Phán quyết của PCA: Luật pháp quốc tế phải được tôn trọng
Việc Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở La Hay (Hà Lan) ngày 12/7/2016 ra phán quyết cuối cùng trong vụ Philippines kiện Trung Quốc có thể được coi là dấu mốc quan trọng trong các nỗ lực giải quyết tranh chấp ở Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế.
Sau hơn 3 năm xem xét kỹ lưỡng trên cơ sở Phụ lục VII của Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS), PCA đã bác bỏ yêu sách phi lý của Trung Quốc về "các quyền lịch sử" đối với các vùng biển nằm trong "đường 9 đoạn".
Theo phán quyết của PCA, Trung Quốc không có "tư cách lịch sử" đối với các vùng biển ở Biển Đông và không có cơ sở pháp lý để đưa ra những tuyên bố về "các quyền lịch sử" đối với những nguồn tài nguyên trong "đường 9 đoạn".
Tòa cũng kết luận rằng không một cấu trúc nào thuộc quần đảo Trường Sa mà Trung Quốc yêu sách tạo cho Trung Quốc quyền có vùng đặc quyền kinh tế.
Trên thực tế, việc Trung Quốc đơn phương công bố yêu sách “đường 9 đoạn” và trong nhiều năm qua liên tục có những hành động nhằm "hiện thực hóa" yêu sách này đã vấp phải sự phản đối gay gắt của cộng đồng quốc tế.
Nhiều nước đã đưa ra hàng loạt bằng chứng lịch sử và pháp lý xác thực chứng tỏ tính vô lý trong yêu sách "đường 9 đoạn" mà Trung Quốc đưa ra hòng chiếm gần trọn Biển Đông. Vì thế, phán quyết của PCA là cơ sở pháp lý để khẳng định rằng yêu sách "đường 9 đoạn" của Trung Quốc là hoàn toàn vô căn cứ.
PCA cũng có những phán quyết rất rõ ràng liên quan đến việc Trung Quốc can thiệp vào các quyền đánh bắt truyền thống của Philippines tại bãi Scarborough trên Biển Đông, các tàu chấp pháp của Trung Quốc gây ra rủi ro va chạm nghiêm trọng một cách bất hợp pháp khi trực tiếp cản trở các tàu của Philippines, đồng thời nhấn mạnh hành động của Trung Quốc đang làm trầm trọng thêm những tranh chấp với Philippines trong lúc các bên đang nỗ lực để giải quyết vấn đề.
Đặc biệt, phán quyết của PCA cũng chỉ rõ Trung Quốc đang có những hành động không phù hợp với UNCLOS mà nước này cũng là một trong những quốc gia đầu tiên ký kết và phê chuẩn.
Theo PCA, các hoạt động bồi đắp và xây dựng đảo nhân tạo gần đây của Trung Quốc trên 7 cấu trúc của quần đảo Trường Sa đã gây hại nghiêm trọng môi trường của các rặng san hô và vi phạm nghĩa vụ bảo tồn và bảo vệ các hệ sinh thái dễ bị tổn thương cũng như môi trường sống của các loài đang suy yếu, bị đe doạ và bị hủy diệt.
Với tư cách là một thành viên của UNCLOS, Trung Quốc đang đi ngược lại các quy định của công ước này và càng thể hiện cho thế giới thấy Bắc Kinh không phải là một thành viên có trách nhiệm khi phớt lờ luật pháp quốc tế.
Rõ ràng, việc PCA ra phán quyết cuối cùng dựa trên UNCLOS đã thể hiện vai trò của luật pháp quốc tế trong việc giải quyết các tranh chấp thông qua con đường hòa bình, từ đó góp phần tránh các biện pháp sử dụng vũ lực.
Ngoài ra, việc đây là phán quyết quốc tế đầu tiên liên quan đến tranh chấp ở Biển Đông cũng tạo cơ sở để các vấn đề tranh chấp tại vùng biển này có thể được giải quyết theo đúng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS.
Vì thế, ngay sau khi PCA ra phán quyết, nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã cho rằng phán quyết trên là có tính ràng buộc về pháp lý và có thể tạo động lực trong việc giải quyết các vấn đề nổi cộm ở Biển Đông bằng con đường hòa bình. Dư luận khu vực và thế giới đồng thời kêu gọi các bên tôn trọng và đàm phán về việc thực thi phán quyết.
Lâu nay, UNCLOS vẫn được cộng đồng quốc tế nhìn nhận như một bước tiến cực kỳ quan trọng trong việc thiết lập trật tự trên biển, bởi vậy, bất kỳ thành viên nào của công ước cũng có trách nhiệm tuân thủ và thực thi đầy đủ tất cả các quy định và thủ tục trong đó, kể cả việc giải quyết mọi tranh chấp có liên quan.
Tiếc thay, trong phản ứng đầu tiên, Trung Quốc đã thể hiện một thái độ thiếu thiện chí khi tuyên bố nước này “không chấp nhận cũng như không công nhận” phán quyết của PCA, cho rằng phán quyết của PCA là "không có cơ sở, vô giá trị và không có hiệu lực ràng buộc".
Những tuyên bố trên cùng những hàng động đơn phương và ngang ngược thời gian của Trung Quốc trên Biển Đông đang làm tổn hại tới hình ảnh của chính quốc gia này trên trường quốc tế, bởi Trung Quốc, với tư cách là một cường quốc trên nhiều lĩnh vực, đồng thời là ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, càng cần phải thể hiện là một đối tác có trách nhiệm trong việc bảo vệ, duy trì môi trường hòa bình và ổn định trong khu vực cũng như trên thế giới.
Biển Đông vốn là một trong những tuyến hàng hải quan trọng hàng đầu trên thế giới và liên quan tới lợi ích của nhiều bên, bởi vậy, duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông luôn là mục tiêu được ưu tiên hàng đầu.
Các bên liên quan cần phải thể hiện trách nhiệm của mình trong việc tuân thủ luật pháp quốc tế, cụ thể là bảo đảm nguyên tắc thượng tôn pháp luật trên vùng Biển Đông. Mọi phản ứng thái quá hay hành động coi thường và phớt lờ luật pháp quốc tế sẽ chỉ làm gia tăng căng thẳng và làm phức tạp tình hình./.
Xem thêm:
>> EU: Phán quyết của PCA tạo động lực giải quyết tranh chấp trên Biển Đông
>>Philippines để ngỏ khả năng đàm phán với Trung Quốc về phán quyết của PCA
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
EU: Phán quyết của PCA tạo động lực giải quyết tranh chấp trên Biển Đông
18:52' - 13/07/2016
Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Donald Tusk đã bày tỏ hy vọng phán quyết của PCA sẽ có ý nghĩa quan trọng tích cực trong việc giải quyết các vấn đề nổi cộm ở vùng biển này.
-
Kinh tế Thế giới
Philippines để ngỏ khả năng đàm phán với Trung Quốc về phán quyết của PCA
12:50' - 13/07/2016
Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay tuyên bố nước này để ngỏ khả năng có các cuộc thảo luận với Trung Quốc về việc thực thi phán quyết PCA.
-
Kinh tế Thế giới
Hội thảo Biển Đông Thường niên lần thứ 6: Phán quyết của PCA mang tính bước ngoặt
12:04' - 13/07/2016
Phán quyết của PCa là chủ đề xuyên suốt cả 4 phiên thảo luận tại Hội thảo Biển Đông thường niên lần thứ 6 diễn ra tại trụ sở Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở thủ đô Washington (Mỹ)
-
Kinh tế Thế giới
Nhà Trắng: Phán quyết của PCA là cuối cùng và ràng buộc về pháp lý
09:16' - 13/07/2016
Phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) rằng Trung Quốc không có chủ quyền lịch sử đối với các vùng biển ở Biển Đông cần được coi là cuối cùng và mang tính ràng buộc về pháp lý.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Hàng loạt các chuyến bay tại Pháp bị hủy do đình công
15:57'
Ngày 25/4, việc di chuyển bằng đường hàng không trên khắp châu Âu đang phải đối mặt với sự gián đoạn đáng kể do các cuộc đình công tại Pháp.
-
Kinh tế Thế giới
Nga xem xét bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái
15:32'
Các nguồn tin cho biết Chính phủ Nga có kế hoạch bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái từ ngày 1/5 trong bối cảnh giá than đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đưa ra ưu tiên số một cho ngành vận tải vào năm 2050
08:47'
Ngày 24/4, Chính phủ Mỹ đã đặt ra mục tiêu quốc gia là cắt giảm lượng phát thải từ ngành vận chuyển hàng hóa về mức 0 vào năm 2050.
-
Kinh tế Thế giới
Giá vàng "ém mình" chờ các dữ liệu kinh tế quan trọng của Mỹ
08:24'
Giá vàng thế giới đi ngang trong phiên giao dịch 24/4, khi rủi ro từ căng thẳng ở Trung Đông giảm bớt.
-
Kinh tế Thế giới
Đàm phán hiệp ước rác thải nhựa toàn cầu bước vào giai đoạn quan trọng
15:02' - 24/04/2024
Đại diện từ 175 quốc gia bắt đầu đàm phán từ 23/4 về đề xuất hiệp ước toàn cầu để giảm ô nhiễm nhựa, vốn hiện diện ở khắp mọi nơi từ đỉnh núi đến đáy đại dương, cũng như trong máu người và sữa mẹ.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ đẩy nhanh tốc độ xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc
09:07' - 24/04/2024
Theo cnbc.com, Mỹ đã khởi công xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc mới nối Nam California và Las Vegas.
-
Kinh tế Thế giới
Hoạt động kinh doanh của Mỹ giảm tốc trước thềm cuộc họp của Fed
07:55' - 24/04/2024
S&P Global cho biết chỉ số PMI tổng hợp theo dõi các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ của Mỹ, đã giảm xuống mức 50,9 trong tháng 4/2024, từ mức 52,1 của tháng Ba.
-
Kinh tế Thế giới
Doanh thu du lịch toàn cầu năm 2024 dự báo đạt gần 6.000 tỷ USD
07:38' - 24/04/2024
Doanh thu du lịch toàn cầu được dự báo sẽ đạt 5.800 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu mức tăng 139,6% so với thời kỳ trước đại dịch vào năm 2019.
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế châu Á "thấm đòn" của thiên tai
05:39' - 24/04/2024
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) ngày 23/4 công bố báo cáo cho hay châu Á là "khu vực chịu nhiều thiên tai nhất thế giới" trong năm 2023.