Sự phát triển bùng nổ của các công ty công nghệ Đông Nam Á có kéo dài?
Khi công ty cung cấp dịch vụ đặt xe qua ứng dụng Uber bước vào thị trường Đông Nam Á, gã khổng lồ của Thung lũng Silicon đã thu hút khách hàng bằng chương trình tặng kem miễn phí. Đây là một chiến thuật mà Uber đã triển khai ở các thị trường phương Tây.
Grab, đối thủ của Uber có trụ sở tại Singapore, đã chiêu đãi hành khách bằng sầu riêng, một loại trái cây nhiệt đới được người dân ở những nhiều nước như Indonesia, Malaysia và Thái Lan yêu thích. Chương trình Grab Sầu riêng (GrabDurian) của Grab đã cung cấp nhiều loại trái cây cũng như các món tráng miệng làm từ sầu riêng. Sau nhiều năm cạnh tranh khốc liệt, Grab đã mua lại các hoạt động tại Đông Nam Á của Uber vào năm 2018.
Theo tạp chí Economist của Anh, đây là một trong số những bài học dành cho các công ty muốn hoạt động kinh doanh tại Đông Nam Á - nơi có gần 700 triệu dân. Các dịch vụ kỹ thuật số như gọi xe và giao đồ ăn có thể phát triển mạnh, miễn là chúng thích ứng với điều kiện địa phương.
* Bùng nổ các công ty công nghệ Đông Nam Á
Trong những năm gần đây, hoạt động khởi nghiệp trên Internet ở Đông Nam Á đã bùng nổ. Giá trị vốn hóa thị trường của Sea, một tập đoàn của Singapore niêm yết trên sàn chứng khoán New York năm 2017, đã tăng gấp 5 lần trong năm ngoái, lên tới 125 tỷ USD.
Ngày 13/4, Grab công bố thỏa thuận phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trên sàn chứng khoán Nasdaq của Mỹ thông qua thương vụ sáp nhập với một công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC). Việc sáp nhập này đẩy giá trị của gã khổng lồ về dịch vụ gọi xe này chạm mốc 40 tỷ USD, trở thành thương vụ liên quan tới công ty SPAC lớn nhất từ trước tới nay.
Gojek, một hãng gọi xe công nghệ của Indonesia trị giá hơn 10 tỷ USD, có thể hợp nhất với một công ty thương mại điện tử có tên Tokopedia, trước khi xem xét niêm yết ở New York thông qua SPAC. Traveloka, một “kỳ lân” công nghệ (công ty khởi nghiệp chưa niêm yết trị giá từ 1 tỷ USD trở lên) cũng của Indonesia được cho là đang đàm phán để niêm yết tại New York thông qua SPAC.
Có thể thấy, Phố Wall cuối cùng đã nhận ra tiềm năng to lớn của Đông Nam Á. Khu vực này đông dân hơn Liên minh châu Âu (EU) hay Bắc Mỹ và các nền kinh tế khu vực đang phát triển nhanh. Lấy ví dụ Singapore, quốc gia giàu có và nói tiếng Anh, nằm ở trung tâm Đông Nam Á và là một trung tâm tài chính toàn cầu. Nước này có đầy đủ các ngân hàng, luật sư, chuyên gia tư vấn, nhà quảng cáo và các loại hình sáng tạo - những yếu tố mà một công ty hiện đại cần để phát triển kinh doanh.
Một điểm đáng lưu ý là nhiều “gã khổng lồ” công nghệ của Mỹ và Trung Quốc đã thất bại khi đối mặt với thách thức về đặc điểm địa lý biển đảo và người dân không sử dụng ngân hàng của khu vực này.
Bên cạnh quyết định rút lui khỏi thị trường Đông Nam Á của Uber, tập đoàn Alibaba của Trung Quốc đã gặp nhiều khó khăn khi thúc đẩy hoạt động kinh doanh của Lazada, một công ty thương mại điện tử trong khu vực mà Alibaba đã mua lại vào năm 2016.
Chuyên gia Nirgunan Tiruchelvam, thuộc công ty Tellimer chuyên nghiên cứu và tư vấn về các thị trường mới nổi, lưu ý rằng việc chuyển phát các đơn hàng mua sắm trực tuyến đến 6.000 hòn đảo của Indonesia có thể là một “cơn ác mộng” logistics đối với các doanh nghiệp thương mại điện tử Trung Quốc - nơi vốn có cơ sở hạ tầng đẳng cấp thế giới, chứ chưa nói đến phương Tây.
Hơn nữa, một phần lớn dân số Đông Nam Á vẫn sẽ còn ở trong cảnh nghèo khổ trong nhiều năm tới, và họ không có nhiều tiền để chi tiêu tùy ý cho các sản phẩm đầu tư và mua sắm trực tuyến.
* Sự phát triển của các “siêu ứng dụng”
Các công ty công nghệ Đông Nam Á bắt đầu hoạt động tại các thị trường ngách riêng của mình. Sea bắt đầu bằng kinh doanh trò chơi. Grab ra mắt năm 2012 với tư cách là một dịch vụ gọi taxi ở Malaysia. Gojek đã phát điện thoại thông minh cho những lái xe gắn máy ở Jakarta (được gọi là ojek), những người này có thể vượt qua tình trạng tắc đường kinh hoàng của thủ đô Indonesia để mang các sản phẩm hoặc dịch vụ cá nhân được cung cấp trên nền tảng của Gojek đến với người tiêu dùng. Traveloka khởi đầu là ứng dụng chuyên về đặt vé máy bay còn Tokopedia là một nền tảng thương mại điện tử.
Tất cả đã mở rộng từ đó và phát triển theo hướng trở thành “siêu ứng dụng”, song hành với những ứng dụng do Alibaba và Tencent, các công ty Internet lớn nhất Trung Quốc, điều hành. Grab hiện có mặt tại 8 quốc gia. Ngoài đặt xe, ứng dụng này còn cung cấp dịch vụ giao đồ ăn, thanh toán di động, bảo hiểm, đầu tư và tư vấn sức khỏe.
Năm ngoái, công ty đã tung ra các dịch vụ như phát hiện gian lận, bản đồ kỹ thuật số và quảng cáo. Năm nay, công ty này có kế hoạch bắt đầu thiết lập một ngân hàng kỹ thuật số ở Singapore. Tan Hooi Ling, người đồng sáng lập Grab, nói rằng công ty này “giống như Uber, DoorDash (một ứng dụng giao đồ ăn của Mỹ) và Ant (chi nhánh tài chính-công nghệ của Alibaba) khi tất cả đều được gói gọn trong một ứng dụng”.
Gojek, hiện cũng cung cấp các dịch vụ tương tự, trong năm 2020 đã mua một lượng lớn cổ phần của một ngân hàng Indonesia. Kevin Aluwi, đồng Giám đốc điều hành Gojek, cũng nhận thấy những điểm tương đồng giữa công ty của mình và các siêu ứng dụng của Trung Quốc.
Khi Grab, Gojek và những công ty khác tiếp tục phát triển, họ cũng sẽ phải vật lộn với những thách thức đã làm các gã khổng lồ nước ngoài “nản lòng”. Cho đến khi đường sá, liên kết giao thông và mạng lưới thông tin liên lạc được cải thiện, các công ty công nghệ vẫn chưa thể tăng tốc khả năng tiếp cận người tiêu dùng của khu vực này.
Ngay cả khi các công ty kỹ thuật số mới nổi này vượt qua được những trở ngại trên, họ sẽ đối mặt với thách thức lớn hơn, đó là cạnh tranh lẫn nhau. Khi các dịch vụ đa dạng hóa, không thể tránh khỏi sự trùng lặp. Grab và Gojek đã tranh giành khách hàng trong các lĩnh vực từ đặt xe đến tài chính. Tại Indonesia, cho đến nay là thị trường lớn nhất, hai công ty đang “đốt tiền” để thu hút khách hàng. Tổng lỗ hoạt động của Grab đã thu hẹp trong năm 2020, nhưng vẫn lên tới 800 triệu USD.
Tuy vậy, tiềm năng tăng trưởng cao khiến các nhà đầu tư dễ “khoan dung”. Grab đã cam kết với các nhà đầu tư rằng công ty dự kiến sẽ hòa vốn vào năm 2023. Ông Aluwi của Gojek thì cho rằng thị trường có đủ chỗ để nhiều công ty thành công. Ông nói: “Tôi không nghĩ đây là một thị trường mà người chiến thắng lấy tất cả”.
Theo số liệu của công ty nghiên cứu Dealogic, kể từ năm 2015, các nhà đầu tư mạo hiểm, các tập đoàn công nghệ (bao gồm Alibaba và Tencent, cũng như Google và SoftBank) và những công ty đầu tư kỳ cựu ở Phố Wall (như KKR, một công ty cổ phần tư nhân khổng lồ) đã vót vốn đầu tư 26 tỷ USD vào khu vực này. SPAC của Grab được hỗ trợ bởi nhiều công ty, trong đó có BlackRock - công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới.
Một số khoản đầu tư này có thể để lại “dư vị đắng”, nhưng với tiềm năng của khu vực, nhiều nhà đầu tư có thể sẽ được thưởng thức hương vị ngọt ngào như sầu riêng chín./.
- Từ khóa :
- grab
- uber
- thương mại điện tử
- đông nam á
- công ty công nghệ
- alibaba
Tin liên quan
-
Kinh tế Thế giới
Châu Á sẽ thống trị lĩnh vực thương mại điện tử thế giới
22:01' - 24/04/2021
Châu Á đã trở thành mạng lưới tích hợp thương mại khu vực lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Liên minh châu Âu (EU), với quy mô chiếm 58% tổng thương mại toàn cầu.
-
Doanh nghiệp
Thanh toán “không chạm” đồng hành cùng tương lai của thương mại điện tử
18:05' - 17/04/2021
Mua sắm trực tuyến, đầu đọc thẻ không tiếp xúc và thanh toán trực tuyến không còn là những điều mới mẻ, nhưng việc chính phủ các nước phong tỏa xã hội đã làm thay đổi hành vi của người tiêu dùng.
-
DN cần biết
Thương mại điện tử và những vấn đề pháp lý quan trọng
19:21' - 15/04/2021
Ngày 15/4, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp Công ty cổ phần Quảng cáo và Hội chợ Thương mại (Vinexad) tổ chức hội thảo "Thương mại điện tử và những vấn đề pháp lý quan trọng".
-
DN cần biết
Thương mại điện tử đang có đà phát triển nhanh và lan tỏa
10:39' - 09/04/2021
Theo Sở Công Thương Tp. Hồ Chí Minh, lĩnh vực thương mại điện tử đang có đà phát triển nhanh và lan tỏa trong mạng lưới phân phối hàng hóa, bán lẻ.
Tin cùng chuyên mục
-
Kinh tế Thế giới
Kinh tế Đức thiệt hại gần 300 tỷ euro trong năm 2024 vì tấn công mạng
19:53'
Theo một khảo sát công bố ngày 18/9 của Bitkom - hiệp hội ngành kỹ thuật số của Đức, các cuộc tấn công mạng đã gây thiệt hại gần 300 tỷ euro (355 tỷ USD) cho nền kinh tế Đức trong năm 2024.
-
Kinh tế Thế giới
Xuất khẩu đồng hồ Thụy Sĩ lao dốc
19:18'
Ngành đồng hồ Thụy Sĩ vừa trải qua tháng 8/2025 đầy khó khăn khi xuất khẩu giảm mạnh.
-
Kinh tế Thế giới
Fed giảm lãi suất: Tác động đa chiều đến kinh tế vĩ mô Indonesia
18:39'
Đồng rupiah Indonesia, sau phản ứng ban đầu suy yếu nhẹ, được dự báo sẽ ổn định trở lại nhờ dòng vốn ngoại quay trở lại, giúp giảm áp lực lên cán cân thanh toán và hỗ trợ dự trữ ngoại hối.
-
Kinh tế Thế giới
Dịch vụ công và cắt giảm thuế: Người châu Âu sẵn sàng hy sinh điều gì?
17:37'
Bốn trên mười công dân Liên minh châu Âu (EU) tin rằng thuế quá cao và ủng hộ việc cắt giảm thuế, ngay cả khi điều này dẫn đến các dịch vụ công ít hơn hoặc có chất lượng thấp hơn.
-
Kinh tế Thế giới
EU chạy đua trước thềm Hội nghị COP30
16:21'
Các Bộ trưởng môi trường của EU đang chạy đua với thời gian để thống nhất một lập trường chung trước khi trình lên hội nghị khí hậu quan trọng của Liên hợp quốc (COP 30) tại Brazil.
-
Kinh tế Thế giới
Khai mạc Diễn đàn Hương Sơn Bắc Kinh lần thứ 12
13:03'
Theo phóng viên TTXVN tại Bắc Kinh, sáng 18/9, Diễn đàn Hương Sơn Bắc Kinh lần thứ 12 đã khai mạc tại thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc.
-
Kinh tế Thế giới
Hạ viện Mỹ thông qua thủ tục ngăn nguy cơ đóng cửa chính phủ
11:44'
Ngày 17/9, Hạ viện Mỹ đã thông qua thủ tục mở đường cho việc bỏ phiếu dự luật chi tiêu tạm thời nhằm ngăn chặn nguy cơ chính phủ liên bang phải đóng cửa một phần trong vòng 2 tuần tới.
-
Kinh tế Thế giới
Cường quốc dầu mỏ tự chủ 90% nhu cầu lương thực
11:43'
Venezuela đã đáp ứng tới 90% nhu cầu lương thực thực phẩm tiêu dùng nội địa, đồng thời tiếp tục nâng cao năng lực sản xuất nhằm tiến tới xuất khẩu nhiều loại nông sản trong thời gian tới.
-
Kinh tế Thế giới
Cuba thiệt hại hơn 100 tỷ USD do lệnh cấm vận của Mỹ
10:55'
Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodríguez Parrilla tuyên bố cấm vận kinh tế, thương mại và tài chính do Chính phủ Mỹ áp đặt đối với Cuba trong hơn 6 thập kỷ qua đã gây thiệt hại hơn 103 tỷ USD cho nước này.