Thứ trưởng Bộ Xây dựng nói về những vướng mắc pháp lý của các dự án condotel

Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11, chiều 2/12, đại diện Bộ Xây dựng đã trả lời báo chí về những vướng mắc pháp lý của các dự án condotel (hay còn gọi là căn hộ khách sạn) đang nở rộ trong thời gian qua.
Tại họp báo, phóng viên đặt câu hỏi về nhiều dự án condotel chào bán và cam kết mức lợi nhuận rất cao, tuy nhiên có tình trạng phá vỡ mức lợi nhuận đã cam kết. Bộ Xây dựng đã quản lý các dự án condotel thế nào để bảo đảm quyền lợi của khách hàng? Khi nào hoàn thiện các quy định liên quan đến condotel?
Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng cho biết: Sự phát triển của loại hình căn hộ du lịch phát triển từ năm 2015, cao trào phát triển là năm 2016-2017, đến năm 2018 và 2019 thì giảm mạnh, các dự án condotel tới năm 2019 giảm khoảng 80% so với cao điểm, giao dịch căn hộ giảm khoảng một nửa. Tổng số căn hộ condotel ước chừng hơn 30 nghìn căn hộ trong cả nước. Đây là căn hộ khách sạn, phục vụ du lịch, nghỉ dưỡng nhưng có đặc điểm là sở hữu của một chủ thể (chủ đầu tư thứ cấp) trong tổng thể của một khách sạn thuộc sở hữu của một chủ đầu tư.
"Loại hình này hiện có một số vướng mắc" - Thứ trưởng Hùng đánh giá. Về hành lang pháp lý, hiện chỉ có Luật Du lịch quy định các loại hình cơ sở lưu trú du lịch, bao gồm biệt thự du lịch, căn hộ du lịch, nhà ở/văn phòng cho khách du lịch thuê. Còn các luật có liên quan như Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở, Luật Đất đai chưa quy định loại hình này.
"Đến nay, việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng cho loại hình này cũng chưa có, dẫn đến chúng ta chưa triển khai việc cấp quyền sở hữu cho loại hình này" - Thứ trưởng cho biết. Ngoài ra, việc vận hành, quản lý condotel trong Luật Kinh doanh bất động sản chưa quy định rõ. Chúng ta mới quy định vận hành nhà ở, văn phòng… nhưng condotel chưa có, dẫn đến việc quản lý, sử dụng chưa có quy định điều chỉnh.
Trên thị trường xuất hiện sự cam kết của nhà đầu tư đầu tiên lẫn các nhà đầu tư thứ cấp, trong đó cam kết tỷ lệ lợi nhuận cao dẫn đến việc không đủ khả năng chi trả. Ngay từ năm 2017, Bộ Xây dựng và các tỉnh, thành đã có báo cáo về việc phát triển quá nóng của thị trường này và đề nghị phải có sự quản lý, siết chặt. 

Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi 63 tỉnh, thành, đặc biệt là những tỉnh, thành có nhiều condotel, lưu ý trong việc thẩm định chất lượng, chủ trương đầu tư, chú ý vấn đề chỉ tiêu dân số, hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật để tránh việc biến condotel thành nhà ở… "Do đó từ năm 2018 đã giảm hẳn việc xem xét chủ trương đầu tư condotel" - Thứ trưởng cho biết.
Chính phủ, Thủ tướng đã có nhiều chỉ đạo, đặc biệt là Chỉ thị số 11 năm 2019 về việc phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, trong đó có condotel. Văn bản này giao hai nhóm nhiệm vụ, trong đó giao Bộ Xây dựng nghiên cứu ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan đến condotel cũng như ban hành quy chế vận hành condotel, tiến tới đề xuất sửa đổi các quy định pháp luật có liên quan; giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành quy chế quản lý, kinh doanh loại hình này trong các pháp luật về du lịch cần hướng dẫn; giao Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về chế độ sử dụng đất đối với condotel và cấp quyền sở hữu đối với condotel… "Tất cả các văn bản này được yêu cầu phải xong trong tháng 12/2019 để tạo hành lang pháp lý hoàn chỉnh" - Thứ trưởng cho biết.
Cũng theo Thứ trưởng Lê Quang Hùng, về thị trường, việc cam kết lợi nhuận giữa chủ đầu tư và nhà đầu tư thứ cấp là quan hệ thị trường, là quan hệ dân sự.

Tuy nhiên, trước tình hình hiện nay, Bộ Xây dựng đề xuất một số giải pháp: Cần minh bạch hóa thông tin về tình hình triển khai condotel, nguy cơ đổ vỡ các cam kết lợi nhuận… để các nhà đầu tư thứ cấp nắm được. Thứ hai là các hiệp hội cần có cảnh báo. Ví dụ, Hiệp hội bất động sản vừa qua đã có cảnh báo lợi nhuận condotel tối đa chỉ nên trên lãi suất gửi tiết kiệm, còn lên đến 12% (tức là gấp đôi, gấp ba) thì rất khó.

Thứ ba, các ngân hàng dự kiến có kiểm soát chặt nguồn đầu tư tín dụng cho các dự án bất động sản, trong đó có loại hình condotel. Thứ tư, Bộ Xây dựng sẽ kiến nghị ban hành mẫu hợp đồng giữa chủ đầu tư và các nhà đầu tư thứ cấp về condotel, tại đó quy định rõ quyền, nghĩa vụ của người bán, người mua, mức lợi nhuận…/.
>> Chia sẻ lợi nhuận - hướng đi ít rủi ro cho thị trường bất động sản nghỉ dưỡng