Cạnh tranh gay gắt trên thị trường hàng không Trung Quốc

Máy bay của hãng hàng không China Eastern Airlines tại sân bay quốc tế Daxing ở Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN

Một khách hàng ở Thượng Hải, 31 tuổi, chia sẻ rằng anh đã đến thăm hơn 10 thành phố chỉ với một thẻ bay trọn gói duy nhất trị giá 3.322 NDT (480 USD) của hãng hàng không China Eastern Airlines. Chương trình này cho phép khách hàng thực hiện các chuyến bay không giới hạn số lần vào các ngày cuối tuần trên tất cả các chuyến bay nội địa của hãng trong suốt thời hạn thẻ bay có hiệu lực.
Vào tháng 6/2020, China Eastern là hãng đầu tiên ra mắt thẻ bay không giới hạn mang tên Fly as You Wish (tạm dịch Bay thỏa thích) có giá trị cho đến cuối năm 2020. Tiếp sau đó, hãng hàng không China Southern Airlines và Spring Airlines cũng tung ra các chương trình tương tự.
Đến giữa tháng Tám, đã có khoảng 10 hãng hàng không cung cấp gói ưu đãi này, bao gồm cả các hãng truyền thống và các hãng hàng không giá rẻ.
Các nhà quan sát cho rằng, cơn sốt khuyến mại này sẽ đóng vai trò như đòn bẩy, giúp tiếp sức cho sự phục hồi của ngành công nghiệp hàng không nội địa. Trong tháng Sáu, số chuyến bay hàng ngày đã phục hồi lên mức tương đương 80% so với thời điểm trước đại dịch.
Nikkei dẫn nguồn tin của một hãng hàng không Nhật Bản nhận định rằng chương trình bay không giới hạn là một "canh bạc lớn" vì khi tung ra loại vé này, về cơ bản hãng hàng không đã từ bỏ mọi cơ hội tăng trưởng lợi nhuận. Thông thường, giá vé máy bay liên tục được điều chỉnh theo nhu cầu nhằm tối đa hóa doanh thu.
Nếu các hành khách sở hữu loại vé này lấp đầy chỗ trên máy bay, hãng sẽ mất cơ hội bán vé ở các mức giá cao hơn. Trước đây, để có thể huy động số tiền lớn một cách nhanh chóng, hãng hàng không American Airlines (Mỹ) đã bán loại vé bay không giới hạn dành cho khoang hạng nhất với giá khá cao. Tuy nhiên, mô hình này đã làm giảm lợi nhuận của hãng trong thời gian dài.
Mặc dù các hãng hàng không Trung Quốc nhận ra rủi ro này nhưng nỗi lo bị các đối thủ bỏ lại đã thắng thế. Số lượng hành khách đi lại bằng đường hàng không nội địa đang phục hồi nhưng tình hình hiện nay vẫn còn còn nhiều bấp bênh. Các hãng hàng không sẽ làm bất cứ điều gì có thể để giành được các khách hàng thường xuyên.
Công ty chứng khoán Changjiang Securities nhận định, chiến lược trước tiên là tăng số lượng hành khách, sau đó là tỷ lệ chỗ ngồi được lấp đầy, sau mới là giá vé.
Giá vé của các chuyến bay quốc tế ghi nhận vào cuối tháng Bảy đã tăng hơn gấp 3 lần so với một năm trước đó, theo Industrial Securities. Các hạn chế đi lại được đưa ra nhằm ngăn chặn nguy cơ các ca nhiễm COVID-19 nhập cảnh vào Trung Quốc từ nước ngoài đã dẫn đến tình trạng khan hiếm nguồn cung.
Mặt khác, giá các chặng bay nội địa đã giảm khoảng 20% so với cùng kỳ. Chỉ một số hành khách đã tận dụng tối đa ưu đãi bay không giới hạn trong bối cảnh nhu cầu du lịch vẫn còn thấp. Dù vậy, các hãng hàng không đều đã dự trù thêm ghế phụ để không bỏ lỡ bất cứ hành khách nào. 
Trước áp lực giá vé máy bay thấp do nhu cầu yếu, sự xuất hiện của những chương trình ưu đãi "thẻ bay vô biên" này làm dấy lên nguy cơ kích động một cuộc chạy đua hạ giá. Tuy nhiên, không phải tất cả các hãng hàng không đều đang áp dụng chiến lược này. Một trong những hãng hàng không hàng đầu thị trường hiện nay, Air China vẫn chưa cung cấp loại vé bay không giới hạn này.
Ngành công nghiệp hàng không toàn cầu đang quan sát tình hình tại Trung Quốc như một ví dụ cho xu hướng phục hồi du lịch. Tuy nhiên, Luya You, nhà phân tích tại công ty tư vấn BOCOM International, cho biết các vé trọn gói này chỉ có thể kích cầu khi rủi ro do đại dịch COVID-19 đã được kiểm soát. Chuyên gia này cho biết: "Mặc dù các chương trình ưu đãi này có thể hoạt động ở thị trường nội địa, nhưng chúng tôi không kỳ vọng việc triển khai tương tự cho các đường bay nước ngoài."
Theo đánh giá của công ty quản lý quỹ Eastspring Investments, tại thời điểm hiện nay, người dân Trung Quốc đang lựa chọn những chuyến đi nghỉ dưỡng gần hơn bằng ô tô hoặc tàu hỏa đồng thời đặt vé máy bay cho những chuyến đi ngắn ngày hơn nhiều (một tuần).
Tuy nhiên, các hãng hàng không Trung Quốc được dự báo vẫn sẽ đi trước các hãng hàng không Mỹ và châu  u trong việc lấy lại đà phục hồi, khi mà hoạt động đi lại, du lịch nội địa ở nước này đang cho thấy các dấu hiệu cải thiện.
Hoạt động đi lại bằng đường không của Trung Quốc đang cho thấy sức bật, và đây cũng là lý do khiến ngân hàng HSBC giữ nguyên đánh giá "mua" đối với cổ phiếu của các hãng Air China, China Eastern Airlines và China Southern Airlines được niêm yết trên sàn giao dịch Hong Kong (Trung Quốc).
Cũng như các hãng hàng không trên toàn cầu, giá cổ phiếu của ba hãng hàng không nói trên đều sụt giảm trong năm nay, giữa bối cảnh các hãng đồng loạt báo lỗ nặng trong nửa đầu năm 2020. Song những thiệt hại này được dự báo sẽ thu hẹp trong các tháng tới.
Đáng chú ý, các hãng hàng không giá rẻ tư nhân như Spring Airlines và China Express Airlines đang là động lực cho sự phục hồi của ngành hàng không Trung Quốc vào thời điểm này. Spring Airlines là hãng hàng không tư nhân đầu tiên của Trung Quốc. 
Hiện hãng đã dần mở rộng tập khách hàng, cạnh tranh với các đối thủ địa phương thông qua chiến lược giá nhanh nhạy và hiệu quả chi phí. Spring Airlines đã chuyên chở 1,52 triệu hành khách trong tháng Sáu, tăng 12% so với cùng kỳ năm trước. Đây cũng là mức tăng hàng tháng đầu tiên kể từ tháng 12/2019./.