Vì sao căng thẳng thương mại Mỹ - Trung tiếp tục tăng cao?
Ngược lại, cuộc chiến sẽ còn leo thang trong những ngày tới nhất là bởi tuyên bố của Washington dự kiến đánh thuế thêm 200 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
“Đối phó với Tổng thống Donald Trump, Trung Quốc chuẩn bị Chiến tranh lạnh” là tựa đề bài phân tích đăng trên nhật báo Les Echos mới đây. Theo bài viết, dù bị bất ngờ trước cuộc chiến tranh thương mại do Mỹ khởi xướng song Trung Quốc đang bắt tay chuẩn bị cho một cuộc xung đột trường kỳ và toàn diện.
Còn theo bài viết trên tờ Tin tức Thế giới, của chuyên gia kinh tế Cao Thiện Văn, chiến tranh thương mại được coi là sự mở đầu cho chiến lược kiềm chế Trung Quốc toàn diện của Mỹ. Nguyên nhân chủ yếu nằm ở việc những kỳ vọng của Mỹ đối với Trung Quốc đã đổ vỡ.
Cụ thể, Mỹ ủng hộ Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) nhưng lại chịu cảnh thâm hụt thương mại ngày càng tăng đối với Trung Quốc. Không những thế, cùng với sự phát triển về kinh tế, tự do hóa thị trường, mở cửa xã hội, Trung Quốc không dần chuyển hóa theo hướng đồng chất với phương Tây.
Các chính sách của Chủ tịch Tập Cận Bình, bao gồm sự cứng rắn trong vấn đề Biển Đông, đề ra chiến lược Vành đai và Con đường (BRI), chủ trương xuất khẩu “mô hình Trung Quốc”…, đều khiến phương Tây cảnh giác và lo lắng về mặt chiến lược, từ đó tăng cường nhận thức chung trong việc kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Kế hoạch “Sản xuất tại Trung Quốc 2025” nhằm đưa Trung Quốc lên vị thế hàng đầu thế giới về công nghệ bị Washington coi là biểu tượng của tham vọng hất cẳng Thung lũng Silicon.
Hơn thế nữa, trong khi ông Trump tuyên bố sẽ làm cho “nước Mỹ vĩ đại trở lại”, thì ông Tập khẳng định “giấc mơ Trung Hoa” và mục tiêu “Đại phục hưng”. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng liên tục nhấn mạnh ngôi vị hàng đầu thế giới của Trung Quốc, đồng thời với các nỗ lực củng cố quyền lực cá nhân.
Hiện nay tại Trung Quốc đã có những ý kiến cho rằng các tuyên bố khoa trương về sức mạnh kinh tế và địa chính trị của Trung Quốc chỉ làm Mỹ thêm nghi ngại. Chính vì vậy báo chí tại đại lục đã được chỉ thị tránh nhắc đến kế hoạch “Sản xuất tại Trung Quốc 2025” - một động thái mà theo Les Echos là chưa đủ để làm dịu bớt căng thẳng với Mỹ.
Thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ tăng lên mức kỉ lục trong tháng Tám vừa qua ngay cả khi tăng trưởng xuất khẩu của nước này giảm nhẹ. Thông tin này có thể thúc đẩy Tổng thống Mỹ Donald Trump thực hiện quyết liệt hơn các chính sách thuế quan nhằm gia tăng áp lực đối với Bắc Kinh trong cuộc tranh chấp thương mại ngày càng gay gắt giữa hai nước.
Theo các số liệu hải quan của Trung Quốc được công bố ngày 8/9, trong tháng qua, thặng dư thương mại của nền kinh tế số 2 thế giới với Mỹ đã đạt 31 tỷ USD, tăng gần 3 tỷ USD so với mức 28,08 tỷ USD hồi tháng Bảy và vượt qua mức kỷ lục 28,97 tỷ USD được ghi nhận hồi tháng Sáu.
Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc sang nền kinh tế số 1 thế giới tăng 13,4% lên mức 44,4 tỷ USD. Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu tăng 11,1% lên 13,3 tỷ USD. Tính từ đầu năm nay, thặng dư thương mại của Trung Quốc với thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước này đạt hơn 192 tỷ USD, cao hơn con số gần 168 tỷ USD trong cùng kỳ năm ngoái.
Sau khi cuộc chiến thuế quan diễn ra, thái độ của Bắc Kinh đã có sự thay đổi. Ban đầu, truyền thông Trung Quốc tuyên bố “nhất định sẽ trả đũa” và “chiến đấu tới cùng”. Nhưng sau đó, khi Trung Quốc bộc lộ điểm yếu chí mạng về công nghệ then chốt, thị trường chứng khoán lao dốc, đồng nhân dân tệ (NDT) trượt giá mạnh, ông Tập đích thân yêu cầu phải “ổn định việc làm, ổn định tài chính, ổn định ngoại thương, ổn định đầu tư và ổn định kỳ vọng”, cho thấy Trung Quốc đang phải đối mặt với quá nhiều nguy cơ cũng như bộc lộ rõ điểm yếu và khiếm khuyết.
Dù Bắc Kinh đe dọa sẽ “ăn miếng trả miếng” song mức thuế đánh vào 200 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ là một đòn nặng đối với người khổng lồ châu Á. Do vẫn lệ thuộc vào xuất khẩu, Trung Quốc sẽ là bên thiệt thòi nhiều trong “trò chơi” đánh thuế qua lại này.
Khối lượng hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu từ Mỹ chỉ bằng 1/4 so với số 506 tỷ USD hàng Trung Quốc xuất sang thị trường Mỹ hàng năm. Hơn thế nữa, Tổng thống Donald Trump cũng không loại trừ khả năng đánh thuế toàn bộ các mặt hàng nhập khẩu từ quốc gia châu Á này.
Các thị trường tài chính hoang mang, đồng NDT sụt giá, vì vậy Bắc Kinh đành phải thay đổi chính sách tiền tệ để kích thích tăng trưởng. Một số nhà quan sát lo ngại nền kinh tế Trung Quốc sẽ đối diện với nguy cơ nghiêm trọng khi nợ công đã vượt quá 260% GDP.
Les Echo cho rằng ban đầu Bắc Kinh từng bị bất ngờ trước quyết tâm của ông Trump trong cuộc chiến thương mại song giờ đã “chấp nhận” một cuộc chiến lâu dài và mở rộng với Mỹ.
Báo chí nhà nước Trung Quốc hiện nay nhận định cuộc chiến thương mại mà Mỹ phát động không đơn thuần là chỉ nhằm làm giảm thâm hụt thương mại, mà thực chất là một phần trong chiến lược tổng thể nhằm ngăn chặn đà tiến của Trung Quốc trên trường quốc tế.
Long Quốc Cường, một trong những nhà kinh tế nhiều ảnh hưởng nhất, bình luận trên Nhân dân nhật báo rằng Mỹ coi Trung Quốc là đối thủ “cạnh tranh chiến lược”, tương tự những gì họ từng làm để ngăn cản Liên Xô trước đây.
Bắc Kinh nay cho rằng xung đột thương mại chỉ là cái cớ, đây là tiền đề của một cuộc Chiến tranh lạnh mới mà Trung Quốc phải đối phó và không thể nhường bước. Cơ quan tư vấn Trivium ở Bắc Kinh nhận định: “Các lãnh đạo không còn coi đây là cuộc đấu đá thương mại, mà là sự tấn công vào mô hình kinh tế chính trị Trung Quốc”.
Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn liên tục đưa ra các chính sách thương mại đối đầu nhau, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ xảy ra chiến tranh thương mại tác động tiêu cực đến kinh tế toàn cầu.
Hôm 7/9, Tổng thống Trump đã cảnh báo sẽ áp thuế quan lên hầu hết hàng nhập khẩu của Trung Quốc vào Mỹ, đe dọa đánh thuế lên thêm 267 tỷ USD giá trị hàng hóa, ngoài 200 tỷ USD hàng nhập khẩu sắp chịu thuế trong những ngày tới./.
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Doanh nghiệp Mỹ hoạt động ở Trung Quốc thiệt hại lớn do căng thẳng thương mại
17:11' - 13/09/2018
Theo kết quả một cuộc thăm dò được công bố ngày 13/9, đa số các công ty Mỹ hoạt động tại Trung Quốc đã bị tác động mạnh sau những căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn trên thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Trung Quốc: Căng thẳng thương mại không có lợi cho bất cứ bên nào
15:53' - 13/09/2018
Ngày 13/9, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết nước này hoan nghênh đề xuất của Mỹ về việc tổ chức vòng đàm phán thương mại mới nhằm giải quyết các vấn đề tồn đọng.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu của Hong Kong bị ảnh hưởng bởi căng thẳng thương mại Mỹ-Trung
19:47' - 12/09/2018
Khoảng 7% tổng xuất khẩu của Hong Kong sẽ bị ảnh hưởng nếu Mỹ áp đặt thêm thuế nhập khẩu mới đối với hàng hóa có “xuất xứ” từ Trung Quốc.
-
Chứng khoán
Căng thẳng thương mại Mỹ-Trung Quốc kéo chứng khoán châu Á giảm điểm
12:00' - 10/09/2018
Trong phiên mở cửa giao dịch sáng ngày 10/9, phần lớn thị trường chứng khoán châu Á đi xuống trong bối cảnh thị trường quan ngại về tình trạng căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc.
-
Chứng khoán
Căng thẳng thương mại leo thang khiến chứng khoán châu Á giảm điểm
11:49' - 03/09/2018
Hầu hết các thị trường chứng khoán châu Á đều đi xuống trong phiên sáng ngày 3/9 trước những lo ngại về căng thẳng thương mại giữa Mỹ và hai đối tác thương mại là Trung Quốc và Canada
-
Hàng hoá
Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung chi phối thị trường dầu phiên 23/8
08:30' - 24/08/2018
Giá dầu thế giới giảm nhẹ trong phiên 23/8 giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc gây áp lực lên nhu cầu tiêu thụ năng lượng.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Năng lượng gió - nguồn cung cấp điện chính của nền kinh tế số một châu Âu
10:01'
Theo báo cáo ngày 26/4 của Bộ Kinh tế và Bảo vệ khí hậu Đức, nước này đang đạt những tiến bộ mới trong việc phát triển năng lượng tái tạo.
-
Kinh tế Thế giới
Mỹ: Máy bay Boeing chở 183 người gặp sự cố
09:53'
Ngày 26/4, cầu trượt thoát hiểm khẩn cấp đã rơi khỏi máy bay của hãng hàng không Delta Airlines sau khi máy bay vừa cất cánh từ New York để đến Los Angeles.
-
Kinh tế Thế giới
Chủ tịch Trung Quốc nhấn mạnh nguyên tắc then chốt trong quan hệ với Mỹ
19:56' - 26/04/2024
Chủ tịch Trung Quốc đánh giá mối quan hệ Trung - Mỹ đã trải qua nhiều thăng trầm và có một số bài học quan trọng để chia sẻ.
-
Kinh tế Thế giới
Tòa án Tối cao Mỹ để ngỏ khả năng áp dụng quyền miễn trừ với cựu Tổng thống Donald Trump
08:18' - 26/04/2024
Các thẩm phán đã bày tỏ sự hoài nghi với những lập luận của cựu Tổng thống Trump về quyền miễn trừ đối với nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử mang lại thắng lợi cho đương kim Tổng thống Joe Biden.
-
Kinh tế Thế giới
Lợi thế về giá giúp Trung Quốc "giảm xóc" trước tác động của thuế quan
07:44' - 26/04/2024
Mặt bằng giá cả của Trung Quốc quá cạnh tranh đến mức nước này có thể chịu đựng bất kỳ mức thuế quan mới nào.
-
Kinh tế Thế giới
Bỉ xây dựng đảo năng lượng tái tạo đầu tiên trên thế giới
07:30' - 26/04/2024
Bỉ đang xây dựng một hòn đảo năng lượng ngoài khơi đầu tiên trên thế giới.
-
Kinh tế Thế giới
Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2024 được nâng lên 4,8%
21:50' - 25/04/2024
Các nhà phân tích đã nâng dự báo tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay sau kết quả tốt hơn mong đợi trong quý đầu tiên.
-
Kinh tế Thế giới
Hàng loạt các chuyến bay tại Pháp bị hủy do đình công
15:57' - 25/04/2024
Ngày 25/4, việc di chuyển bằng đường hàng không trên khắp châu Âu đang phải đối mặt với sự gián đoạn đáng kể do các cuộc đình công tại Pháp.
-
Kinh tế Thế giới
Nga xem xét bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái
15:32' - 25/04/2024
Các nguồn tin cho biết Chính phủ Nga có kế hoạch bãi bỏ thuế xuất khẩu than gắn với tỷ giá hối đoái từ ngày 1/5 trong bối cảnh giá than đã giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm.