vệ đề xuất áp thuế quan đối với nhôm và thép nhập khẩu. Tuy nhiên, nước Mỹ không kiểm soát nền kinh tế toàn cầu, và những mức thuế quan mà ông Trump dự tính ký thông qua trong tuần này, có thể làm các nước khác kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Nếu tổ chức này ra phán quyết chống lại Mỹ, điều này sẽ là phép thử xem ông Trump có chịu tuân thủ các quy định mậu dịch toàn cầu hay không. Những mức thuế quan mới được dựa trên một điều khoản pháp lý rất ít được sử dụng, theo đó cho phép ông Trump hạn chế nhập khẩu để củng cố cơ sở công nghiệp của Mỹ vì lợi ích an ninh quốc gia. Lập luận này sẽ bị WTO "mổ xẻ" rất kỹ lưỡng, song có lẽ quan trọng hơn cả, là có thể khiến các nước khác theo gót Mỹ, cũng dùng an ninh quốc gia làm lý do để bảo hộ các thị trường của mình.Rốt cuộc, các công ty công nghệ, các nhà sản xuất nông nghiệp và các ngành công nghiệp khác của Mỹ có thể đánh mất hoạt động kinh doanh ở nước ngoài do các nước dựng lên những rào cản tương tự.
Robert L. Shanks, Giám đốc tài chính của Ford Motor, cho biết các thị trường hàng hóa đã bắt đầu nâng giá đối với thép và nhôm. Theo ông, điều này sẽ gây tác động tiêu cực đối với Ford vì hãng ô tô này sử dụng những kim loại này để sản xuất ô tô. EU đã lên chi tiết một kế hoạch ba bước để khiến hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ tổn thất 3,5 tỷ USD - tương đương với giá trị số nhôm và thép của châu Âu mà khối này ước tính bị thiệt hại do việc áp thuế quan mới của ông Trump. Khối này đề xuất đánh thuế hàng xuất khẩu của Mỹ, gồm rượu ngô, quần bò, gạo, nước cam và xe máy.EU sau đó có thể hành động để bảo vệ những thị trường kim loại của mình trước làn sóng hàng nhập khẩu tăng vọt, và kiện Mỹ lên WTO. Một quan chức EU cho hay, khối này đang chuẩn bị đưa ra các thông báo trong vài tháng tới và đã tính đến mọi phương án để có thể trả đũa một cách nhanh chóng và thỏa đáng.
Theo các nhà phân tích thương mại, những biện pháp của EU sẽ gây sức ép lên những lĩnh vực nhạy cảm về chính trị. Xe máy Harley-Davidson được sản xuất ở quê hương của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul D. Ryan, Hạ nghị sĩ bang Wisconsin. Trong khi đó, những hạn chế đối với rượu ngô Kentucky có thể tăng thêm sức ép lên thủ lĩnh phe đa số tại Thượng viện, Mitch McConnell, chính khách đến từ bang này. Thêm vào đó, sự trả đũa của EU có thể gây tác động nặng nề nhất tại nhiều cộng đồng nông thôn vốn là thành trì của ông Trump. Darci Vetter, cựu quan chức phụ trách đàm phán cho Đại diện thương mại Mỹ, cho hay nông dân nằm trong số những nhà xuất khẩu lớn nhất nước Mỹ, và thường trở thành mục tiêu trong các cuộc tranh chấp thương mại. Bà cho biết, cộng đồng nông nghiệp Mỹ đang "lo lắng một cách chính đáng" trước viễn cảnh xấu này.Bà Vetter lưu ý, Canada và Mexico là những thị trường nông nghiệp lớn nhất và lớn thứ ba của Mỹ trong năm 2016, và Hàn Quốc là thị trường chủ chốt đối với thịt bò, ngô, thịt lợn và trái cây tươi của Mỹ. Mỹ còn xuất khẩu bông sang Thổ Nhĩ Kỳ, và bột mì, bơ sữa sang Brazil, và một số nước cung cấp thép chủ chốt khác. Thượng nghị sĩ bang Texas, ông John Cornyn, hôm 2/3 bày tỏ quan ngại rằng các đối tác thương mại của Mỹ có thể phản ứng bằng cách áp thuế đối với nông sản, gây thiệt hại nặng nề cho ngành nông nghiệp Mỹ.
Một số quốc gia khác chưa công bố cụ thể các biện pháp trả đũa, song đưa ra những lời đe dọa gay gắt không kém. Ngoại trưởng Canada, Chrystia Freeland, nói rằng nước này sẵn sàng bảo vệ những lợi ích mậu dịch của mình trong khi Bộ trưởng Thương mại Canada, Steven Ciobo, nói các khoản thuế quan sẽ châm ngòi cho những biện pháp trả đũa gây phương hại tới tất cả mọi người. Các công ty thép của Mỹ là "cử tri" thân cận của ông Trump, người đã giành được sự ủng hộ từ một số người lao động chân tay bằng cam kết hồi sinh ngành công nghiệp của Mỹ. Ngành thép đã mất hàng trăm nghìn việc làm trong hai thập niên qua, một phần do việc tự động hóa và một phần nữa là do cơn lũ thép Trung Quốc khiến giá thép toàn cầu xuống thấp đến mức một số nhà máy của Mỹ không thể cạnh tranh được. Tuyên bố hôm 1/3 của ông Trump là dấu hiệu rõ ràng gửi tới nhiều nhà quan sát rằng những cố vấn ủng hộ thương mại tự do trong chính quyền Trump - những người đã tìm cách thuyết phục Tổng thống Mỹ không áp đặt thuế nhập khẩu mới và rút khỏi các hiệp định thương mại - có lẽ không có nhiều ảnh hưởng hơn họ tưởng. Điều đó có thể thổi bùng hơn nữa những căng thẳng và làm mờ mịt hơn triển vọng Mỹ có thể đạt được những thỏa thuận song phương hay đa phương giúp mở rộng xuất khẩu của nước này. Antonio Ortiz-Mena, cố vấn cấp cao của Tổ chức Albright Stonebridge, nhận định, nếu Mỹ sẵn sàng áp đặt thuế quan như vậy lên các đối tác mậu dịch thân thiết của mình, các nước khác sẽ bớt hứng thú đàm phán các thỏa thuận thương mại với Mỹ. Ông cảnh báo quyết định của Tổng thống Trump có thể kéo theo "nhiều hậu quả ngoài mong muốn và khôn lường".Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Thủ tướng Anh quan ngại trước các kế hoạch áp thuế nhập khẩu của Mỹ
07:55' - 05/03/2018
Thủ tướng Anh Theresa May ngày 4/3 đã gọi điện cho Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ quan ngại sâu sắc của Anh trước kế hoạch của Mỹ về việc áp mức thuế 25% đối với thép và 10% đối với nhôm nhập khẩu
-
Kinh tế Thế giới
Ngành sản xuất nhôm và thép Australia lo ngại việc áp thuế của Mỹ
16:20' - 04/03/2018
Australia kêu gọi được miễn trừ từ quyết định đánh thuế mạnh vào nhôm và thép nhập khẩu mà Tổng thống Mỹ Donald Trump mới thông báo.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng thống Mỹ cảnh báo đánh thuế đối với ô tô nhập khẩu của EU
12:15' - 04/03/2018
Ngày 3/3, Tổng thống Mỹ Trump cảnh báo sẽ áp thuế đối với xe ô tô nhập khẩu từ EU nếu khối này áp dụng các biện pháp đáp trả kế hoạch của Washington liên quan các sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu.
-
Kinh tế Thế giới
Tổng giám đốc WTO cảnh báo về kế hoạch áp thuế của Mỹ
11:16' - 04/03/2018
Tổng giám đốc WTO Roberto Azevedo ngày 2/3 bày tỏ lo ngại về kế hoạch của Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế nhập khẩu lên thép và nhôm.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc trợ cấp cho chủ xe ô tô đổi cũ lấy mới
19:24' - 27/04/2024
Ngày 26/4, Bộ Thương mại Trung Quốc thông báo những người đổi xe cũ mua mẫu mới hơn sẽ được nhận khoản trợ cấp có thể lên tới 10.000 Nhân dân tệ (1.380 USD).
-
Kinh tế Thế giới
Xung đột ở Ukraine lại tác động đến lợi nhuận của các công ty dầu khí
18:43' - 27/04/2024
Lợi nhuận của một số công ty dầu khí đã giảm trong những tháng gần đây, do khoản lợi nhuận khổng lồ kiếm được trong thời kỳ xung đột ở Ukraine bắt đầu giảm.
-
Kinh tế Thế giới
Năng lượng gió - nguồn cung cấp điện chính của nền kinh tế số một châu Âu
10:01' - 27/04/2024
Theo báo cáo ngày 26/4 của Bộ Kinh tế và Bảo vệ khí hậu Đức, nước này đang đạt những tiến bộ mới trong việc phát triển năng lượng tái tạo.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ: Máy bay Boeing chở 183 người gặp sự cố
09:53' - 27/04/2024
Ngày 26/4, cầu trượt thoát hiểm khẩn cấp đã rơi khỏi máy bay của hãng hàng không Delta Airlines sau khi máy bay vừa cất cánh từ New York để đến Los Angeles.
-
Kinh tế Thế giới
Chủ tịch Trung Quốc nhấn mạnh nguyên tắc then chốt trong quan hệ với Mỹ
19:56' - 26/04/2024
Chủ tịch Trung Quốc đánh giá mối quan hệ Trung - Mỹ đã trải qua nhiều thăng trầm và có một số bài học quan trọng để chia sẻ.
-
Kinh tế Thế giới
Tòa án Tối cao Mỹ để ngỏ khả năng áp dụng quyền miễn trừ với cựu Tổng thống Donald Trump
08:18' - 26/04/2024
Các thẩm phán đã bày tỏ sự hoài nghi với những lập luận của cựu Tổng thống Trump về quyền miễn trừ đối với nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử mang lại thắng lợi cho đương kim Tổng thống Joe Biden.
-
Kinh tế Thế giới
Lợi thế về giá giúp Trung Quốc "giảm xóc" trước tác động của thuế quan
07:44' - 26/04/2024
Mặt bằng giá cả của Trung Quốc quá cạnh tranh đến mức nước này có thể chịu đựng bất kỳ mức thuế quan mới nào.
-
Kinh tế Thế giới
Bỉ xây dựng đảo năng lượng tái tạo đầu tiên trên thế giới
07:30' - 26/04/2024
Bỉ đang xây dựng một hòn đảo năng lượng ngoài khơi đầu tiên trên thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2024 được nâng lên 4,8%
21:50' - 25/04/2024
Các nhà phân tích đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay sau kết quả tốt hơn mong đợi trong quý đầu tiên.