Mục đích chuyến thăm của Thủ tướng Ấn Độ tới Myanmar

07:05' - 16/09/2017
BNEWS Báo The Hindustan Times đăng bài viết đánh giá về tầm quan trọng của chuyến thăm Myanmar kéo dài 2 ngày của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Cố vấn Nhà nước Myanmar Aung San Suu Kyi tại cuộc gặp ngày 6/9. Ảnh: Reuters

Theo tác giả Jayanth Jacob - chuyên bình luận về các vấn đề đối ngoại và chính trị,  đây là chuyến thăm chính thức cấp nhà nước đầu tiên của ông Modi tới Myanmar - quốc gia Đông Nam Á duy nhất có chung biên giới đất liền với Ấn Độ.

Sự kiện diễn ra vào thời điểm Myanmar đang trở thành một trong những tâm điểm chú ý của cộng đồng quốc tế bởi các diễn biến bạo lực mới nhất nhằm vào khoảng 1,1 triệu người Hồi giáo Rohingya ở Myanmar.

Chuyến thăm Myanmar của Thủ tướng Modi được đánh giá là khá quan trọng bởi 5 lý do chính:
Thứ nhất là mục tiêu của Ấn Độ trong việc tái thiết lập quan hệ với Myanmar. Myanmar bắt đầu chính sách mở cửa với thế giới bên ngoài sau khi chính phủ dân sự lên nắm quyền, nhưng Ấn Độ đã thất bại so với Trung Quốc trong việc tăng cường quan hệ với Myanmar.

Trong thập kỷ đầu của thế kỷ này, New Delhi đã gần gũi với các tướng lĩnh điều hành Myanmar và sau này là chủ nhân giải Nobel Hòa bình Aung San Suu Kyi, nhưng Ấn Độ đã thất bại trong việc xây dựng lòng tin khi đảng Liên đoàn Dân tộc vì Dân chủ (NLD) của bà San Suu Kyi lên nắm quyền vào năm 2016.

Ngược lại, Trung Quốc đã thâm nhập mạnh mẽ vào Myanmar. Bà San Suu Kyi, nhà lãnh đạo thực tế của Myanmar, đã chọn Bắc Kinh làm điểm dừng chân trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên trước khi tới New Delhi. Do đó, có thể thấy Ấn Độ còn rất nhiều việc phải làm với quốc gia có tầm quan trọng chiến lược này trong bối cảnh Trung Quốc đang gia tăng hoạt động ở khu vực Ấn Độ Dương.
Kim ngạch thương mại Ấn Độ-Myanmar hiện chỉ đạt khoảng 2 tỷ USD. Ấn Độ là nước nhập khẩu lớn thứ 7 và là điểm đến thứ 3 của hàng hóa xuất khẩu Myanmar, nhưng quan hệ thương mại và kinh tế giữa hai nước đã không đạt được như kỳ vọng dù hai bên có nhiều tiềm năng.
Thứ hai, chuyến thăm này có thể là yếu tố giúp Ấn Độ tìm cách cạnh tranh ảnh hưởng với Trung Quốc. Quan hệ giữa Trung Quốc và Myanmar đã được tăng cường sau khi NLD lên nắm quyền.

Ngoài tăng cường hợp tác kinh tế và thương mại, Trung Quốc tiếp tục dành nhiều hậu thuẫn về mặt ngoại giao cho Myanmar vào thời điểm hầu hết các quốc gia phương Tây đang gây sức ép với chính phủ NLD và quân đội Myanmar về tình trạng gia tăng bạo lực cũng như các cuộc di cư của người Hồi giáo Rohingya.

Hơn nữa, Trung Quốc là nhân tố quan trọng cho các cuộc đàm phán hòa bình vì họ là trung gian giữa các nhóm thiểu số vũ trang và Chính phủ Myanmar.
Thứ ba, việc Thủ tướng Modi tới Myanmar có thể góp phần giải quyết vấn đề người Hồi giáo Rohingya. Bang Rakhine ở Tây Bắc Myanmar có vị trí nhạy cảm chính trị và quan trọng đối với cả Ấn Độ và Trung Quốc. Đây là điểm khởi đầu của các dự án vận tải đa phương thức Kaladan, trị giá 484 triệu USD, nhằm kết nối Myanmar và Ấn Độ.

Tuy nhiên, dự án này đang bị trì hoãn. Ấn Độ đã hoàn thành phần việc ở cảng Sittwe, khu vực cửa sông Kaladan ở Rakhine, nhưng khó khăn đang nảy sinh khi Rakhine là điểm cuối cùng của tuyến đường ống dẫn dầu và khí đốt giữa Trung Quốc và Myanmar.

Trong khi đó, mạng lưới đường bộ và đường sắt xuyên miền Bắc Myanmar đến Vịnh Bengal sẽ cho phép Bắc Kinh tăng cường quan hệ thương mại với vùng Tây Á mà không cần thông qua Biển Đông - khu vực vốn đang tồn tại nhiều tranh chấp. Bởi vậy, cả Bắc Kinh và New Delhi đều có lý do để thúc đẩy sự ổn định ở Myanmar.
Thứ tư, chuyến thăm lần này là cơ hội để New Delhi và Naypidaw tăng cường hợp tác an ninh. Cùng với biên giới trên biển, Myanmar có chung biên giới trên đất liền dài 1.643 km với 4 bang Đông Bắc Ấn Độ. Một số nhóm nổi dậy đã thành lập các căn cứ và trại huấn luyện ở Myanmar để tấn công Ấn Độ. Do đó, Ấn Độ mong muốn hợp tác chặt chẽ với Myanmar để giải quyết những lo ngại về an ninh.
Thứ năm, Thủ tướng Modi muốn nhân chuyến thăm tìm cách thúc đẩy chính sách “Hành động phía Đông”. Về mặt địa lý, Myanmar là điểm đến đầu tiên cho chính sách này. Hai nước cũng là thành viên của các nhóm khu vực khác nhau như Sáng kiến Vịnh Bengal về hợp tác kinh tế và kỹ thuật đa lĩnh vực (BIMSTEC), cơ chế hợp tác với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

Tại hội nghị thượng đỉnh 2016 ở Goa, BIMSTEC nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường các thoả thuận quá cảnh và sớm ký kết một hiệp định thương mại tự do. Myanmar cũng là một quốc gia quan trọng cho các kế hoạch kết nối khu vực của Ấn Độ.
Myanmar là cửa ngõ phía Đông của Ấn Độ và chính tại thủ đô Naypyidaw vào năm 2014, Thủ tướng Modi công bố chính sách “Hành động phía Đông”, nhưng Ấn Độ vẫn còn rất nhiều việc cần phải làm với quốc gia này để có thể hiện thực hóa những mục tiêu và kỳ vọng của mình.

Tin liên quan


Tin cùng chuyên mục